«Δεν είχα ακούσει ποτέ κάτι για την Υπατία και εξεπλάγην όταν άρχισα να διαβάζω διάφορα για τη ζωή της και να ανακαλύπτω πράγματα», υποστηρίζει η Ρέιτσελ Βάις, που υποδύεται την Υπατία στην ταινία. «Πρόκειται για μια εκπληκτική γυναίκα που είχε μια ασυνήθιστη ζωή. Ήταν αναμφίβολα μύθος στην Ευρώπη του 18ου αιώνα μεταξύ των ρομαντικών ποιητών. Την εξιδανίκευσαν και τη λάτρεψαν, έγραψαν ποιήματα γι’ αυτήν, η οποία ήταν μια ρομαντική ηρωίδα. Φαντάζομαι όλα αυτά συνέβησαν γιατί ήταν ένα σύμβολο του πάθους, της μάθησης και της λογικής και σκοτώθηκε από φονταμενταλιστές».
«Η Υπατία είχε δύο πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά», τονίζει ο σεναριογράφος Ματέο Χιλ. «Από τη μια, αντιπροσώπευε ξεκάθαρα την ελληνική διανόηση, την έρευνα για την αλήθεια μέσω της σκέψης, σε έναν κόσμο όπου οι θρησκείες είχαν μεγάλη επιρροή στις καθημερινές ζωές των ανθρώπων και η ίδια συνεχώς προσπαθούσε να αυξήσει αυτή την επιρροή. Από την άλλη, ήταν μια γυναίκα σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο. Μια γυναίκα που ήθελε να ζήσει τη ζωή της όπως θα έκανε ένας άνδρας, με την ίδια ελευθερία στο να κάνει έρευνα και να αφοσιωθεί στη φιλοσοφία, όπως ο πατέρας της. Γι’ αυτό και πήρε την απόφαση να μη δοθεί ποτέ σε κανέναν άνδρα, ώστε να μην της κλέψουν την ελευθερία που χρειαζόταν…».
Η Υπατία έμεινε στην Ιστορία ως ένας θρύλος. Λατρεμένη για την εξυπνάδα της και λόγω της εκτίμησης που εξέλαβε για τη θέση που κέρδισε στην κοινωνική ιεραρχία της πόλης, απεικονίζεται από πηγές της εποχής ως μια γυναίκα μεγάλης ομορφιάς που ενέπνευσε το πάθος σε όσους την περιτριγύριζαν.
«Η Υπατία πέθανε παρθένα», σχολιάζει η Ρέιτσελ Βάις. «Γνωρίζουμε από ορισμένα γράμματα μαθητών της ότι προκάλεσε την απίστευτη αφοσίωση ανάμεσα στους μαθητές της. Κάποιοι από αυτούς ίσως την είχαν ερωτευτεί κιόλας. Υπάρχει η αίσθηση ότι ένας από τους αγαπημένους της μαθητές ίσως ήταν ερωτευμένος μαζί της, όμως εκείνη ήταν πολύ σεμνή και ποτέ δεν ξεπερνούσε τα όρια της σχέσης δασκάλου / μαθητή. Όμως φαίνεται ότι υπήρχε κάτι σε αυτήν που ενέπνεε πραγματικά τους μαθητές της και ήταν αρκετά πιστοί απέναντί της, ενώ ήταν αρκετά ασυνήθιστο για μια γυναίκα να διδάσκει στη βιβλιοθήκη εκείνη την εποχή».
Οι άλλοι ήρωες
Επανερχόμενοι στην ταινία, βλέπουμε ότι δύο άντρες προσπαθούν να κερδίσουν την καρδιά της: Ο δούλος της Ντάβους και ο Ορέστης, ένας από τους μαθητές της. «Ο Ντάβους είναι ένας χαρακτήρας που επινοήσαμε», δηλώνει ο Αμενάμπαρ, «όμως είναι ένας άνθρωπος – κλειδί γιατί μέσω αυτού βλέπουμε τις διεργασίες της πόλης, το περιβάλλον της Υπατίας, την ελληνορωμαϊκή κοινωνία και τον αρχαίο κόσμο γενικότερα, καθώς και το πώς γινόταν αντιληπτή η σκλαβιά τον 4ο αιώνα. Ο Ντάβους δεν είναι σίγουρος αν πρέπει ή όχι να γίνει Χριστιανός. Βλέπουμε τον Χριστιανισμό στα πρώιμα χρόνια του μέσα από τα μάτια του, πώς εξελίχθηκε από μια εκδιωκόμενη θρησκεία σε κυρίαρχη. Ο Ντάβους έγινε ένας παραβολάνος. Οι παραβολάνοι ήταν μια θρησκευτική ομάδα, πολύ χαρακτηριστική της εποχής εκείνης, ένα γκρουπ μοναχών που ξεκίνησαν αρχικά με σκοπό να βοηθήσουν τους φτωχούς και κατέληξαν να γίνουν ένοπλο κομμάτι της Εκκλησίας».
«Ο Ορέστης, από την άλλη είναι αναμφίβολα κομμάτι της αριστοκρατίας, της ανώτερης τάξης της Αλεξάνδρειας, και το ενδιαφέρον σχετικά με την κουλτούρα τους ήταν ότι ενδιαφέρονταν για τα πάντα», εξηγεί η πρωταγωνίστρια Ρέιτσελ Βάις. «Ενδιαφέρονταν για την τροχιά της Σελήνης, για τον ήλιο, τα αστέρια και ήταν βαθιά ουμανίστρια. Είχαν όμως αυτό το στίγμα, το γεγονός ότι διέθεταν σκλάβους. Είχαν μια ολόκληρη τάξη ανθρώπων, που δεν θεωρούνταν άνθρωποι. Θεωρούνταν ότι ήταν η επόμενη κατηγορία μετά τα ζώα, το οποίο είναι αρκετά περίεργο, αν σκεφτούμε πόσο βαθιά σκεπτόμενοι και ανθρωπιστές ήταν».
«Ο Ορέστης είναι ένα τυπικό παράδειγμα του πώς θα ήταν ένας νέος αριστοκράτης εκείνη την εποχή, ένα από εκείνα τα αγόρια που προετοιμάζονται για αυριανοί ηγέτες», υποστηρίζει ο Όσκαρ Άιζακ, που υποδύεται τον Ορέστη. «Κάποιοι από αυτούς είναι πολύ φιλόδοξοι και κάποιοι άλλοι ζουν με τα λεφτά του μπαμπά και της μαμάς. Νομίζω ότι ο Ορέστης αρχικά είναι ένα από αυτά τα παιδιά, μην όντας σίγουρος τι θέλει να κάνει. Είναι έξυπνος, λίγο αλαζόνας, λίγο ισχυρογνώμων και ερωτεύεται τη δασκάλα του Υπατία και προσπαθεί να την αποπλανήσει».