Σε ηλικία 83 ετών έφυγε τα ξημερώματα από τη ζωή η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης.
Η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα ήταν ιστορικός τέχνης, αρχαιολόγος και Ομότιμη Καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Από το 1992 υπηρέτησε ως Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου.
Διετέλεσε αναπληρώτρια υπουργός Πολιτισμού-Παιδείας και Θρησκευμάτων της Υπηρεσιακής κυβέρνησης με πρωθυπουργό την Βασιλική Θάνου την περίοδο 28 Αυγούστου με 23 Σεπτεμβρίου 2015.
Η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στην ιστορία της Σχολής Καλών Τεχνών. Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα γεννήθηκε στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου Κρήτης.
Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1959-1964) και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο ίδιο τμήμα στην Κλασική Αρχαιολογία με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) και με θέμα: «Προσωκρατική Φιλοσοφία και Τέχνη».
Παρακολούθησε τα μαθήματα Ιστορίας της Τέχνης του Καθηγητή Παντελή Πρεβελάκη στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1965-1968).
Κατά τα έτη 1968-1971, και με υποτροφία του Ι.Κ.Υ., πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές Ιστορίας και Κοινωνιολογίας της Τέχνης στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris I). Το 1973 έλαβε «Κρατικό Διδακτορικό Δίπλωμα» (“Doctorat d’ Etat es Lettres”) με άριστα (Paris I, Σορβόννη), με τίτλο: «Bourdelle et la Grece» ( «Ο Μπουρντέλ και η Ελλάδα»).
Το 1975 εξελέγη παμψηφεί Τακτική Καθηγήτρια στην έδρα της Ιστορίας της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. (Πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στην ιστορία της ΑΣΚΤ).
Επισκέπτρια ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Princeton των Η.Π.Α. με υποτροφία Fulbright. Δίδαξε ως επισκέπτρια καθηγήτρια σε ξένα πανεπιστήμια της Γαλλίας, των ΗΠΑ και στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο.
Σπουδαία θητεία στην Εθνική Πινακοθήκη
Στη διάρκεια της θητείας της η Εθνική Πινακοθήκη εκσυγχρονίστηκε, ίδρυσε νέα παραρτήματα (Κέρκυρα, Ναύπλιο, Γλυπτοθήκη, Άλσος Στρατού, Γουδί, Μουσείο Καπράλου, Αίγινα), απέκτησε 3.000 νέα έργα, μεταξύ των οποίων δύο πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco), διοργάνωσε σημαντικές εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και γνώρισε μεγάλη ανταπόκριση στο κοινό με περίπου 5.500.000 επισκέπτες.
Όλες αυτές οι δράσεις καλύφθηκαν κατά ποσοστό 60-100% από χορηγίες. Ύστερα από πολυετείς προσπάθειες, εκπονήθηκε μελέτη επέκτασης του κτιριακού συγκροτήματος της ΕΠΜΑΣ, που υπερδιπλασιάζει τους χώρους της, εκσυγχρονίζει τη λειτουργία της και αναβαθμίζει αισθητικά τη μορφή της. Το έργο, που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και από χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, πραγματοποιείται, με την επίβλεψη των τεχνικών υπηρεσιών του ΥΠ.ΠΟ.Α., και προβλέπεται να ολοκληρωθεί εντός του 2018.
Τιμητικές διακρίσεις
Βραβείο Καζαντζάκη του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης (1985)
Α΄ Κρατικό Βραβείο Μελέτης-Δοκιμίου για το βιβλίο «Περί Ζωγραφικής-Αλμπέρτι και Λεονάρντο» (1988)
Ιππότης Γραμμάτων και Τεχνών της Ιταλικής Δημοκρατίας (1994)
Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Ιταλικής Δημοκρατίας (2007)
Ιππότης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (1997)
Ταξιάρχης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας (2005)
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας (2011)
Παράσημο του Αλφόνσου του Σοφού της Ισπανίας (2000)
Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας (2004)
Βραβείο ΤΕΙ Κρήτης (2005)
Βραβείο International Lions (2006)
Βραβείο XENIA (2006)
Βραβείο «Αριάδνη» από την Παγκρητική Ένωση Αμερικής (2009)
Εκλέγεται Αντιπρόεδρος του διεθνούς τμήματος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης (AICA).
Εκλέγεται Ελληνίδα υποψήφια για τον τίτλο «Γυναίκα της Ευρώπης» (1997).
Διορίζεται Αν. Υπουργός Πολιτισμού της Υπηρεσιακής Κυβέρνησης (Σεπτ. 2015).
Έχει δημοσιεύσει 21 βιβλία και περισσότερες από διακόσιες μελέτες και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες και έχει συγγράψει περισσότερα από εκατό εισαγωγικά κείμενα σε καταλόγους εκθέσεων.
Έχει συμμετάσχει σε πολλά επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Έχοντας αφιερώσει τη ζωή της στην προώθηση της ελληνικής τέχνης και την ανάδειξη των δεσμών και των παραλληλιών της με τα διεθνή ρεύματα, τόσο ως διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης όσο και με το πλούσιο επιστημονικό, συγγραφικό και διδακτικό της έργο, η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα αφήνει πλούσια παρακαταθήκη, αλλά και μεγάλο κενό. Έλεγε συχνά ότι είναι συμφιλιωμένη με την ιδέα της λήθης, ωστόσο η γόνιμη παρουσία της, το πάθος της, η ενέργειά της, δεν θα επιτρέψουν στη σκόνη του χρόνου να θαμπώσει την ανεξίτηλη σφραγίδα της. Καλό ταξίδι, Μαρίνα»
«Αποχαιρετούμε με θλίψη τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα. Μία κυρία του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, που υπηρέτησε τις τέχνες και για 30 χρόνια κράτησε το τιμόνι της Εθνικής Πινακοθήκης», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Διατήρησε, έτσι, ολοζώντανο ένα κύτταρο αισθητικής και προσιτό σε όλους έναν πνεύμονα μνήμης και καλλιέργειας. Για να οδηγήσει, πριν φύγει, το αγαπημένο της «Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου» στη νέα εποχή, μετά την ανακαίνιση και τον εκσυγχρονισμό του. Έργο στο οποίο αφιερώθηκε με πάθος», συνέχισε ο πρωθυπουργός. Και πρόσθεσε: «Όλοι χάνουμε σήμερα μία μορφή δραστήρια, δημιουργική όσο και οικεία. Και, προσωπικά, μία ξεχωριστή φίλη. Συλλυπητήρια στους δικούς της ανθρώπους».
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την απώλεια της Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα
«Μια επιφανής και δυναμική γυναίκα η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα δεν είναι πια μαζί μας. Ιστορικός τέχνης, Ομότιμη Καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, αρχαιολόγος, αλλά και η μακροβιότερη Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης με το πλούσιο συγγραφικό έργο, αποτελούν κάποιους μόνο από τους τίτλους στο πολύπλευρο και σύνθετο βιογραφικό της. Η διοργάνωση και η επιμέλεια σημαντικών εκθέσεων ξένων, όσο και Ελλήνων καλλιτεχνών έχουν συνδεθεί διαχρονικά με το όνομα της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα που φεύγει αφήνοντας σημαντικό έργο στο πεδίο του πολιτισμού».
Συλλυπητήριο μήνυμα του Ν. Ανδρουλάκη για την απώλεια της Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα
Ο θάνατος της Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα γέμισε θλίψη το πανελλήνιο. Συνέδεσε το όνομα της με την Εθνική Πινακοθήκη επί δεκαετίες, ανοίγοντας τις πόρτες της τέχνης και των εικαστικών στην ελληνική κοινωνία.
«Η τέχνη καλείται να ξαναβρεί την πρωτογενή της λειτουργία στη νέα υπό διαμόρφωση κοινωνία. Να δώσει μορφή στην εικόνα της, στα ιδανικά της, στην ιδεολογία της» ανέφερε στην ομιλία της στα εγκαίνια της Εθνικής Πινακοθήκης πέρυσι συμπυκνώνοντας το όραμά της.
Αποτέλεσε το πιο απτό υπόδειγμα της κρητικής επιμονής επιτυγχάνοντας υψηλούς στόχους και χαρίζοντας μας μοναδικές πολιτιστικές εμπειρίες.
Η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα μπήκε στο πάνθεον των εμβληματικών προσωπικοτήτων του ελληνικού πολιτισμού. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους της.
Πηγή: in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ
