Α' ΜΕΡΟΣ
Εξαιρετικά ενδιαφέρον ήταν το συνέδριο της ΚΕΔΚΕ που πραγματοποιήθηκε από 14 έως 16 Νοεμβρίου στην Κυλλήνη Ηλείας. Όπως ήταν αναμενόμενο, το κύριο θέμα που απασχόλησε το συνέδριο ήταν η μεταρρύθμιση στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το γενικό πλαίσιο στο οποίο κινήθηκε η πρόταση της ΚΕΔΚΕ, για το οποίο ως Συνδυασμός έχουμε πολύ κοντινή άποψη, την οποία κατά καιρούς έχουμε διατυπώσει, έχει συνοπτικά ως εξής:
Στρατηγικός στόχος της μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα πρέπει να είναι η ουσιαστική αναβάθμισή της μέσω ενός συνολικού προγράμματος που θα οδηγεί στη δημιουργία νέων ΟΤΑ άλλης κλίμακας και άλλων δυνατοτήτων, ικανών να έλθουν πιο κοντά στον πολίτη, με ένα σύνολο ποιοτικών υπηρεσιών και με προώθηση της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης και όχι μια απλή τοπική συνένωση. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός απαιτείται η εκπόνηση από την Πολιτεία ενός συνολικού προγράμματος που πρέπει να περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
1. Εθνικό πρόγραμμα μεταρρύθμισης δημόσιας διοίκησης
Η μεταρρύθμιση στην πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να είναι αποσπασματική, αλλά ενταγμένη σε ένα συνολικό εθνικό πρόγραμμα μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης που θα οροθετεί το πλαίσιο αρμοδιοτήτων και δραστηριοτήτων της κεντρικής διοίκησης, της περιφερειακής αυτοδιοίκησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το πλαίσιο αυτό πρέπει να στοχεύει σε:
- Επιτελική κεντρική δημόσια διοίκηση.
- Αποκεντρωμένη αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση.
- Ισχυρή τοπική αυτοδιοίκηση.
2. Χωροθέτηση των νέων ανθρωπογεωγραφικών χώρων
Σε μια Πολιτεία που θέλει να κινείται στο πλαίσιο ενός συνολικού σχεδιασμού, είναι προφανές, ανεξαρτήτως ποια λύση θα επιλεγεί, δηλαδή της εθελοντικής ή υποχρεωτικής συνένωσης κατά περίπτωση, να προηγηθούν μελέτες που θα χωροθετούν τις νέες «ανοιχτές πόλεις», με κριτήρια πληθυσμιακά, χωροταξικά, κοινωνικοοικονομικά, αναπτυξιακά, πολιτιστικά, ιστορικά. Μια τέτοια εμπεριστατωμένη προσέγγιση θα λειτουργήσει αποτρεπτικά σε συνενώσεις με μικροκομματικά ή προσωπικά συμφέροντα.
3. Επιχειρησιακό πρόγραμμα μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης
Η μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα υποστήριξης της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης, που θα χρηματοδοτείται με νέους πόρους και που θα περιλαμβάνει, είτε ως κίνητρα εθελοντικής συνένωσης είτε ως συνοδευτικά μέτρα υποχρεωτικής συνένωσης, τα ακόλουθα:
- Την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και τη φορολογική αποκέντρωση.
- Την κατασκευή των βασικών τεχνικών υποδομών που θα συγκροτούν αναπτυξιακά κάθε ανθρωπογεωγραφική ενότητα.
- Τη στελέχωση των ΟΤΑ και την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού τους.
- Την ανάπτυξη και οργάνωση των δημοτικών λειτουργιών και ιδιαίτερα των επιτελικών λειτουργιών.
- Την ολοκλήρωση της εισαγωγής των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στους ΟΤΑ.
- Τη βελτίωση των σχέσεων των ΟΤΑ με το υπόλοιπο διοικητικό σύστημα, καθώς και με την κοινωνία των πολιτών.
ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
1ο Βήμα: Πρόγραμμα «Δημοσθένης»
Το Πρόγραμμα «Δημοσθένης» (2008-2010), το οποίο ουσιαστικά είναι η α' φάση του «Επιχειρησιακού Προγράμματος Υποστήριξης της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», προτείνεται να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
1) Διάγνωση και προτάσεις
Αξιολόγηση της εφαρμογής του Προγράμματος «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Ι», διάγνωση των σημερινών προβλημάτων και συγκεκριμένες προτάσεις για το περιεχόμενο των δύο προτεινόμενων προγραμμάτων («ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ» και «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΙΙ»).
2) Χωροθέτηση και προγραμματισμός
– Χωροθέτηση των νέων ανθρωπογεωγραφικών ενοτήτων ως «ανοικτών πόλεων» με κριτήρια πληθυσμιακά, χωροταξικά, κοινωνικοοικονομικά-αναπτυξιακά και πολιτιστικά-ιστορικά.
– Εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης κάθε ανθρωπογεωγραφικής ενότητας που θα περιλαμβάνει οπωσδήποτε τις αναγκαίες βασικές τεχνικές και κοινωνικές υποδομές της «ανοιχτής πόλης» (ύδρευσης και αποχέτευσης, διαχείρισης των απορριμμάτων και προστασίας του περιβάλλοντος, δικτύων διασφάλισης της προσβασιμότητας, παροχής κοινωνικών υπηρεσιών ως νοσοκομεία, ΙΚΑ, σχολεία, ΚΑΠΗ κ.ά.).
Για την παρακολούθηση της εφαρμογής κάθε σχεδίου ανάπτυξης υπογράφεται Σύμβαση Διαδημοτικής Συνεργασίας των ΟΤΑ της αντίστοιχης ανθρωπογεωγραφικής ενότητας.
3) Τοπικές δημόσιες επενδύσεις
– Μελέτη, χρηματοδότηση και κατασκευή των ανωτέρω βασικών τεχνικών και κοινωνικών υποδομών.
– Προμήθεια των αναγκαίων μέσων και τεχνικού εξοπλισμού (λεωφορείων, γκρέιντερ, πυροσβεστικών οχημάτων κ.λπ.), των οποίων τη διαχείριση αναλαμβάνουν οι ΟΤΑ κάθε ενότητας στο πλαίσιο της Σύμβασης Διαδημοτικής Συνεργασίας.
– Οι τοπικές δημόσιες επενδύσεις θα πρέπει οπωσδήποτε να υπερβαίνουν αυτές που προγραμματίστηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Ι»
4) Διοίκηση και παρακολούθηση του προγράμματος
– Διασφάλιση των αναγκαίων υποστηρικτικών μηχανισμών υπό την εποπτεία της ΚΕΔΚΕ και των τοπικών ΤΕΔΚ που θα αναλάβουν την αξιολόγηση του προγράμματος.
Υπογραμμίζεται ότι το Πρόγραμμα «ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ» δεν θα πρέπει να υπολείπεται των αντίστοιχων υποπρογραμμάτων του Προγράμματος «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ».
Γράφει ο πρόεδρος
του Συνδυασμού «Μελίσσια Συμμετοχή – Ανάπτυξη»
Δημ. Παπακωνσταντίνου