Τις κατευθυντήριες γραμμές για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας παρουσίασε o υπουργός Εργασίας, Ανδρέας Λοβέρδος, κατά την πρώτη κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Ειδικών με την ηγεσία του υπουργείου.
Σύμφωνα με τον υπουργό, τα επιμέρους κεφάλαια της συνολικής προτεινόμενης λύσης μπορούν να προσδιοριστούν ως εξής:
α) Ανάγκη για ενδελεχή αναλογιστική μελέτη και αξιόπιστη τεκμηρίωση εφ’ όλης της ύλης.
β) Ανάγκη για παραμετρικές αλλαγές προκειμένου να εξορθολογιστεί και να εξυγιανθεί το σύστημα: δηλαδή η ανάγκη για τη μείωση της εισφοροδιαφυγής, τη μείωση της αδήλωτης εργασίας και τη μείωση της σπατάλης στις υπηρεσίες υγείας.
γ) Ανάγκη για τον καθορισμό των πηγών χρηματοδότησης του συστήματος.
δ) Ανάγκη να γίνουν δομικές αλλαγές σε εννέα τομείς σύμφωνα με τις κατευθύνσεις και τις αρχές που συμπεριελήφθηκαν, ήδη από το 2007, στο πρόγραμμα του κυβερνώντος κόμματος.
ε) Ανάγκη για την πλήρη μηχανοργάνωση του συστήματος.
Διευκρινίζοντας τις κατευθυντήριες γραμμές, ο υπουργός, μεταξύ άλλων, τόνισε την ανάγκη συμφωνίας ως προς τους αριθμούς και τα δεδομένα, αλλά και άμεσης αντίδρασης, καθώς όπως σημειώνει, το πρόβλημα στη χρηματοδότηση του συστήματος αναμένεται να εμφανιστεί νωρίτερα το 2010 -από τον Ιούνιο- ενώ ξεκαθάρισε πως το κράτος δεν θα αρνηθεί τη συμμετοχή του στην κάλυψη της συνταξιοδοτικής δαπάνης.
Οι εννέα δομικές αλλάγες
Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές, η κυβέρνηση προτείνει εννέα δομικές αλλαγές:
1. Το λογιστικό διαχωρισμό των προνοιακών από τις ασφαλιστικές παροχές. Με την αλλαγή αυτή επιδιώκεται η απόλυτη διαφάνεια στις παροχές και η σαφής οριοθέτηση των οικονομικών υποχρεώσεων του κράτους και των ταμείων. Παράλληλα, η αλλαγή αυτή θα μας επιτρέψει να αναζητήσουμε ευρωπαϊκούς πόρους, οι οποίοι θα στηρίξουν πολιτικές κοινωνικής ένταξης των μεταναστών και καταπολέμησης της φτώχειας, τονίζται.
2. Τη θεσμοθέτηση της βασικής σύνταξης ως κοινής αφετηρίας για όλες τις κύριες συντάξεις και στην ενίσχυση της ανταποδοτικής σχέσης εισφορών – παροχών, καθώς και στην ενίσχυση των κινήτρων ασφάλισης και παραμονής στην εργασία (εξάλειψη των κινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση). Πρέπει να γίνει σαφές προς κάθε κατεύθυνση: ένσημο δεν πρέπει και δεν μπορεί να πηγαίνει χαμένο, υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά.
3. Την επίλυση των προβλημάτων και των αδικιών που εμφανίζει σήμερα η διαδοχική ασφάλιση, έτσι ώστε, πέραν της διευκόλυνσης και του δίκαιου υπολογισμού της σύνταξης για τον ασφαλισμένο, να διευκολυνθεί η κινητικότητα στην αγορά εργασίας.
4. Τη σύσταση και λειτουργία ενιαίων τοπικών μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, ώστε να καλύπτεται το σύνολο του πληθυσμού από τις μονάδες αυτές.
5. Τις ενοποιήσεις των ταμείων κύριας ασφάλισης, με κατεύθυνση τη συγκρότηση τριών ομάδων (Μισθωτοί, Αυτοαπασχολούμενοι, Αγρότες), μετά την εκπόνηση αναγκαίων μελετών.
Η επιλογή αυτή -σημειώνεται- θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη, τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν σήμερα και να προβλέπει χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης ασφαλιστικής και διοικητικής ενοποίησης σε βάθος δεκαετίας. Στο πλαίσιο αυτό είναι απολύτως απαραίτητη η αναζήτηση βιώσιμων σχημάτων για την επικουρική ασφάλιση.
6. Την ενίσχυση των κινήτρων εθελοντικής παραμονής στην εργασία, μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
7. Τη θέσπιση ενιαίου καθεστώτος για τα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και την επικαιροποίησή του μετά από τις αναγκαίες μετρήσεις και μελέτες, με την απαραίτητη επιστημονική συνδρομή.
Στη θέσπιση, επίσης, ενιαίου καθεστώτος απονομής συντάξεων με αναπηρία, σε όλα τα ταμεία. Και στη θέσπιση, τέλος, ενιαίου πλαισίου μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα για την απασχόληση των συνταξιούχων.
8. Την καθιέρωση πάγιου συστήματος ρύθμισης των οφειλών των επιχειρήσεων προς τα ταμεία, ενός σταθερού δηλαδή συστήματος, που θα λειτουργεί με απόλυτη διαφάνεια και ενιαίους κανόνες (αυτό μπορεί να γίνει με την βελτίωση του υπάρχοντος πλαισίου του Ν.2676/1999).
9. Την ανασύσταση του Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών, με χρηματοδότηση που θα προέρχεται από την άμεση φορολογία, την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και άλλες πηγές που πρέπει να αναζητηθούν. Η προβλεπόμενη σήμερα χρηματοδότηση κυρίως από τον ΦΠΑ είναι άδικη για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, αλλά και ανεπαρκής, επισημαίνεται.
Τι πρέπει να κάνουμε
Απαντώντας εξάλλου, στην κριτική για τη δημιουργία μίας ακόμη επιτροπής επιστημόνων, μετά από τρεις αποτυχημένες προσπάθειες κατά το παρελθόν, ο κ. Λοβέρδος διευκρίνισε τα εξής: «Η παρελθούσα εμπειρία από τις αποτυχημένες προσπάθειες επίλυσης του Ασφαλιστικού έχει στα αρνητικά της δεδομένα και την έλλειψη συμφωνίας ως προς τα στοιχεία που συνθέτουν το πρόβλημα (π.χ. σχέση εργαζομένων – ασφαλισμένου, μέσος όρος εξόδου από την αγορά εργασίας, αναλογιστική μελέτη κ.ο.κ.). Κι ακόμη, απουσιάζει κάθε έννοια σύγκλισης και κάθε μορφή συμφωνίας των εταίρων και της πολιτείας ως προς το Ασφαλιστικό. Ο διάλογος συντίθεται, έως σήμερα, από πληθωρικές ιδεολογικές ή ‘‘ιδεολογικοειδείς’’ παρεμβάσεις, αλλά λείπουν η συμφωνία ως προς τα στοιχεία του προβλήματος και οι συνολικές προτάσεις».
«Η σημερινή κυβέρνηση και η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Εργασίας-Κοινωνικών Ασφαλίσεων δεν έχουν ευθύνη για την κατάσταση αυτή. Θα έχουν όμως ευθύνη, αν παραδώσουν τα πράγματα όπως ακριβώς τα παρέλαβαν», ξεκαθάρισε ο υπουργός.
«Κοινωνικά δίκαιη λύση»
Όπως ανέφερε, η κυβέρνηση ζητεί από τα μέλη της Επιτροπής να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν, «ώστε το πόρισμά τους να εμπεριέχει μία κοινωνικά δίκαιη, βιώσιμη, ορθολογική λύση, με σεβασμό στο δημόσιο και καθολικό χαρακτήρα του ασφαλιστικού μας συστήματος, μακριά από νέο-φιλελεύθερες συνταγές, που θέτουν σε κίνδυνο τα δικαιώματα και την περιουσία των ασφαλισμένων και του ελληνικού λαού».
Παράλληλα, ο υπουργός Eργασίας υπογράμμισε πως Πολιτεία και εταίροι πρέπει και μπορούν να συμμετάσχουν σε όλες τις φάσεις των εργασιών της Επιτροπής.
«Όποιος πολιτικός πιστεύει ότι η επίλυση του ασφαλιστικού προβλήματος μπορεί να ανατεθεί σε τρίτους πλανάται», παρατήρησε χαρακτηριστικά.
Τέλος, όπως έκανε γνωστό ο κ. Λοβέρδος, μετά την 30ή Απριλίου 2010, οπότε και θα κατατεθεί το πόρισμα της Επιτροπής, θα ακολουθήσει διάλογος εντός και εκτός Βουλής και αμέσως μετά θα ασκηθεί η σχετική νομοθετική πρωτοβουλία, έως το τέλος Ιουνίου του 2010, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης.
Περί το 18% – 20% η ανεργία!
Για πρωτοφανείς ρυθμούς αύξησης της ανεργίας μίλησε ο υπουργός Εργασίας Ανδρέας Λοβέρδος επισημαίνοντας πως πρόκειται για φαινόμενο «μαζικής ανεργίας». Υπογραμμίζοντας ιδιαιτέρως ότι πρόκειται για εντύπωση από τα στοιχεία του ΟΑΕΔ και βάσει της «περιρρέουσας ατμόσφαιρας» ο αρμόδιος υπουργός ανέφερε πως η ανεργία το τελευταίο δίμηνο αγγίζει τα ισπανικά μεγέθη, φτάνει δηλαδή στο 18% έως 20%.
Κατά την συνεδρίαση της Επιτροπής ΔΕΚΟ, κατά την οποία εγκρίθηκε, κατά πλειοψηφία, ο διορισμός του Ηλία Κικίλια στη θέση του διοικητή του ΟΑΕΔ, ο κ. Λοβέρδος ενημέρωσε επίσης ότι σε συνεργασία με την υπουργό Οικονομίας Λούκα Κατσέλη αποφασίστηκε η αναθεώρηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου με κατεύθυνση στην στήριξη των επιχειρήσεων που θέλουν να διατηρήσουν θέσεις εργασίας, στην ενίσχυση των ανέργων και των προγραμμάτων κοινωνικής εργασίας.
Προανήγγειλε την κατάθεση νομοσχεδίου για την προστασία των εργαζόμενων απέναντι στις ελαστικές μορφές απασχόλησης εντός του Ιανουαρίου και τον Φεβρουάριο νομοσχεδίου για την επανασύσταση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ).
Απαντώντας σε ερώτηση του πρώην προέδρου της Βουλής, Δ. Σιούφα, ο υπουργός Εργασίας ενημέρωσε ότι από το ΕΣΠΑ είναι νομικώς δεσμευμένα περίπου 600 εκατ. ευρώ για κατάρτιση και τη στήριξη θέσεων εργασίας.
Ο νέος διοικητής του ΟΑΕΔ, δήλωσε ότι θα δώσει έμφαση στα προγράμματα ενεργητικής απασχόλησης και ιδιαιτέρως σε προγράμματα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών, εκτιμώντας ότι αυτό θα λειτουργήσει αποτελεσματικότερα ως κίνητρο για την πρόσληψη νέων και μεγαλύτερης ηλικίας ανέργων. Επίσης ως προτεραιότητά του ανέφερε την σύνταξη, κατά το δυνατόν συντομότερα, προγραμμάτων τοπικού χαρακτήρα με εξειδικευμένα κριτήρια και βασισμένα στις τοπικές δομές στήριξης.
