Στο 4ο Φεστιβάλ Μίκη Θεοδωράκη παραβρέθηκε και απηύθυνε ομιλία ο μαθηματικός και πολιτικός Θανάσης Πετράκης, για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη και για την ανακήρυξη του Κώστα Γάβρα Επίτιμου Προέδρου του Μουσείου Μίκη Θεοδωράκη-Ζατούνας.
Αναλυτικά η ομιλία του:
«Φίλες και φίλοι συνοδοιπόροι Θεοδωρακιστές
Εκ μέρους του ΔΣ του Μουσείου Μίκη Θεοδωράκη -Ζάτουνας σας καλωσορίζω
Αγαπητοί εκπρόσωποι όλων των θεσμικών φορέων
Αγαπημένε μας Μέγιστε Οικουμενικέ Έλληνα Κώστα Γαβρά
Αποτελεί μέγιστη τιμή για όλους μας η παρουσία σας στη Ζάτουνα στο φετινό τριήμερο αφιέρωμα μας στα 100 χρόνια από τη Γέννηση του Μέγιστου Ολύμπιου Θεού Μίκη Θεοδωράκη και ακόμη μεγαλύτερη τιμή για εμάς είναι , το ότι αποδεχθήκατε την πρόταση μας να μας τιμάτε από δω και στο εξής με την ιδιότητα του επίτιμου Προέδρου του «Μουσείου Μίκη Θεοδωράκη- Ζάτουνας».
Δεν χρειάζεται να πούμε για τη σχέση σας με το Μίκη, διότι η φράση του Μίκη, «Ο Κώστας να πάρει από τη μουσική μου ό,τι θέλει» για το Ζ , γραμμένη σ’ ένα πακέτο τσιγάρα από τη Ζάτουνα, όπως έχετε πει, τα λέει όλα ,όπως και η δική σας ,όταν ήρθε στη Γαλλία μετά την εξορία και είδε το Ζ , και σας ρώτησε αυτή η μουσική ποιανού είναι; Και του είπατε « δικιά σου είναι Μίκη, αλλά από την ανάποδη».
Αγαπητέ Κώστα, Αγαπητέ Συμπρόεδρε μας. Ότι και να πω εγώ ότι και να πούμε εμείς για το τεράστιο έργο σας είναι μικρό και λίγο, διότι για το έργο σας έχουν μιλήσει όλοι οι μεγάλοι κριτικοί και πνευματικοί άνθρωποι, έχουν μιλήσει τα βραβεία που έχετε πάρει. Κυρίως όμως έχουν μιλήσει τα δεκάδες και εκατομμύρια μάτια που έχουν δει τις πολύ σημαντικές σας ταινίες. Γιατί όπως και ο Μίκης έτσι και εσείς έχετε δημιουργήσει ταινίες για το λαό ,για να ανυψώνουν το λαό και να τον πολιτικοποιούν στην κατεύθυνση του ανθρωπισμού ,της Ελευθερίας ,της Δημοκρατίας, και της Κοινωνικής απελευθέρωσης. Ενδεικτικά θα αναφέρω από το Μεγάλο σας έργο το Ζ, την Ομολογία, τη Κατάσταση Πολιορκίας ,τη Χάνα Κ, το Αμήν, το Κεφάλαιο ,τους Ενήλικες στην Αίθουσα ,την Τελευταία Πνοή.
Φίλες και φίλοι,
Ο Μίκης με το έργο του δημιούργησε και κληροδότησε ένα υπόδειγμα καλλιτέχνη που όμοιο του δεν είχε υπάρξει στην οικουμένη. «Κατέβασε» την υψηλή τέχνη και τους μεγάλους ποιητές στις φτωχογειτονιές, στην καρδιά, στο μυαλό στη ψυχή και στα χείλη των απλών ανθρώπων του μόχθου και της βιοπάλης. Ύμνησε και τραγούδησε τους αγώνες, τους καημούς και τη μεγαλοσύνη της Ρωμιοσύνης.
Η μουσική του Μίκη δεμένη με την ποίηση έγινε η παγκόσμια γλώσσα που δονεί και κινητοποιεί τους απανταχού εξεγερμένους και καταπιεσμένους, τους λαούς που διεκδικούν και αγωνίζονται για μια καλύτερη θέση στον ήλιο.
Δεν μας άφησε όμως μόνο το έργο του, μας άφησε παρακαταθήκη και το παράδειγμα της ανυπότακτης ζωής του, το υπόδειγμα του ελεύθερου, ανήσυχου και ασυμβίβαστου επαναστάτη. Του μεγάλου μαχητή της Δημοκρατίας ,της Εθνικής ανεξαρτησίας και της κοινωνικής προκοπής.
Από τα 18 του που συμμετείχε πρωταγωνιστής στη μεγάλη διαδήλωση στις 25 Μαρτίου 1943 ενάντια στην Ναζιστική κατοχή και συνελήφθη και βασανίστηκε για πρώτη φορά στη Τρίπολη από τους Ιταλούς, μέχρι τα 87 που συμμετείχε μαζί με τον άλλο Μέγιστο Παγκόσμιο Έλληνα το Μανώλη Γλέζο το Φλεβάρη του 2012 στη μεγάλη διαδήλωση ενάντια στα μνημόνια και τους έριξαν δακρυγόνα, μέχρι και τα 95 του όταν έγραψε στις 28 Οκτωβρίου του 2020 το ιστορικό άρθρο ενάντια στην εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής ο Μίκης ήταν παρών σε όλους τους αγώνες του λαού μας και όλων των λαών του κόσμου για την Ειρήνη, τη Λευτεριά, τη Δημοκρατία και την Εθνική Ανεξαρτησία και τη κοινωνική απελευθέρωση. Στο έπος της Εθνικής Αντίστασης, μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, του ΕΑΜ, και του ΕΛΑΣ. Πολέμησε το Δεκέμβρη ,πρωταγωνιστής στη συνέχεια στους αγώνες για την Δημοκρατία και την άρση των συνεπειών του εμφυλίου, στους αγώνες για την Ειρήνη ,στους μεγάλους αγώνες για τη Δημοκρατία του 1-1-4, οδηγός στη μεγάλη πολιτιστική και πολιτική επανάσταση των Λαμπράκηδων, στους αγώνες για την υπεράσπιση των δικαίων της Κύπρου, στον Αντιδικτατορικό αγώνα , στον αγώνα ενάντια στα μνημόνια. Πάντοτε και παντού ο Μίκης μπροστά.
Και βέβαια όπως και ο Κολοκοτρώνης «ανταμείφθηκε» για τη μεγάλη του αγάπη και προσφορά στην Ελλάδα και τον Ελληνικό λαό όχι μόνο από τους φασίστες κατακτητές, αλλά και από το μετεμφυλιακό κράτος της δεξιάς και τη Χούντα με φυλακές, εξορίες και απάνθρωπα βασανιστήρια.
Το ηθικό ανάστημα του μέγιστου αυτού ανθρώπου αποδεικνύεται από το γεγονός ότι παρότι βασανίστηκε σε πολλούς τόπους εξορίας και κυρίως στο κολαστήριο της Μακρονήσου, έγραψε και μελοποίησε το «Δυο γιούς είχες μανούλα μου… ο ένας για την ανατολή κι ο άλλος για τη δύση και συ στη μέση μοναχή κοιτάς ρωτάς τον ήλιο».
Σήμερα αν ήταν μαζί μας ο Μίκης, ο άνθρωπος και συνθέτης, που ένωνε λαούς – από το Ματχάουζεν μέχρι τον ύμνο της Παλαιστίνης-, με μουσική για την ειρήνη, ο άνθρωπος που το 1982 συνέθεσε μετά από προτροπή του ιστορικού ηγέτη των Παλαιστινίων Γιασέρ Αραφάτ τον Εθνικό Ύμνο του Παλαιστινιακού κράτους όταν επιτευχθεί η επίσημη ίδρυσή του, είναι βέβαιο ότι, ο Μίκης θα συμμετείχε στη παγκόσμια πορεία προς τη Γάζα και θα τολμούσε να πάει να δώσει συναυλία στη Γάζα αγνοώντας και την οικογένεια του και τους φίλους του που θα προσπαθούσαν να τον αποτρέψουν φοβούμενοι για τη ζωή του. Από τη Γάζα θα ερχόταν σήμερα στη Ζάτουνα για να μας τιμήσει με την παρουσία του στις εκδηλώσεις μας για τα εκατοστά γενέθλια του. Θα ερχόταν για να φωνάξει μαζί μας «Ειρήνη και αφοπλισμός» ,«Λευτεριά στη Παλαιστίνη» και «Να σταματήσει τώρα η γενοκτονία» του βασανισμένου Παλαιστινιακού λαού.
Φίλες και φίλοι
Ό,τι και να πω εγώ, ότι και να πούμε εμείς για τον Τρισμέγιστο Μίκη είναι μικρά και λίγα, γιατί έχουν μιλήσει γι’ αυτόν παγκόσμιες προσωπικότητες της τέχνης, του πολιτισμού, των γραμμάτων, της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, αλλά και όλοι οι μεγάλοι επαναστάτες του 20ου αιώνα.
Για αυτό σήμερα από εδώ τη Ζάτουνα στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Τρισμέγιστου Μίκη πρέπει να πούμε
Μίκη προσπαθούμε να γιορτάσουμε τα 100χρονια,από τη Γέννηση σου με εκδηλώσεις αντάξιες της μεγαλοσύνης και της προσφοράς σου στη πατρίδα μας, και στο λαό μας αλλά και σε όλους τους λαούς του κόσμου σε όλη την ανθρωπότητα. Από εκεί που μας βλέπεις, σε παρακαλούμε να είσαι επιεικής για τα λάθη, τις ελλείψεις και τις αστοχίες μας
Οφείλουμε να επαναλάβουμε τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη » είμαστε πάρα πολύ τυχεροί που ζούμε στην εποχή που έζησες και συ Μίκη και πήραμε μπόι από τη μεγαλοσύνη σου»
Μίκη σε ευχαριστούμε που μας έμαθες να αγαπάμε την Ελλάδα αλλά και όλους τους λαούς του κόσμου και να αγωνιζόμαστε για τον ΑΝΘΡΩΠΟ, για την Ειρήνη και το δίκιο, για να, ναι Λευτέρη η πατρίδα και πανανθρώπινη η λευτεριά.
Σε ευχαριστούμε για όσα, έκανες για, την Ελλάδα ,τη Κύπρο και όλους τους λαούς, του κόσμου
Μίκη θα συνεχίσουμε μέχρι να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουν και τα μάρμαρα, να λάμπουν στον ήλιο
Σε ευγνωμονούμε που μας έδειξες το δρόμο να, ανέβουμε λίγο ψηλότερα.
Μίκη σε ευγνωμονούμε που αφιέρωσες τη ζωή σου και τη τέχνη σου στον αγώνα, για έναν καλύτερο κόσμο, για μια κοινωνία, δίκαιη χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο για, την πρόοδο του ανθρώπου, για, την παγκόσμια ειρήνη, για την αδελφοσύνης των λαών και την αυτοδιάθεση όλων των λαών του κόσμου».