Τέλος, ο Δημοσθένης, για την επιλογή του να συνεργαστεί με τον μεγαλύτερο καταχραστή της εποχής του, τον Άρπαλο, καταδικάστηκε κι εξορίσθηκε από την Αθήνα το έτος 324 π.Χ.
Άρα, διαπιστώνουμε ότι μπορεί το φαινόμενο της διαφθοράς να είναι διαχρονικό, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι δεν περιορίζεται και δεν μπορεί να θεσπισθούν μέτρα που ν’ αποτρέπουν τους διαχειριστές του δημοσίου χρήματος να «βάζουν το δάκτυλο στο μέλι».
Το ερώτημα είναι πόσο αποφασισμένοι είμαστε σήμερα, ως κοινωνία και ως κράτος, να βάλουμε «ταφόπλακα» στην τραγική πολιτική του κουκουλώματος των σκανδάλων που ακολουθούμε ως σήμερα και ν’ αλλάξουμε σελίδα.
Η ψυχρή παραδοχή πρώην υπουργού για τη δωροδοκία του (χορηγία του επί το… πολιτικότερον) από τη Siemens, η οποία ακολουθεί προηγούμενη δήλωση άλλου πρώην υπουργού, ότι «το νόμιμο είναι και ηθικό» κ.ο.τ., επιβεβαιώνουν ότι πλέον η κατάσταση με τη διαφθορά στην Ελλάδα έφθασε στο μη περαιτέρω.
Για το παραπάνω, ωστόσο, δεν μπορούμε να ρίχνουμε όλα τα βάρη στους πολιτικούς και τις κυβερνήσεις. Αντιθέτως, έχουμε κι εμείς ως εκλογείς τις ευθύνες μας. Δεν γεννηθήκαμε ξαφνικά όλοι σήμερα. Δεν μπορεί να… διαβάζαμε όλοι και να μην πήραμε «χαμπέρι» ότι ο βουλευτής του κόμματος που ψηφίσαμε, ο σύμβουλος της δημοτικής παράταξης που αναδείξαμε κ.λπ., απέκτησε ξαφνικά τόσο πλούτο που δεν μπορούν να τον δικαιολογήσουν τα δηλωθέντα στην Εφορία εισοδήματά του.
Ίσως η διαφθορά ν’ αποτελεί νοσηρό σύμπτωμα του πολιτικού συστήματός μας. Ίσως να έχει να κάνει με την ανυπαρξία ηθικής αυτών που την υιοθετούν ως τρόπο διαχείρισης της εξουσίας. Όμως είναι σίγουρο ότι βρίσκει εύκρατο έδαφος ν’ αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί χάρη στην αδιαφορία, τον «ωχαδελφισμό», την κοντόθωρη ματιά και την ηθική ανοσία πολλών από εμάς, στην καλύτερη περίπτωση. Γιατί στη χειρότερη περίπτωση, η διαφθορά εξαπλώνεται, επειδή κάποιοι από εμάς σπεύδουμε να την καταγγείλουμε και να την καταδικάσουμε, μόνο όταν δεν είμαστε ανάμεσα σ’ εκείνους που μοιράζονται-απολαμβάνουν το… προϊόν της.
Ας μη γελιόμαστε. Τα φαινόμενα διαφθοράς θα εξακολουθήσουν να μας ταλαιπωρούν και να μας… βυθίζουν, όσο επιμένουμε να βάζουμε το ατομικό όφελος πάνω από το συλλογικό συμφέρον. Και όσο αρνούμαστε να συνειδητοποιήσουμε ότι, εάν συμβάλλουμε ώστε να εξυγιάνουμε και ν’ αναπτύξουμε τη χώρα συνολικά, τότε θα καλυτερεύσει και η μοίρα καθενός από εμάς, ενώ στην αντίθετη περίπτωση θα βρίσκουμε πάντα μπροστά μας τους λίγους που θα τα βολεύουν και τους πολλούς που θα καλούνται εσαεί να πληρώσουν το τίμημα για το βόλεμα των πρώτων.
Όσο ο Άρπαλος θα γνωρίζει ότι υπάρχει μέρος όπου μπορεί να καταφύγει και να παραμείνει ατιμώρητος, κανένα ταμείο δεν πρόκειται να γλιτώσει από τις διαθέσεις του…