Μετά τον ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ, δυσοίωνα είναι και τα «μηνύματα» του ΙΟΒΕ, για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Τα στοιχεία για τα δημόσια οικονομικά της χώρας στο α’ εξάμηνο του 2009 εμφανίζουν μεγάλη απόκλιση έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, ιδίως στο σκέλος των εσόδων, εκτιμά στην τριμηνιαία του έκθεση το Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
Το πρώτο εξάμηνο του 2009 τα καθαρά έσοδα μειώθηκαν κατά 0,7%, σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2008, έναντι όμως ετήσιου στόχου για αύξηση 15%. Παρότι κατά το β’ εξάμηνο του έτους θα εισπραχθούν οι έκτακτες εισφορές και τα υπόλοιπα φορολογικά έσοδα από τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν, κρίνεται ιδιαίτερα αβέβαιο το κατά πόσο θα επαληθευθούν οι εκτιμήσεις για την αποδοτικότητά τους, εκτιμά το ΙΟΒΕ.
Ακόμη, εκτιμά ότι η όποια αύξηση των εσόδων θα αντισταθμιστεί σε κάποιο βαθμό από την παράλληλη επέκταση στο σκέλος των δαπανών, καθώς ήδη παρατηρείται υπέρβαση κατά 1,2 δισ. ευρώ στο α’ εξάμηνο του έτους σε σχέση με τους στόχους που έχουν τεθεί. Επομένως, ο στόχος για μείωση του ελλείμματος στο 3,7% του ΑΕΠ το 2009 εμφανίζεται τη στιγμή αυτή εξαιρετικά δύσκολος, αν όχι ανέφικτος, κατά το ΙΟΒΕ.
Ακόμη, τονίζεται ότι η συνεχής πτώση του πληθωρισμού και η μικρή σταθεροποίηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ενδεχομένως να αποτρέψουν την εμφάνιση πτωτικών τάσεων στην κατανάλωση των νοικοκυριών και στη συνέχεια του έτους και να σημειωθεί τελικά συγκρατημένη υποχώρηση.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποχώρηση των εξαγωγών θα υπερκαλύπτεται από την μεγαλύτερη πτώση των εισαγωγών στη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, καθώς και τη σημαντική συμμετοχή του δημόσιου τομέα και φέτος στην οικονομική δραστηριότητα, είναι αρκετά πιθανόν να οδηγήσουν την ελληνική οικονομία το 2009 απλώς σε στασιμότητα.
Πάντως, ακόμα και αν σημειωθεί οριακή μείωση του προϊόντος, η ελληνική επίδοση εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις υψηλότερες στην Ευρωζώνη, γεγονός που σημαίνει ότι η πορεία σύγκλισης δεν επηρεάζεται σημαντικά.
Η φθίνουσα οικονομική δραστηριότητα έχει ήδη αρχίσει να προκαλεί διαταραχές στην αγορά εργασίας Έχει ενισχυθεί σημαντικά η ανεργία, με αποτέλεσμα το α’ τρίμηνο το ποσοστό της να έχει ανέλθει στο 9,3%, από 8,3% το ίδιο διάστημα πέρυσι, ενώ τον Απρίλιο έφτασε το 9,4%.
Η άνοδος θα συνεχιστεί κατά πάσα πιθανότητα στη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, υπό την επίδραση και της μειωμένης τουριστικής κίνησης φέτος το καλοκαίρι.
Το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι στο σύνολο του 2009 η ανεργία θα κινηθεί στην περιοχή του 9,5%, καθώς την περαιτέρω διεύρυνσή της συγκρατούν ορισμένες ιδιομορφίες της εγχώριας αγοράς εργασίας και πρωτίστως το μεγάλο ποσοστό αυτοαπασχολούμενων.
Ο πληθωρισμός συνεχίζει να αποκλιμακώνεται, γεγονός που ως ένα βαθμό αντανακλά τη χαμηλότερη, σε σύγκριση με πέρυσι, τιμή του πετρελαίου καθώς και την έντονη εξασθένιση της εγχώριας ζήτησης.
Όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο δομικός πληθωρισμός παραμένει ακόμα σημαντικά υψηλότερος, ενώ ιδιαίτερα οι τιμές σε ορισμένες υπηρεσίες αυξάνονται ταχύτερα από πέρυσι.
Συνολικά κατά το πρώτο εξάμηνο του 2009 ο ρυθμός ανόδου των τιμών διαμορφώθηκε στο 1,1%, από 4,5% το α’ εξάμηνο του 2008, ενώ ο δομικός κινείται στην περιοχή του 2%.
Όμως τα πρόσφατα φορολογικά μέτρα και η σταδιακή εξάλειψη της «τεχνικής επίδρασης» των χαμηλών τιμών του πετρελαίου προς το τέλος του 2009, θα ανακόψουν την υποχώρηση του πληθωρισμού, με αποτέλεσμα σε ετήσια βάση να κινηθεί στο 1,5%.