Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 29/07/2023
Ένα καλό ερώτημα μετά από το βράδυ της Κυριακής στην Ισπανία, απ’ όταν δηλαδή έκλεισαν οι κάλπες, είναι ποιος ήταν ο νικητής και ποιος ο χαμένος των εκλογών. Και η αποτίμηση αυτή μοιάζει μάλλον με τον γνωστό γρίφο για το ποτήρι με νερό και το γνωστό ερώτημα εάν είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο. Από τη μια πλευρά λοιπόν, ο ηγέτης της κεντροδεξιάς, Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό κατάφερε να «αναστήσει» το Λαϊκό Κόμμα και να κερδίσει τις εκλογές, αλλά δεν κατόρθωσε να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ούτε με τη σύμπραξη του ακροδεξιού κόμματος Vox. Από την άλλη πλευρά, ο ηγέτης των Σοσιαλιστών και απερχόμενος πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ είναι μεν ηττημένος, αλλά έχει κάθε λόγο να αισθάνεται ως… νικητής, δεδομένου ότι οι δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν συντριβή του κόμματός του διαψεύστηκαν και επιπλέον διατηρεί σοβαρές πιθανότητες με βάση τις συμμαχίες να παραμείνει στην πρωθυπουργία.
Εάν δεν βγουν τα «κουκιά» για τον Φεϊχό ή τον Σάντσεθ -ο οποίος πάντως σ’ αυτή την περίπτωση θα έχει την πρωτοτυπία να σχηματίσει κυβέρνηση ενώ το κόμμα του ήρθε δεύτερο σε ψήφους- είναι μονόδρομος η Ισπανία να οδηγηθεί ξανά στις κάλπες, όπως είχε γίνει ξανά το 2015 και το 2019. Σε απόλυτους αριθμούς βέβαια, το Λαϊκό Κόμμα κατάφερε να κερδίσει 47 περισσότερες έδρες σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές και τη συντριβή που υπέστη υπό την ηγεσία του Πάμπλο Κασάδο και νωρίτερα του Μαριάνο Ραχόι, η κυβέρνηση του οποίου βυθίστηκε σε σκάνδαλα διαφθοράς.
Μονόδρομος οι συνεργασίες
Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα των εκλογών και οι αριθμητικές ισορροπίες που διαμορφώθηκαν στο κοινοβούλιο σημαίνουν ότι το Λαϊκό Κόμμα που πλειοψήφισε θα πρέπει να έχει εκτός από την υποστήριξη του Vox και κάποια άλλα μικρότερα κόμματα μαζί του, ώστε να εξασφαλιστεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτά θα μπορούσαν να είναι κόμματα από συγκεκριμένες περιοχές της Ισπανίας ή μεμονωμένοι υποψήφιοι, μεταξύ των οποίων και ο Κάρλες Πουτζδεμόν που ηγείται του κόμματος των Καταλανών και είχε αναδειχθεί σε κορυφαία προσωπικότητα του αυτονομιστικού κινήματος, καταλήγοντας μετά τα γεγονότα του 2018 στη φυλακή.
Το οξύμωρο σε μια τέτοια περίπτωση είναι ότι ο Φεϊχό είχε ταχθεί κατά των αυτονομιστών, κατηγορώντας μάλιστα τον Σάντσεθ ότι επένδυσε πολιτικά σ’ αυτούς και τους έδωσε χώρο, με αποτέλεσμα να εξοργίσει μερίδα των ψηφοφόρων που μετακινήθηκε γι’ αυτόν τον λόγο απευθείας από τους Σοσιαλιστές στο Λαϊκό Κόμμα – δηλαδή από την κεντροαριστερά προς την κεντροδεξιά. Επίσης, στο προφίλ του Φεϊχό φαίνεται ότι στοίχισαν οι αποκαλύψεις για τη στενή του σχέση με (καταδικασθέντα) έμπορο ναρκωτικών, ενώ από την άλλη πλευρά, οι χειρισμοί του Σάντσεθ κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης δεν στάθηκαν τόσο καθοριστικοί όσο είχε εκτιμηθεί αρχικά για το (αρνητικό) εκλογικό αποτέλεσμα. Μεταξύ αυτών και ο μηδενισμός του ΦΠΑ στα τρόφιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης, ο οποίος βρέθηκε στο επίκεντρο και της προεκλογικής αντιπαράθεσης στην Ελλάδα.