Σε συνέχεια του πολύ πετυχημένου περσινού κινηματογραφικού αφιερώματος «Εικόνες της Κατοχής και της Απελευθέρωσης» που διοργανώθηκε στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος τον Οκτώβριο του 2015, στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Η Αθήνα Ελεύθερη» και σημείωσε μεγάλη επιτυχία με μεγάλη συμμετοχή του κοινού στις προβολές και τις σχετικές συζητήσεις, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος διοργάνωσε και φέτος, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής και τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού του Κυβερνητικού Έργου, το κινηματογραφικό αφιέρωμα «Εικόνες της απελευθέρωσης στην Ευρώπη». Στην εκδήλωση συνεργάστηκαν, επίσης, ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και το Ιστορικό Αρχείο ΕΡΤ.
Στο πλαίσιο της σύνδεσης της ελληνικής ιστορίας της περιόδου 1941-1944 με τον ευρωπαϊκό της περίγυρο, και ειδικά της περιόδου του τέλους του πολέμου και της απελευθέρωσης της Ευρώπης από το ναζισμό, προβλήθηκαν έξι ξένες και μια ελληνική ταινίες μυθοπλασίας, αρχειακό υλικό, ντοκιμαντέρ και αποσπάσματα από το νέο ντοκιμαντέρ «Μνήμες» του σκηνοθέτη και διευθυντή φωτογραφίας Νίκου Καβουκίδη.
Με μια σειρά κλασικών και νεότερων ταινιών για το Βερολίνο, τη Βαρσοβία, την Πράγα, την Αθήνα και την ευρωπαϊκή ήπειρο γενικά, εισαγωγές ομιλητών και μια παρουσίαση βιβλίου, το φετινό αφιέρωμα πρόσφερε στο αθηναϊκό κοινό για πρώτη φορά ένα πανόραμα της πιο κρίσιμης περιόδου της ευρωπαϊκής ιστορίας του 20ού αιώνα. Με τον τρόπο αυτό αποτέλεσε μια σημαντική παράμετρο στην αναβάθμιση της διοργάνωσης «Η Αθήνα Ελεύθερη» και στην καθιέρωσή της ως ένα σημαντικό θεσμό για την Αθήνα και τους κατοίκους της.
Να σημειώσουμε πως μεταξύ των ταινιών που προβλήθηκαν, οι ταινίες «Παϊζά» (Paisan, 1946, Ρ. Ροσελίνι) και «Γερμανία, ώρα μηδέν» (1948, P. Ροσελίνι) ήσαν ψηφιακά αποκατεστημένες κόπιες (Digital Cinema Package), σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Μπολόνια (Cineteca di Bologna) και η ταινία «Το σιωπηλό οδόφραγμα» (1949, Ότακαρ Βάβρα) που προβλήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε συνεργασία με το κινηματογραφικό αρχείο Narodni Filmovy Archiv. Επίσης, η σπάνια προβεβλημένη ελληνική ταινία «Ο τελευταίος αιχμάλωτος» του Α. Γεωργιάδη με τον Αλέκο Αλεξανδράκη. «Μια διαφορετική ματιά στο τέλος του πολέμου», σύμφωνα με τον ιστορικό και κριτικό κινηματογράφου Ιάσωνα Τριανταφυλλίδη.
Τέλος, η εκδήλωση απότισε φόρο τιμής στον πρόσφατα χαμένο μεγάλο Πολωνό σκηνοθέτη Αντρέι Βάιντα με την προβολή της ταινίας του «Κανάλ».
Το αφιέρωμα έγινε σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Τσεχικής Δημοκρατίας στην Αθήνα και την υποστήριξη της Πρεσβείας της Ιταλίας στην Αθήνα. Συνεργάτες προγράμματος είναι οι διανομείς AMA Films και Alatas Films.
Τις προβολές των ταινιών πλαισίωσαν η παρουσίαση του βιβλίου «Ημερολόγιο Κατοχής 1941-1943» της Ειρήνης Ζαχαρία που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εύμαρος. Η συγγραφέας έζησε την περίοδο της Κατοχής στην Αθήνα και κατέγραψε τις εμπειρίες της στο ημερολόγιό της.
Για το έργο και την περίοδο μίλησαν ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης που έγραψε την εισαγωγή της έκδοσης και ο αδερφός της συγγραφέως και σημαντικός σκηνοθέτης Μάνος Ζαχαρίας, που είχε λάβει ενεργά μέρος στα γεγονότα της εποχής ως μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΠΟΝ. Συμμετείχαν επίσης, ο εκδότης Πέτρος Κακολύρης και η Αν. Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενική Γραμματέας ΔΣ της ΤΤΕ Μαρία Κομνηνού, ενώ αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασε η ηθοποιός Αμαλία Τσεκούρα.
Τέλος, αποσπάσματα από το καινούριο του ντοκιμαντέρ «Μνήμες» με σπάνιο υλικό από την απελευθέρωση σχολίασε ο σκηνοθέτης και διευθυντής φωτογραφίας Νίκος Καβουκίδης, ενώ η Μαρία Κομνηνού προλόγισε την ψηφιακά αποκατεστημένη ταινία «Paisan» του Ρομπέρτο Ροσελίνι.
