Συνέντευξη: Αιμίλιος Περδικάρης
Ανήσυχος για τις εξελίξεις στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, εξαιτίας του απρόβλεπτου τουρκικού παράγοντα και της προσπάθειας της Άγκυρας να σύρει την Ελλάδα σε διαδικασίες εκτός κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, δηλώνει στη συνέντευξή του στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ ο Θόδωρος Ρουσόπουλος. Ο πρώην υπουργός και βουλευτής της ΝΔ στον Βόρειο Τομέα της Β’ Αθήνας τονίζει, πάντως, ότι έχει εμπιστοσύνη στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση χειρίζεται το όλο ζήτημα και πως η απάντηση στην Τουρκία πρέπει να είναι ευρωπαϊκή.
Αντίστοιχη εμπιστοσύνη έχει και ως προς τη διαχείριση της πανδημίας και την προσπάθεια για την ανάταξη της οικονομίας, επισημαίνοντας ότι η βοήθεια από την ΕΕ με το Ταμείο Ανάκαμψης είναι σπουδαία και θα πρέπει γι’ αυτόν τον λόγο να υπάρξει οργάνωση και σωστό σχέδιο για την αξιοποίηση αυτών των πόρων. Προτείνει, επίσης, σ’ αυτό το πλαίσιο και τη συνεργασία των δημάρχων, προκειμένου να διεκδικήσουν περισσότερες κεντρικές αρμοδιότητες, σχολιάζει την κρίση στον Τύπο και αποκλείει το σενάριο πρόωρων εκλογών, παρά την απόλυτη κυριαρχία που εμφανίζει η ΝΔ στις δημοσκοπήσεις ως «απότοκο των αποτελεσματικών πολιτικών της κυβέρνησης», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Πώς διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό μετά την πανδημία; Βλέπετε κι εσείς ευκαιρία για τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να εδραιώσουν την κυριαρχία τους μέσα από πρόωρες εκλογές;
Η κυριαρχία όπως την ονομάζετε, όταν αναφέρεται ως έννοια που περιγράφει πολιτική δύναμη σε Δημοκρατίες όπως οι δυτικού τύπου στην οποίαν ανήκει και η δική μας, εδραιώνεται μέσω των πολιτικών σου πράξεων και των αποτελεσμάτων που αυτές επιφέρουν. Υπ’ αυτήν, λοιπόν, την οπτική έχει ήδη εδραιωθεί καθώς οι κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη και στην αντιμετώπιση της πανδημίας αλλά και στην αντιπαράθεση με τους εξ ανατολών γείτονές μας, απεδείχθησαν απολύτως επιτυχημένες. Για να μην πολυλογούμε, κατόπιν τούτων, εκτιμώ πως δεν χρειάζονται εκλογές τώρα.
Ανησυχείτε για τις συνεχιζόμενες προκλήσεις της Τουρκίας; Μπορεί η κατάσταση να οδηγηθεί στα άκρα ή ακόμη και σε στρατιωτική εμπλοκή;
Η ρευστότητα της πολιτικής μιας χώρας που ελάχιστα κινείται στις παρυφές της Δημοκρατίας και κυρίως δρα στον κύριο κορμό ενός αυταρχικού εξουσιαστικού καθεστώτος μπορεί να οδηγήσει παντού. Δεν έχεις να κάνεις με την Ιταλία -με την οποία προσφάτως πολύ επιτυχημένα και με δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμένο τρόπο λύσαμε το θέμα της ΑΟΖ- αλλά με μια αλλόκοτη συμπεριφορά ενός ηγέτη για τον οποίον πρώτο μέλημα είναι η ηρωοποίηση στα μάτια των οπαδών του. Η Τουρκία, ως χώρα ακόμη μεταξύ ισλαμικής μαντήλας και ακραίων αυτοκρατορικών βλέψεων, απέχει πολύ από την Τουρκία του κοσμικού κράτους και των διπλωματικών ή στρατιωτικών μηχανισμών που ήταν εύκολα αναγνώσιμοι. Ναι, δυστυχώς, όλα μπορεί να τα περιμένει κανείς από τον σημερινό ηγέτη της, καθώς αυτό που τον ενδιαφέρει είναι το πώς θα μας σύρει σε διαδικασίες εκτός Διεθνούς Δικαίου και κανόνων που ορίστηκαν από συνθήκες, τις οποίες θέλει να ανατρέψει.
Η διεθνής κοινότητα, οι Ευρωπαίοι και οι υπερατλαντικοί σύμμαχοί μας δείχνουν να μην αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο που εγκυμονούν οι τουρκικές αυθαιρεσίες και ακρότητες. Ωφελεί, κατά τη γνώμη σας, η ελληνική κατευναστική ή χαμηλών τόνων πολιτική;
Εάν κινηθούμε στη γραμμή που θέλει να μας σύρει ο Ερντογάν τότε χάνουμε όλα αυτά που κερδίσαμε επί δεκαετίες. Αυτό δεν σημαίνει υποχωρητικότητα από μέρους μας αλλά πιο έξυπνες πολιτικές και ακόμη πιο ισχυρές συμμαχίες. Η Ευρωπαϊκή Οικογένεια θα απειληθεί εν συνόλω, ο δυτικός πολιτισμός θα αμφισβητηθεί στις βασικές του αξίες εάν οι σημερινοί εταίροι μας στην Ένωση δεν κατανοήσουν το βάθος του προβλήματος που μπορεί να γεννηθεί από μια επεκτατική Τουρκία. Η απάντηση πρέπει να είναι απάντηση της Ευρώπης. Εκεί δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν τα κλασσικά όπλα στρατιωτικής επίθεσης αλλά εκείνα της οικονομικής διπλωματίας που στις μέρες μας είναι σίγουρα αποδοτικότερη.
Πιστεύετε ότι η επιτυχημένη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης, αλλά και της οικονομικής στην πρώτη φάση της, οφείλεται στην ικανότητα της κυβέρνησης ή ήταν ένα τυχαίο γεγονός;
Τυχαίο γεγονός μπορεί να ήταν η γέννηση του επικίνδυνου ιού, όχι όμως και η αντιμετώπισή του. Όπως επισημάνθηκε από τα πλέον επίσημα χείλη, εάν αφήναμε στην τύχη τους Έλληνες πολίτες, θα είχαμε πάνω από 13.000 νεκρούς.
Η οικονομία είναι ασφαλώς το επόμενο στοίχημα της κυβέρνησης μετά την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. Μπορεί και υπό ποιες προϋποθέσεις ν’ ανακάμψει γρήγορα και ν’ αντέξει τη ζημιά από την κάμψη του τουρισμού;
Το πιο δύσκολο εγχείρημα είναι αυτό που περιγράφετε. Ακολουθεί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ανάκαμψης παράλληλα με την αντιμετώπιση της πανδημίας, η οποία ακόμη είναι παρούσα και μπορεί να επιφέρει κι άλλα πλήγματα. Σπουδαία είναι όμως τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ενίσχυση δεκάδων δισεκατομμυρίων στις οικονομίες των χωρών που επλήγησαν και μεταξύ αυτών της Ελλάδας.
Αρκεί γι’ αυτό το ευρωπαϊκό πακέτο των 32 δισ. ευρώ και τι πρέπει να γίνει για ν’ αξιοποιηθούν αυτά τα χρήματα και να μη σπαταληθούν;
Μαζί με το ΕΣΠΑ τα χρήματα που θα εισρεύσουν στη χώρα τα επόμενα χρόνια ξεπερνούν τα πενήντα δισεκατομμύρια. Δεν έχει υπάρξει ποτέ στο παρελθόν τόσο μεγάλη βοήθεια. Ήδη η κυβέρνηση άρχισε να ετοιμάζεται, ώστε να μπορέσουμε να αντλήσουμε όλα αυτά τα κεφάλαια. Εάν το κάνουμε επιτυχημένα, όπως πιστεύω, τότε η εικόνα της χώρας θα αλλάξει προς το καλύτερο και θα αφήσουμε πίσω μας τα επίχειρα της πανδημίας, στην οικονομία. Χρειάζεται, λοιπόν, οργάνωση και σωστό σχέδιο. Συνεχής παρακολούθηση των διαδικασιών και απλοποίησή τους όπου χρειάζεται. Για παράδειγμα, το τραπεζικό σύστημα είναι ακόμη προβληματικό και αντί να βοηθά τον πολίτη ή τον μικρομεσαίο επιχειρηματία, τον ταλαιπωρεί. Η κυβέρνηση ήδη κάνει παρεμβάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση.
Πώς μπορούν να βοηθηθούν οι επαγγελματίες, οι ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων και γενικότερα οι εκπρόσωποι της μεσαίας τάξης που επλήγησαν από την πανδημία και τους συναντάτε καθημερινά, κατά βάση στην εκλογική σας περιφέρεια;
Το βασικότερο είναι αυτό που μόλις σας είπα. Επειδή τα χρήματα θα κινηθούν μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ, αλλά και αυτά που θα μας δοθούν ως επιδότηση θα υπόκεινται σε κανόνες απορρόφησης, η οργάνωση, η ταχύτητα και η απλοποίηση των διαδικασιών είναι τα απολύτως πρωτεύοντα. Βεβαίως πολλές φορές η απλοποίηση δεν εξαρτάται από την κάθε χώρα αλλά από τις διαδικασίες που επιβάλλει η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση. Για παράδειγμα, σε διεθνείς διαγωνισμούς υπάρχουν συγκεκριμένες χρονικές περίοδοι που παρατείνονται από ενστάσεις – αναπόφευκτες στο πλαίσιο της ανταγωνιστικής οικονομίας της Δύσης.
Πιστεύετε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση αντιμετώπισε αποτελεσματικά την πανδημία με τις δικές της δυνάμεις ή πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω για ανάλογες έκτακτες περιστάσεις;
Πίστευα και πιστεύω ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να κινηθεί όπως ορίζει το δεύτερο συστατικό της στοιχείο. Δηλαδή ως Αυτοδιοίκηση. Περισσότερη βαρύτητα θα έδινα σε κινήματα Δήμων και Περιφερειών που διεκδικούν μεγαλύτερη αυτονομία από το κεντρικό κράτος. Αυτό συμβαίνει σε μεγάλο ποσοστό στις περιφέρειες αλλά ελάχιστα στους Δήμους. Θα ήθελα να δω μια τέτοια κίνηση από τους δημάρχους, οι οποίοι όμως μαζί με τη διεκδικούμενη εξουσία θα αναλάβουν και το βάρος των υποχρεώσεών της.
Τώρα σε πολλές περιπτώσεις «δείχνουν» εύκολα προς την κεντρική διοίκηση, με αποτέλεσμα οι ευθύνες να διαχέονται, τα έργα να καθυστερούν και ο χρόνος να περνά ανεκμετάλλευτος. Δεν ισοπεδώνω σε καμία περίπτωση, διότι σαφώς υπάρχουν δήμαρχοι που έχουν καλύτερα αποτελέσματα από άλλους. Αυτό αποδεικνύει ότι, εκτός των διαδικασιών, η προσωπικότητα, η στρατηγική σκέψη, η έλλειψη αγκυλώσεων και το ανοιχτό πνεύμα για συνεργασίες νέου τύπου σε μια σύγχρονη κοινωνία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο, ώστε η Τοπική Αυτοδιοίκηση να είναι πράγματι αποτελεσματική.
Ένας ακόμη κλάδος που επλήγη σημαντικά είναι αυτός του Τύπου, από τον οποίον κι εσείς προέρχεστε. Πιστεύετε ότι έχουν γίνει όσα έπρεπε από την κυβέρνηση ή θα έπρεπε να υπάρξουν πιο γενναίες παρεμβάσεις, όπως συνέβη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
Έχω ήδη καταθέσει δημοσίως την πρότασή μου. Θα ήταν ίσως χρήσιμο οι Ενώσεις Τύπου να ακολουθήσουν αυτό που τους έχω πει εδώ και τουλάχιστον είκοσι χρόνια. Να ενωθούν σε μια Ομοσπονδία. Την εκάστοτε πολιτική εξουσία την συμφέρει οι ενώσεις αυτές να είναι χωρισμένες και σε ανταγωνιστικές θέσεις. Τον Τύπο και την Δημοσιογραφία συμφέρει να είναι ενωμένοι. Δεύτερον, η διεκδίκηση διαρκώς επιδοτήσεων στο χαρτί, στη διακίνηση, στην πληρωμή του ενοικίου των γραφείων της εκάστοτε Ένωσης και σε άλλα τέτοια ζητήματα είναι λάθος. Η πολιτική ενίσχυσης του Τύπου πρέπει να έχει μέσα της τον σπόρο του μέλλοντος.
Θα προτιμούσα να αγοράσει η Πολιτεία χίλιες συνδρομές μιας εφημερίδας ή ενός ηλεκτρονικού ΜΜΕ και να τις διαθέσει δωρεάν σε φοιτητές για ένα χρόνο, ώστε μετά το πέρας αυτής της περιόδου ένα ποσοστό, ίσως και το 50%, να έχει συνηθίσει να διαβάζει και να μείνει ως συνδρομητής, παρά να διαθέσει σε μια εφημερίδα 20.000 ευρώ, τα οποία θα εξανεμιστούν γρήγορα. Η συμμετοχική δράση των Ενώσεων μπορεί να φέρει την ισχύ των ιδεών και πραγματικά αποτελέσματα. Όταν κανείς πολεμά με τα λιανοντούφεκα απέναντι στα μυδραλιοβόλα, είναι θέμα χρόνου το πότε θα χάσει την μάχη. Το ‘21 έγινε μόνον μια φορά. Δύσκολα επαναλαμβάνεται ως ιστορία ή και ως μύθος, όπως εκείνος του Δαβίδ έναντι του Γολιάθ.