Γράφει ο Αναστάσιος Στέφος, δ.φ.
Ειδικός Γραμματέας της ΠΕΦ
Αντιπρόεδρος του Συλλόγου
«Οι Φίλοι του Μουσείου Γ. Δροσίνη»
Στην Κηφισιά, στη συμβολή των οδών Διομήδους Κυριακού και Αγίων Θεοδώρων, δημιουργήθηκε, το 1997, το Μουσείο Γεωργίου Δροσίνη (1859-1951), ποιητή, πεζογράφου, απομνημονευματογράφου, δημοσιογράφου, εκδότη και Ακαδημαϊκού, μιας σημαίνουσας μορφής των γραμμάτων μας, με πολυσχιδή συγγραφική, εκπαιδευτική, πολιτισμική και κοινωνική δράση, που αγάπησε με πάθος την Ελλάδα.
Το Μουσείο (τηλ. 210-8012642 και 8078200) λειτουργεί υπό την αιγίδα του Συλλόγου «Οι Φίλοι του Μουσείου Γ. Δροσίνη», με ισόβια πρόεδρο την ακάματη Ελένη Βαχάρη, αφοσιωμένη ψυχή τε και σώματι στο έργο της, σε συνεργασία με τον Δήμο Κηφισιάς, διαχειριστή του κληροδοτήματος Δροσίνη.
Έδρα του Μουσείου είναι η έπαυλη Αμαρυλλίς (όνομα ποιμενίδας στα Ειδύλλια του Θεοκρίτου και τίτλος του ομώνυμου φυσιολατρικού πεζογραφήματος του Δροσίνη), όπου έζησε τα τελευταία δώδεκα χρόνια της ζωής του ο ποιητής, μεσολογγίτικης καταγωγής, αλλά γεννημένος σ’ ένα αρχοντικό της Πλάκας, κοντά στο μνημείο του Λυσικράτους:
Στον ίσκιο της Ακρόπολης
γεννήθηκα Πλακιώτης…,
όπως αναφέρει σε ένα τραγούδι του.
Ο Δροσίνης άφησε την τελευταία του πνοή, στις 3/1/1951, σε θαλερότατο γήρας, στην οικία του στην Κηφισιά, και ενταφιάσθηκε, σύμφωνα με την επιθυμία του, στο Κοιμητήριο της πόλης, και, κάθε χρόνο, ο Σύλλογός μας τελεί ετήσιο μνημόσυνο στον τάφο του, όπου μια φυτεμένη μυγδαλιά θυμίζει το πασίγνωστο ποίημά του.
Ο Σύλλογος φροντίζει ανελλιπώς για το συνεχή εμπλουτισμό των εκθεμάτων του Μουσείου και την εύρυθμη λειτουργία του, συλλέγοντας πανταχόθεν προσωπικά αντικείμενα που αναφέρονται στον ποιητή και κοσμούν τις αίθουσες του οικήματος, ρυθμισμένα όλα περίτεχνα, όπως ακριβώς τα οραματίσθηκε ο ποιητής, πλημμυρισμένα από το υπέρλαμπρο φως της πνευματικής δημιουργίας του.
Στο Μουσείο είναι συγκεντρωμένο ολόκληρο το ποιητικό, πεζογραφικό και λαογραφικό έργο τού Δροσίνη, καθώς και πολύτιμα αντικείμενα: κειμήλια, ιστορικά έγγραφα, ιδιόγραφα χειρόγραφα, φωτογραφίες, περιοδικά επιστημονικού περιεχομένου, σπάνιες εκδόσεις βιβλίων και συλλογές μελοποιημένων ποιημάτων, που καλύπτουν την πολύπλευρη προσωπικότητα και τη συγγραφική του δράση και συνθέτουν την εικόνα της επιβλητικής μορφής του, που προσέφερε πολλά στην παιδεία της πατρίδας μας.
Το Μουσείο διοργανώνει επίσης εκπαιδευτικές ξεναγήσεις σε ομάδες επισκεπτών, σωματεία, συλλόγους, μαθητές σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ομιλίες, σεμινάρια, συνέδρια, σε συνεργασία και με την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων και εκθέσεις, όπως η εφετινή επετειακή έκθεση για το 1821, με θέμα: «Μνήμες Μεσολόγγι – Δροσίνηδες, 1826-1827», που θα διαρκέσει ώς τις 31 Δεκεμβρίου 2021. Οι ποικίλες αυτές εκδηλώσεις συμβάλλουν εποικοδομητικά στην ενημέρωση του κοινού, διατηρώντας ζωντανή τη μνήμη και τα διαχρονικά διδάγματα του Δροσίνη.
Επιπρόσθετα, στον εκδοτικό τομέα ο Σύλλογός μας έχει εκδώσει μια σειρά αυτοτελών εκδόσεων: 48 Βιβλίων, 14 Χρονικών και 27 Τετραδίων, που αποστέλλονται αφειδώς στις Δημόσιες Βιβλιοθήκες Ελλάδας, Κύπρου και εξωτερικού, με συγγραφείς μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και του Συλλόγου μας, γενικότερα· ακόμη, έχει εκδώσει συλλογικές εργασίες και μεταφράσεις, όπως το βιβλίο: Η Αφροδίτη της Μήλου και ο Ολιβιέ Βουτιέ (μτφρ. Λίλιαν Σβάρνα), ενώ το βιβλίο της Ελένης Βαχάρη, Ο Γεώργιος Δροσίνης στο παγκόσμιο στερέωμα, πραγματεύεται τις μεταφράσεις του έργου του στο εξωτερικό.
Παράλληλα, ο Σύλλογός μας δραστηριοποιείται με την οργάνωση πολιτιστικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων σε διάφορα μέρη της χώρας, ιδιαίτερα στο Μεσολόγγι, με την ανέγερση αναμνηστικής στήλης στον Κήπο των Ηρώων, των προγόνων του Δροσίνη, που σκοτώθηκαν στην Έξοδο. Ο Σύλλογος ενεργοποιείται, επίσης, στις Γούβες Ιστιαίας, στη Βόρεια Εύβοια, με την ανακαίνιση του ημιερειπωμένου πατρογονικού Πύργου του Δροσίνη, ο οποίος λειτουργεί σήμερα ως Μουσείο και Λαογραφικό Κέντρο, με την αμέριστη ηθική και υλική συμπαράσταση της Προέδρου μας. Στο Πύργο αυτό, του 18ου αιώνα, περνούσε τις καλοκαιρινές διακοπές του, στα εφηβικά και μετεφηβικά του χρόνια, ο ποιητής και η αγάπη του για το ευβοϊκό χωριό τον σφράγισε ανεξίτηλα, αποτελώντας πηγή έμπνευση του μεγαλύτερου ποιητικού και πεζογραφικού του έργου, όπως τα πεζογραφήματα: Αγροτικαί Επιστολαί (1880), Αμαρυλλίς (1885), Το βοτάνι της αγάπης (1887) και το θαυμάσιο ελεγείο, Το μοιρολόϊ της όμορφης (1927), ποιητική σύνθεση στο λυκόφως της ζωής του. Παρόμοια, στην ποιητική σύνθεση Θα Βραδιάζη (1915-1922) απεικονίζει το φυσικό περιβάλλον της περιοχής των Γουβών, και, γενικότερα, της επαρχίας Ιστιαίας, ιδιαίτερης πατρίδας μου, δίνοντας μια θεσπέσια περιγραφή και εξεικόνιση της ευβοϊκής φύσης και της ζωής των κατοίκων της.
Είναι άκρως συγκινητική η τελευταία σελίδα των Αγροτικών Επιστολών, που αναφέρεται στην οριστική αναχώρησή του από τις Γούβες (Ζ).
Γέρος πια ο Δροσίνης, στην οικία του στην Κηφισιά, εξομολογείται: προφητικά λόγια.
«Βρήκα πολλά ωραία κι’ αλλού στης ζωής μου το μακρύ δρόμο. Αλλά το Ωραίο δεν το βρήκα πουθενά. Κι η νοσταλγία μου αγιάτρευτη μ’ έκανε να γυρίσω πίσω, ύστερα από σαράντα χρόνια, με τα τραγούδια του Θα Βραδιάζει, όταν φαντάσθηκα πως βρήκα την άξια συντρόφισσα για το γυρισμό.
Κι’ ώς την ώρα αυτή, που σκυμμένος στο χαρτί μου γράφω, βαρύς από τα χρόνια στο κατηφόρισμα της ζωής, το λέω αποφασιστικά: Αν, καθώς στο γέρο Φάουστ, παρουσιάζονταν μπροστά μου ο Μεφιστοφελής και με ρωτούσε σαν τι θέλω να μου δώση πληρωμή για να του πουλήσω την ψυχή μου, θα του έλεγα χωρίς δισταγμό: – Κάνε με πάλι δεκαοκτώ χρόνων παλικάρι και πήγαινέ με στον Πύργο των Γουβών, όπως ήταν κι’ αυτός και τα περίγυρά του όταν πρωτοπήγα εκεί».