Το Πρόγραμμα Θησέας
Ας έρθουμε τώρα στο πρόγραμμα «ΘΗΣΕΑΣ»
Ποια είναι η σημερινή κατάσταση:
Ο προϋπολογισμός των συμβασιοποιημένων έργων που αναμένουν την πληρωμή τους ανέρχεται στο τριπλάσιο του ποσού που είναι κατατεθειμένο στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Το σύνολο των πληρωμών του ΘΗΣΕΑ μέχρι σήμερα έχει γίνει σχεδόν αποκλειστικά με παρακρατηθέντες πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (πληρωμές 1800 εκ. ευρώ, παρακρατήσεις από ΚΑΠ- ΣΑΤΑ 1832 εκ. ευρώ).
Σύμφωνα με το νόμο το κεντρικό κράτος έπρεπε και πρέπει να είχε ήδη καταθέσει στο ταμείο 630 εκατ. ευρώ. Που είναι αυτά τα λεφτά;
Προτείνουμε λοιπόν:
Η συμβολαιοποίηση των εγκεκριμένων έργων να παραταθεί για ένα εξάμηνο, μέχρι δηλαδή την 30/6/2010.
Οι πληρωμές των συμβολαιοποιημένων έργων από το ΘΗΣΕΑ να παραταθούν έως την 31/12/2010.
Στο Επιχειρησιακό Σχέδιο για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση, που θα ξεκινήσει την 1/1/2011 να υπάρχει μεταβατικός λογαριασμός για τα έργα του ΘΗΣΕΑ. Οι πληρωμές του μεταβατικού λογαριασμού να λήξουν την 31/12/2011.
Σε περίπτωση που από την τελική εκκαθάριση του προγράμματος προκύψει υπόλοιπο, θα κατανεμηθεί στους ΟΤΑ με την ΚΥΑ των ΚΑΠ 2012.
Ως γνωστόν, από 1/1/09 μειώθηκαν κατά 75% τα τέλη παρεπιδημούντων που αποτελούσαν ένα σημαντικό τμήμα των ιδίων εσόδων των τουριστικών ΟΤΑ, των μεγάλων πόλεων και των πρωτευουσών των νομών.
Το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης ήταν η ανταγωνιστικότητα του τουρισμού σε περίοδο κρίσης. Στηριζόταν στην εκτίμηση ότι η μείωση των τελών θα προκαλούσε μείωση τιμών και κατ΄επέκταση αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Η τουριστική περίοδος τελείωσε και μείωση τιμών δεν υπήρξε. Ουσιαστικά η πολιτική αυτή διαψεύστηκε από την πραγματικότητα.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται:
– Ο επανακαθορισμός των φορολογικών συντελεστών των τελών παρεπιδημούντων στο 2%, χωρίς αλλαγές στις φορολογικές βάσεις.
– Η διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης του τέλους να γίνεται μαζί με αυτή του ΦΠΑ.
– Τα έσοδα από το συγκεκριμένο τέλος να κατευθύνονται αποκλειστικά σε υποστηρικτικές υπηρεσίες και υποδομές του τουρισμού.
Σε περίπτωση που η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να επαναφέρει το τέλος παρεπιδημούντων στην προ του 2009 κατάσταση, για την κάλυψη των απολεσθέντων εσόδων αλλά κυρίως για την προώθηση της τοπικής τουριστικής ανάπτυξης, προτείνουμε ισόποση συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα έσοδα του υπό θεσμοθέτηση Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση θα κάνει πράξη την προγραμματική της δέσμευση για φορολογική αποκέντρωση και θα αποκεντρώσει έναν φόρο που σε όλα τα προηγμένα κράτη ανήκει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Απολογισμός
Εδώ θα σας παρακαλέσω να μου επιτρέψετε μία παρέμβαση απαραίτητη για έναν σύντομο απολογισμό, που τον οφείλω σε όσους προσπάθησαν μαζί μας, σε όσους συνέβαλαν για να αντιμετωπισθούν χρονίζοντα και ζέοντα οικονομικά προβλήματα της Τ.Α.
1. Σύμφωνα με την κρατούσα αντίληψη, στην αυτοδιοίκηση έχουν μεταφερθεί τεράστιοι πόροι! Για όσους δεν το γνωρίζουν ας το μάθουν, λοιπόν, πως οι πόροι μας, φθάνουν στο 3% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 11%!
2. Από τις προηγούμενες κυβερνήσεις μεταφέρθηκαν αρμοδιότητες, ανθρώπινο δυναμικό και υποδομές (π.χ. αθλητικές και προνοιακές) υψηλού κόστους διαχείρισης, χωρίς ποτέ να τηρηθεί η συνταγματική πρόβλεψη του άρθρου 102 για τη μεταφορά των αντίστοιχων πόρων.
3. Πολλοί δήμοι προσέφυγαν στο δανεισμό για να αντεπεξέλθουν στις λειτουργικές ανάγκες, αλλά και στην προσπάθεια ριζικής βελτίωσης της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. Έχουν καμιά σχέση οι σημερινοί δημοτικοί βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί, τα χιλιάδες δημοτικά κέντρα πάσης φύσεως, με ότι εξαθλιωμένο παραλάβαμε από το κεντρικό κράτος;
Σαν να μην έφτανε αυτό, με τις ρυθμίσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων χιλιάδες υπάλληλοι ορισμένου χρόνου και έργου, μετέτρεψαν την εργασιακή τους σχέση σε αορίστου χρόνου, αδαπάνως για την κεντρική διοίκηση και με τεράστια επιβάρυνση για τους ΟΤΑ.
Μέχρι και απασχολούμενοι σε προγράμματα, όπως σχολικοί φύλακες, έγιναν αορίστου και επιβάρυναν αναλόγως τα ταμεία των Δήμων, ενώ διεκδικούν δικαστικά και αναδρομικά, άνω των 15.000 ευρώ έκαστος.
Πώς αντέδρασε η Τοπική Αυτοδιοίκηση;
Έκανε αυτό που της επιβάλλει ο διεκδικητικός χαρακτήρας της. Ξεκίνησε έναν πολυετή αγώνα, υποχρεωθήκαμε σε ανεπιθύμητες απεργίες, πιέσαμε αφόρητα κυβερνήσεις και ενημερώσαμε κατ’ επανάληψη τους πολιτικούς φορείς και την κοινωνία, και στο τέλος, πετύχαμε το στόχο μας, δηλαδή, με την αναγνώριση των δίκαιων αιτημάτων μας, να καλύψουμε ένα σημαντικό μέρος των οικονομικών μας προβλημάτων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα λύσαμε όλα.
Πιο συγκεκριμένα:
1. Κατοχυρώσαμε, με νόμο, την απόδοση 1.711 εκ. ευρώ ως οφειλές προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, σε οκτώ (8) ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από το 2009, ύψους 214 εκ. ευρώ Η δεύτερη δόση που πρέπει να καταβληθεί στις 31 Ιανουαρίου του 2010, έχει προβλεφθεί στον προϋπολογισμό και ελπίζουμε στην απόδοσή της.
2. Με δεδομένη τη νομοθετική ρύθμιση για τη μεταφορά στην ευθύνη της Αυτοδιοίκησης, των συντηρήσεων πάσης φύσεως οδών, ακόμη και τμημάτων των εθνικών οδών και του ηλεκτροφωτισμού τους, αλλά και των φρεατίων της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, ρύθμιση για την οποία ποτέ δεν ρωτηθήκαμε, διεκδικήσαμε και πετύχαμε την αύξηση του ποσοστού των τελών κυκλοφορίας, που αποδίδονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, από 50% σε 90%.
3. Η κυβέρνηση για μεταφερθείσες αρμοδιότητες του 2008, μας χρηματοδότησε το 2009 με το ποσό των 250 εκ. ευρώ, σε τέσσερις δόσεις. Η τελευταία δόση, ύψους 62 εκ. ευρώ, εκκρεμεί και την διεκδικούμε, κύριε Υπουργέ.
Γιατί επιτέλους, πρέπει όλοι να καταλάβετε ότι όσα παραπάνω ανέφερα είναι ανελαστικές δαπάνες, δηλαδή μισθοί και δαπάνες έργων συντήρησης, που αν δεν τις κάνουμε επέχουμε ποινικές ευθύνες σύμφωνα με το νόμο, για τον οποίο ποτέ δεν ερωτηθήκαμε.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η απάντηση για τις παραπάνω επιτυχίες μας, δηλαδή η συνταγή, είναι μία: Η ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ! Η αυτοδιοικητική συνείδηση, έξω από κάθε μικροκομματική σκοπιμότητα, αποτέλεσε τη βάση της ενότητας αυτής. Αυτή την κατάκτηση είναι που πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλμού.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Θα αναφερθώ τώρα με λίγα λόγια στο ΕΣΠΑ, για το οποίο η ΚΕΔΚΕ έχει προετοιμάσει και παραδώσει από τετραετίας, τουλάχιστον, εξειδικευμένες θέσεις και προτάσεις όχι μόνο για την συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης σ’ αυτό αλλά και για την ταχεία και αποτελεσματική διαχείριση και απορρόφηση πόρων.
Τι έχει γίνει μέχρι στιγμής.
Τρία χρόνια μετά την έναρξη του προγράμματος η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο ΕΣΠΑ είναι σχεδόν μηδενική (!) και από τις επαφές μας με τους αρμόδιους υπουργούς και υφυπουργούς προκύπτει ότι η απορρόφηση κινείται σε μονοψήφια νούμερα.
Καλούμε λοιπόν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει άμεσα το πρόγραμμα και σε ό,τι αφορά την πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση να κατοχυρώσει την ποσοστιαία συμμετοχή της τόσο στα ΠΕΠ όσο και στα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα κάνει απλώς πράξη την αποκέντρωση των κοινοτικών προγραμμάτων αλλά και θα πετύχει και υψηλούς ρυθμούς απορρόφησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Με δεδομένες τις δρομολογημένες ενέργειες για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση, αλλά και τις συνθήκες οικονομικής κρίσης και ύφεσης που διάγει η χώρα μας, η ΚΕΔΚΕ θεωρεί πως είναι απολύτως αναγκαίο να διαμορφωθεί ο νέος Κοινωνικός Χάρτης της Αυτοδιοίκησης.
Πάγια θέση μας, η οποία έχει διατυπωθεί σε ομόφωνες αποφάσεις προηγούμενων συνεδρίων μας, αποτελεί η αναγκαιότητα της ουσιαστικής αποκέντρωσης της κοινωνικής πολιτικής και της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και η ενσωμάτωση των αρμοδιοτήτων αυτών στη συγκρότηση των νέων δήμων που θα προκύψουν από την διοικητική μεταρρύθμιση.
Σήμερα, όπου η κοινωνική πολιτική είναι πλέον ένας βασικός τομέας δοκιμασμένων πρωτοβουλιών, μέτρων, δράσεων και προγραμμάτων της αυτοδιοίκησης, χρειάζεται να δοθεί το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο και η αντίστοιχη χρηματοδότηση, ώστε στους νέους ισχυρούς δήμους να λειτουργήσουν Διευθύνσεις Κοινωνικής Πολιτικής που θα επιλαμβάνονται όλων των κοινωνικο – προνοιακών θεμάτων και θα παρέχουν υπηρεσίες υγείας στους πολίτες.