Γράφει ο
Μάνος Κρανίδης
Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, CEO «KRAMA PROPERTY», Γραμματέας Ενημέρωσης ΠΟΜΙΔΑ,
Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου
Πρόσφατα επίσημα στοιχεία αναφορικά με τις μεταβιβάσεις για το 2024, δείχνουν ότι η ελληνική αγορά ακινήτων παρουσίασε εντυπωσιακή ανάπτυξη. Το 2024, καταγράφηκαν 211.590 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, σημειώνοντας σημαντική αύξηση σε σύγκριση με τις 174.475 δηλώσεις του 2023.
Αναλυτικά τα στοιχεία μέσω της επίσημης πλατφόρμας My property, (χωρίς τις μεταβιβάσεις αγροτεμαχίων) είναι:
Για το 2023:
- Συνολική αξία μεταβιβάσεων: 18 δισ. ευρώ.
- 144.785 δηλώσεις μεταβίβασης χωρίς φορολογική απαλλαγή, αξίας 15,3 δισ. ευρώ, με συνολικό φόρο 459,27 εκατ. ευρώ.
- 24.590 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων πρώτης κατοικίας, αξίας 2,2 δισ. ευρώ.
Για το 2024:
- Συνολική αξία μεταβιβάσεων: 23,27 δισ. ευρώ.
- 180.704 δηλώσεις μεταβίβασης χωρίς φορολογική απαλλαγή, συνολικής αξίας 20,27 δισ. ευρώ, με φόρο 608,28 εκατ. ευρώ.
- 24.653 δηλώσεις μεταβίβασης πρώτης κατοικίας, αξίας 2,4 δισ. ευρώ.
Τα ανωτέρω στοιχεία δείχνουν ορισμένες θετικές τάσεις που συνεχίζονται από το 2016 μέχρι σήμερα, όταν ξεκίνησε ο νέος αυτός δυναμικός κύκλος μεγέθυνσης της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας.
- Επιβεβαιώνεται ότι η ζήτηση κατοικιών παρέμεινε ισχυρή, ενώ οι επενδύσεις από ξένους και Έλληνες αγοραστές ενίσχυσαν περαιτέρω την ανοδική πορεία των τιμών. Η συμβολή των ξένων επενδυτών στην ελληνική αγορά ακινήτων υπήρξε ιδιαίτερα καθοριστική, με επενδύσεις που ανήλθαν περίπου σε 2,5 – 3 δισ. ευρώ.
- Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2024 οι μεταβιβάσεις πραγματοποιήσαν εντυπωσιακή αύξηση μεταξύ 2023-24 ύψους 5 δισ. ευρώ άρα 30%, γεγονός που υποδεικνύει τη συνεχιζόμενη δυναμική της ζήτησης κατοικιών της αγοράς.
- Οι μεταβιβάσεις ακινήτων το 2024 πραγματοποιήθηκαν κυρίως μέσω ιδίων κεφαλαίων, με τα στεγαστικά δάνεια να αποτελούν μόνο ένα μικρό ποσοστό. Από το σύνολο των πωλήσεων, οι οποίες ξεπέρασαν τα 23 δισ. ευρώ, μόλις 1,5 δισ. ευρώ προήλθε από στεγαστικά δάνεια, γεγονός που υποδεικνύει ότι οι περισσότερες αγορές έγιναν με ίδια κεφάλαια, μέσω καταθέσεων και μετρητών.
- Σταθερή τάση της ζήτησης κατοικιών από τα νοικοκυριά, αφού σε πρόσφατη άλλη έρευνα 20% περίπου δηλώνει διάθεση για αγορά ακινήτου και παράλληλα, τα νοικοκυριά συνέχισαν να αυξάνουν τις αποταμιεύσεις τους, με τις τραπεζικές καταθέσεις να σημειώνουν αύξηση κατά 3,7 δισ. ευρώ μέσα σε ένα χρόνο, φτάνοντας τα 150,3 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024.
- Τα στοιχεία δείχνουν την τάση των Ελλήνων να επενδύουν τις αποταμιεύσεις τους στην αγορά ακινήτων λόγω εξαιρετικής απόδοσης και υψηλής σχέσης αξίας και τιμής αγοράς και τη διατήρηση της λογικής της ιδιοκατοίκησης.
Και ορισμένα σημεία προσοχής καμπανάκια ως ακολούθως:
α. Η μεγάλη κινητήρια δύναμη της αγοράς παραμένει η κατοικία. Βεβαίως το 2024 περίπου 2 – 2,5 δισ. ευρώ αφορούν συναλλαγές που σχετίζονται με μεγάλα εμπορικά ακίνητα, όπως ξενοδοχεία, γραφειακά συγκροτήματα και οικόπεδα.
β. Η αγορά ακινήτων κινείται περίπου στις 200 χιλιάδες μεταβιβάσεις δηλαδή μόνο 3-4% των ενεργών Ελλήνων πολιτών. Στην ουσία μόνο ένα 25% μπορεί να συμμετέχει ενεργά ετησίως στην αγορά ενώ περίπου 75% έχει πλήρη αδυναμία αποταμίευσης και αναγκάζεται σε πολλές περιπτώσεις σε ρευστοποίηση περιουσίας τους. Είναι μια αγορά για το μικρότερο ποσοστό των πολιτών και βέβαια για ένα μεγάλο κοινό από εξωτερικό.
γ. Μια σημαντική επίπτωση, ένα άλυτο δομικό ζήτημα, είναι το ζήτημα της στέγης, ειδικά για το 75% των πολιτών μικρότερων εισοδημάτων. Μόνο η λύση της κοινωνικής προσιτής κατοικίας θα δώσει φως στο σημαντικό αυτό πρόβλημα.
Γενικά, η αυξανόμενη ζήτηση και οι επενδύσεις οδήγησαν σε σημαντική άνοδο των εμπορικών αξιών τα τελευταία έτη. Η άνοδος των τιμών είναι πιο αισθητή στο κέντρο της Αθήνας, καθώς και στα βόρεια και νότια προάστια, αλλά και σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και πολλές περιοχές της ελληνικής περιφέρειας και νησιωτικής Ελλάδας. Η ελληνική αγορά ακινήτων παραμένει η πηγή λαϊκής αποταμίευσης, το όνειρο της μεγάλης μάζας των νοικοκυριών και διατηρεί τη δυναμική της, προσελκύοντας επενδύσεις από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό. Προσθέτει στο ΑΕΠ της χώρας μερίδιο άνω του 10% και το 2025 αναμένεται να είναι μια ακόμη χρονιά με έντονη επενδυτική δραστηριότητα, καθώς οι αγοραπωλησίες θα συνεχίσουν να ενισχύουν τον τομέα των ακινήτων, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη διαμόρφωση του οικονομικού τοπίου της χώρας.