Παρ’ ότι υπήρξε «ο εύκολος στόχος» των λαϊκιστών, βοήθησε μαθητές από όλες τις κοινωνικές τάξεις, ώστε να πετύχουν στις Ανώτατες Σχολές. Μια ακόμη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση βρίσκεται σε εξέλιξη: Αλλαγές στο εξεταστικό για τα ΑΕΙ, νέα αναλυτικά προγράμματα στο Λύκειο, μετατροπή των ΤΕΙ σε ΑΕΙ, νέα διαδικασία διορισμών και πολλά άλλα είναι προ των πυλών.
Συνέντευξη: Μπεθάνης Γιάννης
Πριν απ’ όλα αυτά υπάρχει ένα σοβαρό ερώτημα: «Πού βρισκόμαστε σήμερα;»
Για το θέμα της κατάστασης στην Παιδεία σήμερα, μιλήσαμε με τον ιδρυτή και μέλος της διεύθυνσης του Φροντιστηρίου ΑΛΦΑ Κωνσταντίνο Ζαγκλή. Ο Κωνσταντίνος Ζαγκλής μάς δέχθηκε στον χώρο του Φροντιστηρίου ΑΛΦΑ, που φέτος συμπλήρωσε 20 χρόνια λειτουργίας και προσφοράς στους μαθητές των βορείων προαστίων, και πρόθυμα απάντησε στις ερωτήσεις μας.
Μετά από πολλά χρόνια στα εκπαιδευτικά δρώμενα, ποια είναι η άποψή σας για τη σημερινή κατάσταση στην εκπαίδευση;
Πολύ σύνθετη η ερώτησή σας και ακόμα πιο σύνθετη η απάντηση, γιατί πρέπει να δούμε πολλές παραμέτρους. Αρχικά θα έλεγα ότι οι μαθητές που έρχονται στο Φροντιστήριο στην Α’, Β’ και τη Γ’ Λυκείου έχουν πολλές αδυναμίες και παθογένειες από το παρελθόν.
Από το Γυμνάσιο και το Δημοτικό;
Ναι. Έχουν ελλείψεις σε βασικές γνώσεις από το Γυμνάσιο και το Δημοτικό, αλλά και πρόβλημα στον τρόπο μελέτης και αφομοίωσης των όσων διδάσκονται. Συγκεκριμένα, στο πρώτο σκέλος υπάρχουν μεγάλες αδυναμίες στην υποδομή, και στα θετικά και στα θεωρητικά μαθήματα. Το οξύμωρο σχήμα όμως, σε σχέση με την πραγματικότητα, είναι ότι πολλοί από αυτούς τους μαθητές έχουν άριστες βαθμολογίες. Ορισμένοι που διέγνωσαν κάποια προβλήματα αντιμετώπισαν τις αδυναμίες με ευκαιριακά – πρόχειρα ιδιαίτερα μαθήματα, που ως μοναδικό στόχο έχουν την πρόσκαιρη επιβράβευση. Έτσι απουσιάζει η σε βάθος γνώση, που απαιτείται για τις Πανελλήνιες εξετάσεις.
Και στο δεύτερο σκέλος, δηλαδή τον τρόπο διαβάσματος;
Εδώ εντοπίζω μεγαλύτερο πρόβλημα. Μη παραγωγικό και ποιοτικό διάβασμα, κακή διαχείριση χρόνου, έλλειψη οργάνωσης, ακαταστασία. Με μια λέξη «προχειρότητα». Πρέπει να ξέρετε ότι δεν αρκεί η «καλή πρόθεση» για να γίνει σωστό διάβασμα. Απαιτούνται και σωστές διεργασίες, οι οποίες αν δεν ακολουθηθούν, κάνουν την προσπάθεια αναποτελεσματική. Και οι σωστές διεργασίες ξεκινούν από πολύ νωρίς.
Τι εννοείτε; Από το Δημοτικό;
Ναι, ίσως και από πιο νωρίς. Ξεκινούν από τον τρόπο που θα πιάσει το μικρό παιδί το μολύβι, τη στάση του σώματός του, τα γράμματά του, την τάξη στον χώρο του και κυρίως στην οργάνωση του χρόνου του -όλα αυτά βέβαια με την επίβλεψη του δασκάλου, αλλά και του γονέα- για να του γίνουν τελικά βίωμα και τρόπος λειτουργίας διαχρονικός.
Ας δούμε όμως και μια άλλη διάσταση. Η λέξη «άγχος» ακούγεται όλο και πιο συχνά…
Παρ’ ότι η ερώτηση αφορά κυρίως τους ψυχολόγους, είναι ένα θέμα που κι εμείς το συναντάμε και μάλιστα με μεγαλύτερη συχνότητα. Τα τελευταία χρόνια, που η οικονομική κρίση προκάλεσε τεράστια προβλήματα στην ελληνική κοινωνία, πρώτα οι γονείς και κατ’ επέκταση τα παιδιά, ζουν σε συνθήκες εντονότερου άγχους. Αν προσθέσουμε και τα αδιέξοδα της σημερινής κοινωνίας με τις δυσκολίες για εργασία και επαγγελματική αποκατάσταση των νέων, τη μεγάλη ροή προς το εξωτερικό χιλιάδων νέων και κυρίως πτυχιούχων, είναι λογικό τα παιδιά να αισθάνονται άγχος και αβεβαιότητα για το μέλλον. Τα σημερινά στερεότυπα, με άξονα τον καταναλωτισμό, δημιουργούν σύγχυση. Πρέπει οι νέοι να αποκτήσουν νέες κοινωνικές αξίες. Πρέπει να πάψει να αποτελεί πρότυπο η μετριότητα. Η αριστεία, η οποία σήμερα πλήττεται, πρέπει να ξαναγίνει πρότυπο σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής για τη νέα γενιά.
Ποια η άποψή σας για τις αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα; Όσες ανακοινώθηκαν και όσες επίκεινται.
Ανοίγετε ένα πολύ μεγάλο θέμα που φοβάμαι ότι ξεπερνά τα όρια αυτής της συζήτησης. Ίσως σε μια μελλοντική συζήτηση, και έχοντας όλα τα δεδομένα, να μπορέσουμε να τα αναπτύξουμε. Από το 1981 και μετά έχουν γίνει πάρα πολλές απόπειρες εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Όλοι οι Υπουργοί Παιδείας, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων, προσπάθησαν να εμφανιστούν ως νέοι μεταρρυθμιστές. Από το αποτέλεσμα αποδεικνύεται ότι απέτυχαν. Η απαξίωση των πτυχίων και των σπουδών, η ανεργία, η διαρροή από τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ, η παράταση του χρόνου για την απόκτηση του πτυχίου, το πιστοποιούν. Ένα πάντως είναι σίγουρο: Ότι χρειάζονται αλλαγές και για να είναι οι αλλαγές βιώσιμες διαχρονικά χρειάζεται συναίνεση όλων.
Και ο ρόλος του φροντιστηρίου;
Το φροντιστήριο ανέκαθεν ήταν, και εξακολουθεί να είναι, σύμμαχος του σχολείου. Παρ’ ότι υπήρξε «ο εύκολος στόχος» των λαϊκιστών, βοήθησε τους μαθητές από όλες τις κοινωνικές τάξεις, κυρίως από τη μεσαία και την κατώτερη, να καλύψουν τα κενά τους και να βελτιώσουν τις γνώσεις τους, ώστε να πετύχουν στις Ανώτατες Σχολές. Το Φροντιστήριο δίνει τα εφόδια για την επιτυχία και τη διάκριση. Το Φροντιστήριο υπάρχει με διάφορες μορφές σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες και όλοι αναγνωρίζουν τη συμβολή του σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εσείς είστε φυσικός. Όλοι λένε ότι οι μαθητές αντιμετωπίζουν στο μάθημά σας δυσκολίες. Τι λέτε γι’ αυτό;
Πράγματι αυτό ακούγεται, αλλά η αλήθεια δεν είναι αυτή. Η Φυσική είναι η καθημερινότητά μας. Εμφανίζεται σε κάθε τι που συμβαίνει γύρω μας. Η ματιά μας όμως σε όλα αυτά είναι επιφανειακή ή αδιάφορη. Είμαστε χρήστες αναρίθμητων συσκευών χωρίς να ξέρουμε στοιχειωδώς πώς δουλεύουν. Στην παραμικρή βλάβη τις πετάμε και τις αντικαθιστούμε με νέες. Δεν προσπαθούμε να επισκευάσουμε το παραμικρό. Δεν πιάνουμε με τα χέρια μας ένα εργαλείο, γιατί δεν ξέρουμε ούτε τα στοιχειώδη. Έτσι δεν δημιουργούνται ερευνητικά ερεθίσματα. Η Φυσική είναι μάθημα πειραματικό και το πείραμα απουσιάζει δυστυχώς από τα σχολικά εργαστήρια. Συνεπώς ο τρόπος διδασκαλίας κάνει δύσκολη την κατανόηση και την εμπέδωση των φαινομένων και των εννοιών. Ως μάθημα είναι σύνθετο διότι απαιτεί πολλές παράλληλες γνώσεις. Απαιτεί καλά Μαθηματικά, καλή σχεδίαση στο επίπεδο αλλά και στον χώρο και συνδυαστική σκέψη. Τελευταία υπάρχουν πολλές προσομοιώσεις πειραμάτων στο διαδίκτυο που είναι διαδραστικές, διευκολύνουν την κατανόηση των φαινομένων, συντελούν στη βιωματική μάθηση και αξιοποιούνται από τους καθηγητές του Φροντιστηρίου. Το «κλειδί» είναι να αποκτήσουν οι μαθητές τα ερεθίσματα που θα τους κάνουν να αγαπήσουν το μάθημα. Απαραίτητη επίσης, είναι και η αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων του Λυκείου. Οι μαθητές διδάσκονται πολύ λίγες ενότητες από τη Φυσική και μάλιστα σε μεγάλο βάθος, πράγμα που αντικειμενικά τους δυσκολεύει, ενώ έχουν πλήρη άγνοια σε πολλά κεφάλαια της Φυσικής που είναι απαραίτητα για τις σπουδές τους σε επόμενα στάδια.
Φροντιστήριο ΑΛΦΑ: 20 χρονια σχέση εκτίμησης & αμοιβαίας εμπιστοσύνης με μαθητές και γονείς
Θα μας μιλήσετε και για το ΑΛΦΑ;
Το ΑΛΦΑ ιδρύθηκε πριν από 20 χρόνια και από τότε αποτελεί σημείο αναφοράς στα βόρεια προάστια. Χιλιάδες είναι πλέον οι επιτυχόντες του Φροντιστηρίου, οι οποίοι είναι και η ζωντανή μας διαφήμιση. Το όραμά μας είναι η βελτιστοποίηση της επίδοσης των μαθητών μας, ώστε να αριστεύουν σε κάθε είδους σχολικές εξετάσεις. Η ενίσχυση των μαθητών μας στα δημιουργικά αλλά και δύσκολα χρόνια της εφηβείας, μέσα από τον παιδαγωγικό λόγο και την προσωπική στάση ζωής. Η επιτυχία είναι αποτέλεσμα της συνεχούς προσπάθειας για βελτίωση, ανάπτυξη και αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μας υπηρεσιών. Έτσι οικοδομήθηκε η σχέση εκτίμησης και αμοιβαίας εμπιστοσύνης με μαθητές και γονείς. Δεν είναι τυχαία η αναγνώριση και η αγάπη που βιώνουμε από τους παλιούς μας μαθητές που έρχονται να μας δουν στο Φροντιστήριο και να θυμηθούμε μαζί τις μέρες που πέρασαν στο ΑΛΦΑ, τις δύσκολες μέρες της εφηβείας και της προσπάθειας για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο. Αυτή η αναγνώριση της προσφοράς μας και η αγάπη τους είναι για εμάς η καλύτερη ανταμοιβή.
Τελειώνοντας θα ήθελα να σας ρωτήσω: Πώς αντιμετωπίζει το φροντιστήριο ΑΛΦΑ την οικονομική δυσκολία των οικογενειών να αντεπεξέλθουν στα έξοδα του φροντιστηρίου;
Το φροντιστήριο έχει καθιερώσει πολλαπλά προγράμματα στήριξης, που δυστυχώς πολλοί γονείς δεν γνωρίζουν. Σας ευχαριστώ, λοιπόν, που μου δίνετε την ευκαιρία να αναφερθώ και γι’ αυτά: Το φροντιστήριο ΑΛΦΑ ενισχύει όλους τους μαθητές μειώνοντας τα δίδακτρα, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει. Έχει καθιερώσει υποτροφίες για άριστους μαθητές. Συνεργάζεται με την Πρόνοια του Δήμου Αμαρουσίου, με το Αμαλίειο, το Χαμόγελο του Παιδιού και άλλους φορείς, δίνοντας υποτροφίες. Τέλος κάνει ειδικές προσφορές σε οικογένειες με άνεργους γονείς και γενικά με οικονομικά προβλήματα. Έχει ανεπτυγμένη σε υψηλό επίπεδο την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Είναι προφανές ότι το επιχειρείν είναι δύσκολο στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Δεν ξεχνάμε ποτέ όμως, ότι είμαστε δάσκαλοι και ότι το ΑΛΦΑ είναι η μεγάλη οικογένειά μας.