Η θεομηνία που έπληξε το Μαρούσι την περασμένη εβδομάδα είχε ως θύμα της την πανύψηλη, υπεραιωνόβια βελανιδιά που σκίαζε το παρεκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων, πίσω από τη μεγάλη ενοριακή εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου δυτικά της λεωφόρου Κηφισιάς. Από το δέντρο, που ήταν ένα από τα παλαιότερα που υπάρχουν στο Μαρούσι, αποκόπηκε όλο το σύστημα των κλαδιών του και κατέπεσε στο έδαφος, προξενώντας σοβαρές βλάβες σε σταθμευμένα αυτοκίνητα. Προς επιβεβαίωση του αρχαίου ρητού που λέει ότι «δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται», ακολούθησε η ξύλευσή τους και σκάφτηκε το εσωτερικό του κορμού –άγνωστο με ποια προσδοκία.
Η ακριβής ηλικία της ιστορικής βελανιδιάς δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί –το ζήτημα αυτό απαιτεί ειδική μελέτη. Το βέβαιο είναι ότι αποτελούσε ένα χαρακτηριστικό σημείο του τοπίου της περιοχής και είχε από παλιά κεντρίσει την προσοχή των αρχαιολόγων που έρχονταν να επισκεφθούν την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων. Ο μικρός αυτός ναός, κτίσμα της εποχής της Τουρκοκρατίας, διέσωζε αρχαίες επιτύμβιες επιγραφές, από τις οποίες εκείνη του Πιστοκλέους Αθμονέως, γιου του Πισθεταίρου που αναφέρεται στην κωμωδία Όρνιθες του Αριστοφάνη, φυλάσσεται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Επιπλέον, το χαμηλό ύψωμα όπου κτίστηκε ο ναός επόπτευε την αρχαία και μεσαιωνική οδό που συνέδεε τη Φλύα (Χαλάνδρι) με το Άθμονον (Μαρούσι). Είναι λοιπόν πολύ πιθανό ότι στο ίδιο σημείο μπορεί να προϋπήρχε κάποιου είδους αρχαία εγκατάσταση, ή τάφοι, τους οποίους θα εσήμαιναν οι επιγραφές.
Ήδη το 1855 οι βελανιδιές που περιέβαλαν τον ναό θεωρούνταν αιωνόβιες: «Το παρεκκλήσι είναι τοποθετημένο επάνω σε ένα ύψωμα σχηματισμένο από ερείπια, και σκεπάζεται από μερικές αιωνόβιες βελανιδιές», γράφει ο Α. Ρ. Ραγκαβής στο έργο του Antiquitès Helleniques, που κυκλοφόρησε το έτος εκείνο. Ο Γ. Κ. Γαρδίκας αναφέρει στα Πρακτικά της Αρχαιολογικής Εταιρείας του 1920 ότι οι Άγιοι Θεόδωροι βρίσκονται «εν άλσει δρυών υψικόμων και μακροβίων». Οι παλιές φωτογραφίες του ναού δείχνουν ότι το δέντρο που καταστράφηκε τις μέρες μας ήταν το μεγαλύτερο –άρα και το παλαιότερο.
Ελπίζουμε ότι το εναπομείναν τμήμα της ιστορικής βελανιδιάς, που διατηρεί όλη την περιφέρεια του κορμού και δύο ζωντανά, νεαρά κλαδιά, δεν θα καταλήξει σε τζάκια και θα προστατευτεί ως μνημείο της φύσης και της τοπικής ιστορίας.
Γιώργος Πάλλης
