«…κρίνε για να κριθείς», Μανόλης Αναγνωστάκης
Eκατοντάδες καταλήψεις… συνιστά δημοσιογράφος σοβαρής εφημερίδας, 9-11-2014, σε κείμενο του οποίου δεν μεταφέρω τον ακριβή τίτλο. Η συνεχόμενη επιχειρηματολογία ακολουθεί την πεπατημένη όσων υποστηρίζουν αυτή τη μορφή αντίδρασης στα υπάρχοντα εκπαιδευτικά προβλήματα. Την χαρακτηρίζουν υγιή, απόδειξη της ύπαρξης ενός νεανικού κόσμου αξιών, έκφραση αγωνιστικότητας και ικανή να συντελέσει στη διαμόρφωση «καλύτερων πολιτών».
Ωστόσο, πάντοτε ενδιαφέρει και ο αντίλογος. Ένα σεβαστό τμήμα της κοινής γνώμης, ανεξάρτητα από κομματικές προτιμήσεις, η αλήθεια είναι ότι επικρίνει έντονα και αδυνατεί να κατανοήσει εκείνους που, με ισχυρό δημόσιο λόγο, ενθαρρύνουν τα παιδιά να κλείνουν τα σχολεία, παρά τα όσα είναι γνωστό ότι αυτές οι ενέργειες συνεπάγονταν. Εκτός των άλλων, μετά τη λήξη των κινητοποιήσεων, ακόμη και πριν από λίγα χρόνια τα σχολικά κτίρια παρέπεμπαν σε χώρους εχθρικής εισβολής, της οποίας την περιγραφή είναι προτιμότερο να αποφύγουμε, σεβόμενοι πάντοτε τα παιδιά. Τα αποτελέσματα αυτών των κινητοποιήσεων δύσκολα θα αρνηθούν κάποιοι ότι προκαλούσαν σοβαρό προβληματισμό και μόνο από το γεγονός ότι «πρωταγωνιστές» των καταλήψεων και αυριανοί πολίτες είχαν συνηθίσει να συνδέουν την έννοια της κοινωνικής διακδίκησης με τις αλόγιστες υλικές καταστροφές. Εννοείται ότι αυτή η νοοτροπία ουδεμία σχέση έχει με τον πραγματικό κοινωνικό αγώνα.
Ευτυχώς, κατά την πρόσφατη επανάληψη του φαινομένου, δεν υπάρχουν πληροφορίες για σοβαρές παραβατικές συμπεριφορές. Το θέμα όμως, παραμένει με τα ερωτηματικά που προκαλεί: όντως οι μαθητές αισθάνονται ότι αγωνίζονται για ένα σωστό και ανθρωπιστικό σχολείο, το οποίο δεν έχουν; Η συγκεκριμένη μορφή αντίδρασης θα συντελέσει στη διαμόρφωση ενεργών και επομένως καλύτερων πολιτών; Δηλαδή, αναπτύσσει το ζητούμενο αγωνιστικό φρόνημα;
Οι απαντήσεις που έρχονται από τα σχολεία είναι αρνητικές και δεν εκπλήσσουν. Δεν ζούμε σε ηρωική εποχή και λίγα παιδιά ενδιαφέρονται σοβαρά και για τα προβλήματα της Εκπαίδευσης, με τη μαθητική πλειοψηφία να βλέπει το κλειστό σχολείο ως ευκαιρία χαλάρωσης και καθημερινών επισκέψεων στις καφετέριες. Κανονικά, θα έπρεπε να τηρούν διαφορετική στάση οι μαθητές του Λυκείου, διότι προετοιμάζονται για τις Πανελλαδικές εξετάσεις. Το λυπηρό όμως είναι ότι οι περισσότεροι δεν ανησυχούν για την απώλεια διδακτικών ωρών, διότι εξαρτούν την απόκτηση αναγκαίων γνώσεων όχι από το σχολείο αλλά από το φροντιστήριο… Εξαιρούνται οι άτυχοι που αδυνατούν να πληρώσουν τα δίδακτρα. Σ’ αυτό όμως το σημείο δεν μπορούμε να παρακάμψουμε την αγωνία της πλειονότητας των γονέων, που βλέπουν να χάνεται ο πολύτιμος χρόνος των παιδιών τους, έξω από το δεύτερο φυσικό χώρο τους.
Κατόπιν αυτών, δεν προκύπτει ότι τα σχολεία των καταλήψεων συν-διαμορφώνουν αγωνιστές, σοβαρούς αντίπαλους της εκάστοτε κατεστημένης πολιτικής και καλύτερους πολίτες. Δεν συν-αναπτύσσουν αγωνιστικό φρόνημα. Αγωνιστικό φρόνημα σημαίνει επίγνωση της έννοιας του κοινωνικού αγώνα, σημαίνει διατύπωση σοβαρών προτάσεων και διεκδίκηση με αξιοπρέπεια. Το αγωνιστικό ήθος, όταν υπάρχει, έχει κατακτηθεί μέσα από την οικογένεια, τους ευαίσθητους δασκάλους και το ανάλογο κοινωνικό περιβάλλον.
Επομένως, ποίος ο λόγος των καταλήψεων; Εξάλλου, είναι αναποτελεσματικές τόσο για τους υποστηρικτές τους, η αλήθεια είναι για τους ηθικούς αυτουργούς προβληματικών αντιδράσεων, όσο και για τα παιδιά. Κατά την είκοσι πέντε ετών πορεία των καταλήψεων, δεν υπάρχει εκπαιδευτικό αίτημα που είχε ευτυχή κατάληξη λόγω των μαθητικών αντιδράσεων. Άρα, δεν απέχουν της κοινής λογικής όσοι θεωρούν τελείως εσφαλμένη την στάση κομματικών εκπροσώπων, συνδικαλιστών ή δημοσιογράφων, η οποία επιβραβεύει το κλείσιμο του σχολείου. Και μόνο η ονομασία του γεγονότος προκαλεί ανησυχία και φόβο.
Οι τωρινές καταλήψεις ήδη φθίνουν και είναι ανάγκη να πάρει οριστικό τέλος αυτή η άσκοπη παραβατικότητα. Άσκοπη και επικίνδυνη κατά την πάγια άποψή μου, ύστερα μάλιστα από μακρά υπηρεσία στη Δημόσια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Όσο συνεχίζεται αυτή η κατάσταση, αυξάνει τις αιτίες στροφής των γονέων στην όχι πάντοτε εύκολη λύση της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης. Και παραμένουν, από πολλούς, χωρίς κατανόηση οι κατέχοντες θέσεις πολιτικής και κοινωνικής ευθύνης, οι οποίοι δεν εμπιστεύονται την εφηβική φαντασία, την ικανή να επινοήσει πρωτότυπες και όντως υγιείς προτάσεις κινητοποιήσεων, σε ανταπόκριση με τη σύγχρονη προβληματική συνδικαλιστική πραγματικότητα.
Παραμένουν, δυστυχώς, χωρίς κατανόηση εκείνοι που αναφέρθηκαν, διότι συντελούν στην περαιτέρω υποβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου, παρά τις ιδέες που πρεσβεύουν. Οι πάντες, να μην ξεχνάμε! Η πλειοψηφία των Ελλήνων στο Δημόσιο Σχολείο έμαθε γράμματα. Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο δημιούργησε εκλεκτούς επιστήμονες. Ο ιερός θεσμός της Δημόσιας Εκπαίδευσης, από όλους ανεξαιρέτως απαιτεί: προ πάντων Περίσκεψη! Είναι αναγκαία και δυνατή.
