5. Στην κακότεχνη κατασκευή και χωρίς επίβλεψη των έργων, στον πλημμελή καθαρισμό των ρεμάτων, των αγωγών ομβρίων και των φρεατίων υδροσυλλογής.
Η αντιπλημμυρική προστασία και η κατασκευή των απαραίτητων έργων, είναι ένα πρόβλημα που επιβάλλεται να αντιμετωπισθεί από την πολιτεία με ιδιαίτερη σοβαρότητα. Η περιφέρεια Αττικής που έχει τη θεσμική αρμοδιότητα, πρέπει άμεσα:
1. Να ανασυστήσει, να στελεχώσει και να λειτουργήσει αποτελεσματικά τις Υπηρεσίες της, που από τα τέλη δεκαετίας του ‘90 διαλύθηκαν σταδιακά, από την εφαρμογή των πολιτικών του “εκσυγχρονισμού”.
2. Να ασκήσει τα καθήκοντά της, αναστέλλοντας την εκχώρηση της ανάθεσης μελετών και εκτέλεσης έργων αντιπλημμυρικής προστασίας, προς οποιονδήποτε άλλον φορέα.
3. Να αναστείλει άμεσα την κατασκευή έργων σε ορεινές περιοχές του Λεκανοπεδίου. Εξαίρεση πρέπει να αποτελούν έργα μικρής κλίμακας, για την αντιμετώπιση ειδικών τοπικών προβλημάτων, πάντα μετά από έγκριση και εκχώρηση της σχετικής αρμοδιότητας από την Περιφέρεια.
4. Να εκπονηθεί ένας γενικός στρατηγικός ανασχεδιασμός αντιπλημμυρικής προστασίας της Πρωτεύουσας, με ορίζοντα 20-30 χρόνων, αφού προηγουμένως ελεγχθεί η παροχετευτικότητα των κατασκευασμένων έργων.
5. Να προωθηθούν, κατά προτεραιότητα, έργα αποκατάστασης της επάρκειας των μεγάλων φυσικών αποδεκτών, στα σημεία που υπάρχουν ανεπάρκειες. Δηλαδή του χειμάρρου Ποδονίφτη, όπου απορρέουν κυρίως οι βόρειες και ανατολικές περιοχές του Λεκανοπεδίου, και του χειμάρρου Λιοσίων (ή ρέμα Μιχελή ή ρέμα Εσχατιάς), όπου απορρέουν οι βόρειες και δυτικές περιοχές του Λεκανοπεδίου. Για τον σκοπό αυτό πρέπει να επικαιροποιηθούν άμεσα οι σχετικές μελέτες, λαμβάνοντας υπόψη στις παραδοχές τους, πέραν των άλλων, και την υφιστάμενη κατάσταση από τις εντάξεις στο σχέδιο πόλης νέων περιοχών.
6. Να δημοπρατηθούν νέα έργα, για την άμεση ανακούφιση των προβληματικών περιοχών, αρχίζοντας πάντα την κατασκευή από τις χαμηλές περιοχές προς τις υψηλότερες.
7. Να γίνει άμεσα κατεδάφιση των αυθαίρετων κτισμάτων ή τυχόν άλλων κατασκευών, όπου δημιουργούνται προβλήματα στην ομαλή απορροή των πλημμυρικών παροχών.
8. Να γίνει οριοθέτηση των ρεμάτων που έχουν απομείνει, αστυνόμευση προς αποφυγή ρήψης μπαζών και να γίνεται τακτικός καθαρισμός της κοίτης των ρεμάτων, των αγωγών ομβρίων και των φρεατίων υδροσυλλογής.
Είναι εντυπωσιακό, πως πολύ συχνά εμφανίζονται έντονα πλημμυρικά φαινόμενα και σε άλλες πόλεις της χώρας, που δεν έχουν την ιδιαιτερότητα του Λεκανοπεδίου της Αθήνας, με εξίσου τραγικά αποτελέσματα. Αποδεικνύεται δυστυχώς, πως η απερίσκεπτη παραβίαση της φύσης έχει, αργά ή γρήγορα, καταστροφικές συνέπειες.
Κάτι που δεν είναι ευρύτερα γνωστό, είναι πως οι απώλειες σε ανθρώπινα θύματα και οι καταστροφές από τις πλημμύρες, ξεπερνούν κατά πολύ σε παγκόσμια κλίμακα αυτές των σεισμών. Γι αυτό είναι σημαντικό να αντιληφθούν οι αρμόδιοι φορείς που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες στον τομέα αυτόν, ότι οι πρωτοβουλίες αυτές ενδέχεται να προκαλέσουν μεγαλύτερες βλάβες, από τα οφέλη που τελικά θα προσφέρουν, αν δεν εντάσσονται σε ένα γενικό στρατηγικό σχεδιασμό και μια γενικότερη πολιτική.
Πρέπει τέλος να επισημανθεί ιδιαιτέρως, πως η αντιπλημμυρική προστασία της Πρωτεύουσας, για να ολοκληρωθεί συνολικά, απαιτεί βάθος χρόνου. Τα αντιπλημμυρικά έργα απαιτούν τεράστια κονδύλια, δεν είναι ανταποδοτικά και δεν αποφέρουν πολιτικό όφελος. Οι πολίτες ενθυμούνται την έλλειψή τους, μόνον όταν υπάρξουν καταστροφές, και θεωρούν δεδομένη την προστασία τους από την πολιτεία, η οποία πολλές φορές κάτω από την πίεση των ιδίων, εντάσσει περιοχές στο σχέδιο, χωρίς να έχει προηγουμένως εξασφαλίσει τις απαραίτητες υποδομές.
Νίκος Καρούσος
Πολιτικός μηχανικός – Διευθυντής ΕΥΔΑΠ
