H μόνιμη επωδός του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργου Προβόπουλου, αλλά και άλλων διαπρεπών παραγόντων της «ορθόδοξης καπιταλιστικής» οικονομικής σκέψης, είναι μία: Τονώστε τις πολιτικές ζήτησης και τη λαϊκή κατανάλωση. Προηγούνται βεβαίως οι συστάσεις για μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων ιδίως σε οικονομίες με μεγάλα διαρθρωτικά προβλήματα, όπως η ελληνική…
Με αυτή την έννοια η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας καλείται να… τετραγωνίσει τον κύκλο: Πώς μπορείς να περιορίσεις το δημοσιονομικό έλλειμμα, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη ζήτηση και τη «λαϊκή» κατανάλωση, σε μία χώρα όπου περίπου 2.000.000 εργαζόμενοί της είναι άμεσα ή έμμεσα εξαρτημένοι από τη μισθοδοσία του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα;
Σταυρόλεξο για πολύ δυνατούς λύτες, ανεξαρτήτως πολιτικού «χρώματος»…
Δύσκολη θέση…
Πάντως, αν κάτι άλλαξε στη θέση της χώρας στη συνεδρίαση του Eco/Fin είναι η σεμνότερη και ταπεινότερη γραμμή πλεύσης του υπουργού Οικονομίας Γιάννη Παπαθανασίου, εν συγκρίσει με τον προκάτοχό του Γιώργο Αλογοσκούφη: Ναι, η ελληνική οικονομία ισορροπεί στο χείλος του γκρεμού (κομψά πλήττεται από την ύφεση), είναι επιτακτική ανάγκη να κρατηθεί χαμηλά το δημόσιο χρέος, και βεβαίως επιβάλλεται να ακολουθήσουμε «συνετή μισθολογική πολιτική στον δημόσιο τομέα», όπως μας συστήνει το Εco/Fin.
Το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών υιοθέτησε καθ’ ολοκληρίαν τις προτάσεις της Επιτροπής, υπό τον Χοακίν Αλμούνια, και «απαίτησε» (ευγενικά είναι η αλήθεια) τη λήψη άμεσων μέτρων από την ελληνική κυβέρνηση. Οι κατευθύνσεις σαφέστατες και δεν αφήνουν περιθώριο παρερμηνειών: Η ενίσχυση της δημοσιονομικής σταθεροποίησης της χώρας μέσα στο 2009, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, η βελτίωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και του ελέγχου των κρατικών δαπανών και η η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών, μέσω της συνέχισης των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της Υγείας και στο συνταξιοδοτικό.
Άρα τι μένει να κάνει στην κυβέρνηση; Και πώς ακριβώς θα καταφέρει να αντιμετωπίσει τις ραγδαίες απώλειες στη λαϊκή κατανάλωση, που δημιουργούν νέα τρύπα στα δημόσια έσοδα, από τους λιγότερους έμμεσους φόρους που θα εισπράξει;
Ο Γιάννης Παπαθανασίου δεν έκρυψε ότι η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη, επισημαίνοντας ότι «για να σημειωθεί ανάκαμψη της οικονομίας θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος απ’ αυτόν που είχε προβλεφθεί», ενώ και «οι προοπτικές εξόδου από την οικονομική κρίση μετατίθενται για το 2010». Ήταν όμως καθησυχαστικός στο θέμα του ΦΠΑ, διαψεύδοντας κατηγορηματικά την πιθανότητα αύξησής του, επικαλούμενος μάλιστα και κοινωνικούς λόγους, για τους οποίους το μέτρο απορρίπτεται. Περί μισθολογικής πολιτικής, έκτακτων εισπρακτικών μέτρων (τύπου νομιμοποίηση ημιυπαίθριων) κ.λπ. δεν έγινε ιδιαίτερος λόγος… Άλλωστε, ανήμερα της εθνικής επετείου στις 25 Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να ανακοινώσει τις προτάσεις της για τις χώρες με το προβληματικό έλλειμμα, ποιος ο λόγος να βιαστεί η ελληνική κυβέρνηση να πάρει την ευθύνη, ανοίγοντας τα χαρτιά της, όταν μπορεί να «φορτώσει» αλλού τα πολύ «δυσάρεστα μέτρα»;
Μαρία Ζαρίφη
