Τους τελευταίους μήνες, οι επιπτώσεις της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης έχουν μεταφερθεί με ένταση στην πραγματική οικονομία, επηρεάζοντας τη λειτουργία των επιχειρήσεων κάθε μεγέθους και κλάδου. Στην Ελλάδα, οι αναταράξεις ήρθαν με αρκετή καθυστέρηση και με σχετικά χαμηλότερη ένταση. Κι αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν αντιμετώπισε τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν σε άλλες χώρες. Ωστόσο, το γεγονός ότι λειτουργούσε πλέον σε μια παγκοσμιοποιημένη, ανοιχτή αγορά σημαίνει ότι τόσο οι τράπεζες όσο και οι επιχειρήσεις και η ελληνική οικονομία στο σύνολό της, θα δέχονταν αναπόφευκτα τις επιπτώσεις μιας τέτοιας αναταραχής.
Στήριξη
Η στήριξη της επιχειρηματικότητας απέναντι στις πιέσεις που δημιουργεί η κρίση, ήταν και είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες του σχεδίου της κυβέρνησης. Ήδη έχουν ληφθεί μια σειρά από μέτρα, όπως η εφαρμογή του προγράμματος ύψους 28 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας, το πρόγραμμα του ΤΕΜΠΜΕ, που διασφαλίζει ευνοϊκούς όρους δανειοδότησης για χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η ενεργοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Επιχειρηματικότητα και Ανταγωνιστικότητα», για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ύψους 1,3 δισ. ευρώ. Επιπλέον, με στοχευμένα μέτρα και στοχευμένες περικοπές φόρων, ενισχύονται συγκεκριμένοι κλάδοι της οικονομίας, όπως ο αγροτικός και ο τουριστικός τομέας, ο κλάδος του αυτοκινήτου, ο οποίος απασχολεί πάνω από 70.000 εργαζόμενους, αλλά και οι εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας.
Παρ’ όλα αυτά, το κρισιμότερο στοίχημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι οι προκλήσεις της «επόμενης ημέρας». Η κρίση μπορεί να λειτουργήσει ως ευκαιρία για να δούμε τις αδυναμίες του σημερινού αναπτυξιακού μοντέλου. Να στραφούμε σε ένα νέο πρότυπο, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις του σύγχρονου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος. Ένα πρότυπο, το οποίο θα βασίζεται περισσότερο στην παραγωγή και λιγότερο στη ζήτηση και την κατανάλωση, περισσότερο στην ιδιωτική πρωτοβουλία, στην επιχειρηματικότητα και λιγότερο στην κρατική επιχειρηματική δράση.
Μεταρρυθμίσεις
Για την οικοδόμηση ενός τέτοιου πρότυπου χρειάζονται ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Μεταρρυθμίσεις στις οποίες ήδη από τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 έχουν προχωρήσει όλες σχεδόν οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης. Χρειάζεται κατ’ αρχήν ένα αποτελεσματικό και δίκαιο φορολογικό σύστημα, το οποίο θα ενισχύει και δεν θα υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας. Χρειάζεται ένα πραγματικά βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα, με ανταγωνιστικές εισφορές, αλλά και ένα σύγχρονο και ευέλικτο πλαίσιο για την αγορά εργασίας, το οποίο θα ευνοεί τις επενδύσεις και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης. Χρειάζεται μια ταχύτερη και αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, η οποία θα αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες για να παρέχει καλύτερες υπηρεσίες σε επιχειρήσεις και πολίτες. Χρειάζονται κίνητρα για νέες επενδύσεις, αλλά και ένα ξεκάθαρο πλαίσιο όσον αφορά στις χρήσεις γης, ώστε να ξέρει ο καθένας τι μπορεί να κάνει και που, χωρίς νομικές περιπέτειες και χρονοβόρες εμπλοκές. Χρειάζεται να επενδύσουμε περισσότερο στις νέες τεχνολογίες, στις ευρυζωνικές υποδομές, στην έρευνα και τη διασύνδεσή της με τις επιχειρήσεις, προκειμένου να ενισχύσουμε την παραγωγή καινοτόμων, ποιοτικών και ανταγωνιστικών προϊόντων. Χρειάζεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας. Και βέβαια, χρειάζεται να επενδύσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό, δημιουργώντας ένα σύγχρονο και λειτουργικό εκπαιδευτικό σύστημα, ειδικά όσον αφορά στην τριτοβάθμια και τη δια βίου εκπαίδευση.
Απαντώντας στις παραπάνω ανάγκες, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια σε μια σειρά από σημαντικές μεταρρυθμίσεις και πολιτικές:
Με την πολιτική της σταδιακής μείωσης των φορολογικών συντελεστών για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, η χώρα μας κέρδισε το στοίχημα της μετα-Ολυμπιακής ανάπτυξης, ενώ παράλληλα η ανεργία περιορίστηκε από 11% το 2004, στο 7,9% του 2008.
Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση έχει ξεκινήσει ήδη με την ενοποίηση των ταμείων από 133 σε 13, με την παροχή κινήτρων για την παράταση του χρόνου εργασίας και μια σειρά από άλλες ρυθμίσεις.
Με την εφαρμογή, για πρώτη φορά, Επιχειρησιακού Προγράμματος για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση, ενισχύεται η διαφάνεια και περιορίζεται δραστικά η γραφειοκρατία.
Προχωρά ταχύτερα η κατάρτιση του κτηματολογίου, ενώ με τη θεσμοθέτηση του Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου και τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια για τον Τουρισμό, τη Βιομηχανία, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, δημιουργείται πλέον ένας εθνικός χάρτης για τις χρήσεις γης.
Με την Ψηφιακή Στρατηγική προχωρούμε στην τεχνολογική αναβάθμιση της χώρας και προωθούμε την ευρυζωνικότητα με ταχείς ρυθμούς. Ήδη έχει τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο για τη δημιουργία δικτύου οπτικών ινών, με στόχο να καλύψει μέχρι 2 εκατ. χρήστες.
Ο νέος Επενδυτικός Νόμος στηρίζει αποφασιστικά την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών, σε τομείς και κλάδους που αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας και ειδικότερα της Περιφέρειας.
Θεσπίστηκε ένα νέο, σύγχρονο, πλαίσιο για την έρευνα, αυξήθηκαν οι διαθέσιμοι πόροι και προχωρά η δημιουργία Πόλων Καινοτομίας στην Περιφέρεια.
Με το νέο νόμο πλαίσιο για την εκπαίδευση, διασφαλίζεται η αυτονομία και η ποιοτική αναβάθμιση του δημόσιου Πανεπιστήμιου, ενώ οι πόροι που αξιοποιούνται για την υλοποίηση προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης είναι περισσότεροι από ποτέ.
Όμως όλες αυτές οι μεταρρυθμίσεις χρειάζεται να ολοκληρωθούν και να επεκταθούν. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει.
Σήμερα βρισκόμαστε ακόμη στο μέσο της καταιγίδας και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια πότε θα αρχίσει η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας. Έχουμε όμως από τώρα τη δυνατότητα και την υποχρέωση να λάβουμε ουσιαστικές αποφάσεις για το «αύριο».
Να διδαχθούμε από τα λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος και να προχωρήσουμε ακόμη ταχύτερα στις μεταρρυθμίσεις που απαιτεί, η νέα εποχή. Να διαμορφώσουμε τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να πρωταγωνιστήσουν στην οικοδόμηση μιας υγιούς, δυναμικής και ανταγωνιστικής οικονομίας.
