Γράφει ο
Δημήτρης Σουλιώτης
Πρώτον, με δυο λόγια σε τι συνίσταται το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ; Στην εξαγορά της ψήφου των αγροτών, μέσω του εκμαυλισμού τους. Συγκεκριμένα, άτομα της πολιτικής ηγεσίας και του κομματικού στρατού (υπουργοί, υφυπουργοί, γεν. γραμματείς, πρόεδροι και στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, στελέχη της συνεργαζόμενης ιδιωτικής εταιρίας πληροφορικής, κομματάρχες, κ.τ.λ.) συνεργάστηκαν με σχέδιο και δόλο για τη χορήγηση στους ευνοούμενους αγρότες μη δικαιούμενων ποσών από ευρωπαϊκά κονδύλια, με αντάλλαγμα την ψήφο τους στις εκλογές. Έτσι η Κρήτη μετά από πολλές εκλογικές αναμετρήσεις άλλαξε πολιτικό χρώμα και έγινε «γαλάζια»… Υπήρξαν βέβαια και ηθικοί άνθρωποι στον Οργανισμό, στους αγροτικούς συνεταιρισμούς, στους ίδιους τους αγρότες, που όταν αντιλήφθηκαν την απάτη κατήγγειλαν το γεγονός στους εγχώριους και ευρωπαϊκούς θεσμούς και έτσι το σκάνδαλο μέσω της ευρωπαϊκής – και όχι της ελληνικής – οδού ήρθε στο φως…
Δεύτερον, υπάρχει άραγε μια λεπτή κόκκινη κλωστή που συνδέει το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ με όλα τα προηγούμενα σκάνδαλα και τις τραγωδίες (συγκάλυψη), που έχουν λάβει χώρα από την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη το 2019; Και συγκεκριμένα: σκάνδαλο Novartis, σκάνδαλο υποκλοπών, σκάνδαλο Πάτση, τραγωδία Πύλου, τραγωδία Τεμπών, σκάνδαλο «Ομάδας Αλήθειας», σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ… Η απάντηση είναι καταφατική. Πράγματι υπάρχει λεπτή κόκκινη κλωστή σύνδεσης όλων των σκανδάλων και αυτή είναι ο κομματικός στρατός που έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, είτε στη δημιουργία τους, είτε στην προσπάθεια συγκάλυψής τους. Και αυτός ο σκοτεινός κομματικός στρατός παρεπιδημεί στον ιδιωτικό, αλλά κυρίως στον δημόσιο τομέα, του δικαστικού κλάδου μη εξαιρουμένου…
Άμα τη αναλήψει των καθηκόντων του πρωθυπουργού από τον Κυριάκο Μητσοτάκη το 2019, είχα γράψει ένα άρθρο στο οποίο εκτός των άλλων ανέφερα και τα ακόλουθα:
Ο νέος πρωθυπουργός βρίσκεται σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και είναι υποχρεωμένος να επιλέξει ανάμεσα στο δρόμο της «νεωτερικής αρετής» και σ’ αυτόν της «προ-νεωτερικής κακίας». Η επιλογή δεν είναι εύκολη, γιατί το Κόμμα και η οικογένεια τον τραβάνε από το μανίκι προς τα γνωστά προ-νεωτερικά μονοπάτια… Ειδικότερα η πλειοψηφία των στελεχών και των ψηφοφόρων της συντηρητικής παράταξης, για λόγους ιστορικούς, πολιτικούς, κοινωνικούς, θρησκευτικούς, ψυχολογικούς είναι αντι-εκσυγχρονιστική, αν ορίσουμε τον εκσυγχρονισμό ως εφαρμογή ορθολογικών κανόνων δυτικοευρωπαϊκής προέλευσης. Επίσης προ-νεωτερικής φύσεως είναι και η διαχρονική εξουσιαστική στρατηγική της οικογένειας Μητσοτάκη, καθόσον στηρίζεται σε εμπρόσωπους δεσμούς και σχέσεις αλληλεξάρτησης και όχι σε απρόσωπες ορθολογικές διαδικασίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στελέχωση της νέας Κυβέρνησης και του κρατικού μηχανισμού. Τα πρόσωπα που επιλέχτηκαν και τοποθετήθηκαν σε κρίσιμες θέσεις του κρατικού μηχανισμού, είτε είναι τεχνοκράτες, είτε συνδαιτυμόνες στα δείπνα της οικογένειας, είτε πολιτικοί πασοκικής προέλευσης, είτε δημοσιογράφοι του «προοδευτικού» Τύπου, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: Τους συνδέει -εκτός των ελαχίστων του καραμανλικού μπλοκ- ένας ομφάλιος λώρος με την οικογένεια και τον Κυριάκο Μητσοτάκη προσωπικά. Δεν επιλέχτηκαν δηλαδή μέσα από πολιτικές διαδικασίες, αλλά μέσω προσωπικών σχέσεων με τον πρωθυπουργό και την πολιτική δυναστεία του και προφανώς στο πλαίσιο της ίδιας μακροχρόνιας εξουσιαστικής στρατηγικής της τελευταίας… Σε αντίθεση με τα σύγχρονα Κόμματα που παράγουν και υλοποιούν την πολιτική τους μέσα από απρόσωπες διαδικασίες (καταστατικό, οργανόγραμμα, κομματικές οργανώσεις, φράξιες κ.τ.λ.), εδώ έχουμε αποκλειστικά προσωπικές σχέσεις και εμπρόσωπους δεσμούς αλληλεξάρτησης… Έξι χρόνια μετά αυτό το άρθρο και με ένα ακόμη σκάνδαλο, βλέπω με θλίψη μου ότι η «προ-νεωτερική κακία» νίκησε και πάλι…
Το τελευταίο σκάνδαλο αποτελεί μια επιπλέον απόδειξη ότι η μακρόχρονη εξουσιαστική δυναμική της ΝΔ δεν οφείλεται στη στημένη αξιοκρατία που περνά μέσα από το Κολλέγιο και τα ακριβά ιδιωτικά σχολεία των βορείων προαστίων. Δεν οφείλεται στη στημένη αξιοκρατία που περνά μέσα από το Harvard και τα φημισμένα ΑΕΙ της Ivy League. Οφείλεται στον «Φραπέ», στον «Χασάπη», στον κουμπάρο, στον κομματάρχη, στον σκοτεινό κομματικό στρατό… Είναι αυτοί που θα κάνουν, για ίδιον αλλά και για κομματικό όφελος, τη «βρώμικη δουλειά», αυτοί που με θεμιτούς και κυρίως με αθέμιτους τρόπους, στο πλαίσιο των πελατειακών σχέσεων αλληλεξάρτησης, θα μαζέψουν τα «ψηφαλάκια» και έτσι θα «νομιμοποιήσουν» την εξουσία των «αρίστων»… Η συντηρητική παράταξη στη χώρα μας παρά την εξωτερική εκσυγχρονιστική πατίνα, παραμένει διαχρονικά ένα προ-νεωτερικό μόρφωμα… Ή όπως το εκφράζει ο Λευτέρης Κουσούλης: «Η ΝΔ είναι ένα αστικό εξωτερικά Κόμμα, το οποίο όμως στον πυρήνα του διασώζει με επιμέλεια και συντηρεί με συνέπεια μια φεουδαρχική φύση. Και αυτή η φύση της αναπαράγεται όταν κυβερνά αποκλειστικά μόνη της και εντείνεται στον έπακρο όταν καθοδηγείται από μια αμοραλιστική και υποκριτική πολιτική δυναστεία…».
Υπάρχει άραγε κάποια διέξοδος, κάποια χαραμάδα ελπίδας, για να βγούμε από την παρακμή στην οποία βυθίζεται όλο και βαθύτερα η χώρα μας; Είναι ευνόητο ότι οι προτάσεις, τα νομοσχέδια, οι νόμοι της κυβερνώσας συντηρητικής παράταξης -όταν πιάνεται στα πράσα- δεν αρκούν, διότι όπως έχει διαπιστωθεί, η παρακμή διαχρονικά αναπαράγεται και μεγεθύνεται. Είναι απαραίτητος ο σχεδιασμός κατάλληλων θεσμών, δηλαδή «κανόνων του παιχνιδιού», που θα περιορίζουν τις ευκαιρίες για ιδιοτελή συμπεριφορά. Μια θεσμική λύση είναι η επιβολή ορίων θητείας στους αιρετούς (π.χ. δύο θητείες), ώστε να αποτρέπεται η δημιουργία επαγγελματιών πολιτικών που προσκολλώνται επί δεκαετίες στην εξουσία, χτίζοντας πελατειακά δίκτυα και πολιτικές δυναστείες. Επίσης, επειδή το σημερινό πολύπλοκο και στρεβλό εκλογικό σύστημα -κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της ΝΔ- εκτρέφει τη διαφθορά, μια άλλη θεσμική λύση είναι η καθιέρωση ως πάγιου εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής. Και μάλιστα με τον περιορισμό ενός κατώτερου ορίου εισόδου Κόμματος στη Βουλή (5%). Έτσι ώστε περισσότερες αλληλοελεγχόμενες πολιτικές δυνάμεις, που εκπροσωπούν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του ελληνικού λαού, να συμμετέχουν στην άσκηση της εξουσίας… Μια τρίτη θεσμική λύση είναι η αποκοπή του ομφάλιου λώρου της συντηρητικής παράταξης με τη δικαστική εξουσία.
Είμαι αισιόδοξος ότι στις προσεχείς εθνικές εκλογές η ψήφος του λαού θα καταστήσει εφικτές αυτές τις θεσμικές παρεμβάσεις…