Αγναντεύοντας το ξημέρωμα στην Τύνιδα, απ’ τον όγδοο όροφο του Hotel Africa, στην καρδιά της πρωτεύουσας των 1,6 εκατομμυρίων κατοίκων, σκέφτηκα ότι είχα κάνει λάθος εκτίμηση. Το δημοσιογραφικό ταξίδι, άριστα οργανωμένο από τον διευθυντή του τυνησιακού… ΕΟΤ Μοχάμεντ Μπασάρ, δεν θα ήταν απλώς ένα «εύκολο», κυρίως «τουριστικό» ταξίδι.
Aποστολή: Χρήστος Φωτιάδης
Μετά από μια πολύ μακρινή πορεία στην Ιστορία, μοίρα κοινή για όλους σχεδόν τους μεσογειακούς λαούς, η Τυνησία γνώρισε το σκληρό πρόσωπο της αποικιοκρατίας επί επτά δεκαετίες, πριν κάνει την δική της επανάσταση το 1957, με τον ιστορικό της ηγέτη Χαμπίμπ Μπουργκίμπα. Κοιτάζοντας ακόμη πιο πίσω, θα δούμε τους τρεις αιώνες της τουρκοκρατίας, αλλά και την τιτάνια αναμέτρηση της πανίσχυρης Καρχηδόνας με την υπερήφανη Ρώμη. Στην αρχή φάνηκε ότι ο Αννίβας θα την κατακτούσε, αλλά από το «Hannibal ante portas» φτάσαμε στο «Carthago delenta est»!
Αλλά ας επιστρέψουμε στα τελευταία 53 χρόνια της ανεξάρτητης Τυνησίας. Τυπικό δείγμα μετααποικιοκρατικής αραβικής χώρας, όπου ένα «πατριωτικό κόμμα» και κάποιος «φωτισμένος ηγέτης» μονοπωλούν την εξουσία, εμφανίζει τα γνωστά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα: εσωτερική ασφάλεια, ισχυρός κρατικός παρεμβατικός τομέας, σταθερή οικονομία, ανερχόμενο βιοτικό επίπεδο και παραγωγική βάση από τη μία μεριά, που έχουν ως αναγκαίο «κόστος» τον περιορισμό αυτών που η υπεροπτική Δύση αποκαλεί με θράσος «ανθρώπινα δικαιώματα»!
Ο «κρατικός καπιταλισμός» (για να ευθυγραμμιστούμε με έναν όρο που θα μονοπωλήσει τις μελλοντικές εξελίξεις…) λοιπόν, συνεχίζει να αποδίδει καρπούς στην Τυνησία, χωρίς να έχει χάσει την ορμή και τη λάμψη του.
Τύνιδα: μυθική και εξωτική
Στο βόρειο άκρο της χώρας, σε απόσταση μερικών δεκάδων χιλιομέτρων από την Σικελία (!), βρίσκεται η πρωτεύουσα. Απλώθηκε γύρω απ’ την Καρχηδόνα, στα παράλια και τους γύρω λόφους, σ’ ένα μείγμα παλιάς αραβικής, γαλλικής αποικιοκρατικής και μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Εμίρηδες, Αλμοχάδες, Χαφσήδες, Ρωμαίοι, μπέηδες, συντέλεσαν στη δημιουργία αυτού του μοναδικού χαρακτήρα μιας πόλης-συμβόλου για τον αραβικό πολιτισμό.
Η Μεδίνα (παλιά πόλη) της, τμήμα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς σύμφωνα με την UNESCO, είναι άλλος ένας λαβύρινθος από στενά δρομάκια, θολωτά περάσματα, παζάρια (σουκ) και πραμάτεια που σε βάζει πάντα σε πειρασμό. Γύρω της το περίφημο παλάτι-μουσείο Μπαρντό, το Μεγάλο Τζαμί Ζιτούνα και το παλάτι Νταρ Χουσεΐν, φροντίζουν να μεταφέρουν στον επισκέπτη το μεγαλείο του αραβικού πολιτισμού.
Οι πλατιές κεντρικές λεωφόροι με τους φοίνικες δίνουν έναν άλλο αέρα στην μεγαλούπολη, ενώ οι νέες συνοικίες που ξεφυτρώνουν σού θυμίζουν Ψυχικό και Εκάλη. Η Τύνιδα υπήρξε οικοδέσποινα σπουδαίων πολιτικών, πολιτιστικών και αθλητικών συναντήσεων και συμβάλλει με τον δικό της τρόπο στη διατήρηση της αραβικής ενότητας.
Πριν φύγουμε για το αεροδρόμιο, η απαραίτητη στάση στο γραφικό Σιντί Μπου Σαΐντ, ένα γραφικό χωριουδάκι μέσα στην Τύνιδα, που θυμίζει Κυκλάδες! Καφές και ναργιλές σ’ ένα από τα γραφικά καφενεία, ξάπλα στον οντά και χωρίς παπούτσια! Το τζαμί και το παλιό νεκροταφείο επιβάλλουν τον σεβασμό, ενώ η πανέμορφη μαρίνα θυμίζει τη συνεχή τουριστική ανάπτυξη της Τυνησίας. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις επισκέψεις μας σε μερικά από τα πιο αξιόλογα υπερπολυτελή ξενοδοχεία, που προσφέρουν σουίτες σε τιμή… δίκλινου της Αράχωβας!
