Από την έντυπη έκδοση της εβδομαδιαίας Αμαρυσίας – 05/11/2022
Ένα αδιέξοδο που συνεχίζεται και μοιάζει με φαύλο κύκλο: αυτή είναι μια γλαφυρή περιγραφή της κατάστασης στην Ουκρανία κι αφού πλέον έκλεισαν εννέα ολόκληροι μήνες από τη ρωσική εισβολή και το ξέσπασμα του πολέμου, κατά τους Ουκρανούς και δυτικούς «εισβολής» και κατά τους Ρώσους «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
Από τη μια πλευρά, η Μόσχα παρουσιάζεται αδιάλλακτη και ανυποχώρητη και δεν διστάζει να εκτοξεύει απειλές ακόμη και για παγκόσμιο πόλεμο ή πυρηνικό όλεθρο εάν δεν κερδίσει τον πόλεμο και το Κίεβο δεν συνομολογήσει κατ’ ουσίαν την υποταγή του στις επιθυμίες της. Από την άλλη πλευρά, η Δύση βλέπει όσο περνάει ο χρόνος ότι ούτε οι κυρώσεις ούτε η απομόνωση της Ρωσίας είναι αυτό που θα οδηγήσει στην άρση του αδιεξόδου και στο κυρίως ζητούμενο, το οποίο δεν είναι άλλο από τον τερματισμό των εχθροπραξιών και τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα. Ενός πολέμου στην καρδιά της Ευρώπης για πρώτη φορά ύστερα από τον Β’ Παγκόσμιο, με τις επιπτώσεις του στην καθημερινότητα και την… τσέπη των Ευρωπαίων πολιτών να είναι ήδη εμφανείς κι επώδυνες, προξενώντας ταυτόχρονα ανησυχία για το μέλλον.
Στο «μέτωπο» των… σιτηρών
Οι εκβιασμοί και τα παιχνίδια ισχύος φάνηκαν ξεκάθαρα τις προηγούμενες ημέρες, με τον τρόπο με τον οποίο η ρωσική πλευρά αντιμετώπισε τη συμφωνία με την Ουκρανία για την εξαγωγή σιτηρών. Αδιαφορώντας για μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση και ισχυριζόμενη επιθέσεις σε βάρος των δυνάμεών της για τις οποίες ο ΟΗΕ υποστηρίζει με τη σειρά του ότι ουδέποτε συνέβησαν, η Μόσχα επιχείρησε να μπλοκάρει τις εξαγωγές και ν’ αθετήσει τη συμφωνία που η ίδια είχε συνομολογήσει, έχοντας ένα και μόνο στόχο: να πιέσει τη Δύση και τον υπόλοιπο κόσμο και να τους φέρει με την πλάτη στον τοίχο, όπως ακριβώς κάνει με το αέριο. Εν τέλει, δήλωσε ότι δεν πρόκειται να εμποδίσει τη μεταφορά των σιτηρών, αλλά ταυτόχρονα δεν… θέλει να σεβαστεί και τη συμφωνία, εγκαλώντας πάντως γι’ αυτό την άλλη πλευρά.
Καταστροφή υποδομών και εκτοπισμοί
Την ίδια στιγμή, στο πεδίο της μάχης, οι ρωσικές δυνάμεις είναι σταθερά προσανατολισμένες το τελευταίο διάστημα στην καταστροφή υποδομών, πλήττοντας έτσι χιλιάδες αμάχους, καθώς το Κίεβο και πολλές άλλες ουκρανικές πόλεις έχουν μείνει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα ή ακόμη και νερό. Όσο μπαίνει ο χειμώνας δηλαδή, ο πόλεμος μεταφέρεται από το πεδίο των στρατιωτικών συγκρούσεων σε ένα πεδίο ψυχολογικού πολέμου και μια μάχη αντοχών – με τον ίδιο τρόπο δηλαδή που η Ρωσία επιχειρεί με το αέριο να εκβιάσει την Ευρώπη. Η ανησυχία ωστόσο σε σχέση με μια ενδεχόμενη χρήση χημικών ή ακόμη και πυρηνικών όπλων παραμένει και συντηρείται και από δηλώσεις Ρώσων αξιωματούχων, οι οποίοι επικαλούνται ακόμη και το δικαίωμα της αυτοάμυνας.
Μια άλλη δραματική διάσταση του πολέμου αποκαλύπτεται από τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, οι οποίες κάνουν λόγο για 14 εκατομμύρια εκτοπισμένους από τις εστίες τους στην Ουκρανία, ενώ την ίδια στιγμή, φήμες για άμεση ή έμμεση εμπλοκή του Ιράν ή ακόμη και της Βόρειας Κορέας στον πόλεμο δίνουν ξανά τη διάσταση μιας πιθανής παγκόσμιας «έκρηξης» με απρόβλεπτες συνέπειες.