Μια ενδιαφέρουσα διαδικτυακή συζήτηση διοργανώθηκε από τον Κωνσταντίνο Χριστόπουλο και μεταδόθηκε από την σελίδα του Συλλόγου Γονέων του Κρυσταλλείου Δημοτικού Πεντέλης την Πέμπτη 17 Μαρτίου με θέμα «Ενεργειακή Ακρίβεια – Μύθοι και Αλήθειες».
Στην συζήτηση συμμετείχαν ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανόλης Παναγιωτάκης, ο πρώην πρόεδρος Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Βασίλης Τσολακίδης, ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της BP Ελληνική Σπύρος Μιχαλακάκης, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΠΕ Γρηγόρης Στεργιούλης, και ο δημοσιογράφος Άρης Χατζηγεωργίου.
Τα κύρια σημεία της συζήτησης
Σύμφωνα με τους διοργανωτές, οι σημαντικότερες τοποθετήσεις των συμμετεχόντων ήταν οι εξής:
«Το κόστος και η αγορά είναι οι βασικές αιτίες της ενεργειακής ακρίβειας. Το χρηματιστήριο ενέργειας λειτουργεί χωρίς την προβλεπόμενη και απαραίτητη κρατική εποπτεία, με το εξωφρενικό σύστημα όπου η υψηλότερη προσφερόμενη τιμή καθορίζει την τιμή διαπραγμάτευσης» -Μανόλης Παναγιωτάκης.
«Για την άμεση αντιμετώπιση της ακρίβειας των υγρών καυσίμων, ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος είναι η μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης που είναι περισσότερο από το 50% της τελικής τιμής» -Σπύρος Μιχαλακάκης.
«Η αγορά από μόνη της δεν είναι το πρόβλημα αλλά οι όροι και κατά πόσο τηρούνται. Τα κέρδη ωστόσο για τους μεγάλους παραγωγούς ενέργειας έχουν φτάσει σε ‘’ουρανοκατέβατα’’-windfall ύψη (άνω των 2 δις ευρώ) ποσά, ενώ οι τελικοί καταναλωτές είναι σε απόγνωση. Πολλές χώρες στην ΕΕ έχουν ήδη πάρει μέτρα για περιοριστούν»- Άρης Χατζηγεωργίου.
«Υπάρχει δυνατότητα να στηριχθούν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις με την επιστροφή των υπερκερδών των παραγωγών / παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος (windfall profits) . Περιλαμβάνεται στην εργαλειοθήκη της ΕΕ και το έχουν κάνει ήδη μια σειρά από χώρες» Σπύρος Μιχαλακάκης / ‘Αρης Χατζηγεωργίου.
«Ο έλεγχος των πεπερασμένων και διαρκώς περιοριζόμενων πλουτοπαραγωγικών πηγών παγκοσμίως είναι η ουσιαστική αιτία ανόδου των τιμών που επιτείνεται από κρίσεις και πολέμους. Η προσφορά και η ζήτηση ενέργειας δεν είναι πια ισορροπημένες και όσο μια χώρα είναι περισσότερο εξαρτημένη από εισαγωγές όπως η χώρα μας, τόσο μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζει» -Βασίλης Τσολακίδης.
«Λόγω της καραντίνας υπήρξε μείωση κατανάλωσης και κερδών στα καύσιμα και αυτό που συμβαίνει τώρα θα μπορούσε να θεωρηθεί αναπλήρωση κερδών και αποθεματοποίηση κεφαλαίων για την επόμενη μέρα. Ωστόσο και μόνο ο εξηλεκτρισμός δεν επαρκεί καθώς φαίνεται να προετοιμάζεται ο ανταγωνισμός για έλεγχο των νέων μορφών και διαδρόμων ενέργειας όπως οι μπαταρίες και οι αγωγοί αλλά και η επιβολή νέων όπως η πυρηνική»- Γρηγόρης Στεργιούλης.
«Στην ελληνική αγορά διυλιστήρια είναι μόνο 2 και παραγωγοί ενέργειας είναι μόνο 4. Δεν πρόκειται για ουσιαστικό ανταγωνισμό αλλά για ολιγοπώλιο»-Κωνσταντίνος Χριστόπουλος.
«Η χώρα μας είναι ιδιαίτερα σπάταλη ενεργειακά (50% περισσότερο από το μ.ο. της ΕΕ) και υπερβολικά εξαρτώμενη (70%) από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Πρέπει να ενισχυθεί η αποκεντρωμένη παραγωγή και ταυτόχρονη τοπική κατανάλωση των ΑΠΕ. Κακώς υποβαθμίζονται θεσμικά οι Ενεργειακές Κοινότητες» -Βασίλης Τσολακίδης.
«Η τιμή καυσίμου είναι κυρίως φόροι – πρέπει να μειωθούν για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια. Η τιμή της ενέργειας θα πρέπει συγκρίνεται με βάση την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή και το μέσο μισθό . Η Ελλάδα είναι μακράν η ακριβότερη στην ΕΕ» -Σπύρος Μιχαλακάκης.
«Η μετάβαση σε ΑΠΕ είναι μονόδρομος αλλά δεν πρέπει να γίνει βίαια όπως τώρα. Μπορεί να αξιοποιηθεί ο λιγνίτης ως εφεδρεία στο μίγμα της χώρας χωρίς να ξεπεράσει τα όρια δέσμευσης για σταδιακή ενεργειακή μετάβαση» -Βασίλης Τσολακίδης.
«Υπάρχουν αυτή τη στιγμή 4 Gigawatt δυναμικότητας πανέτοιμες μονάδες ΑΠΕ που απλά περιμένουν να συνδεθούν στο δίκτυο μεταφοράς και θα έριχναν άμεσα το κόστος της χώρας μας. Είναι ζήτημα εκσυγχρονισμού υποδομών και προτεραιοτήτων να επισπευστεί η σύνδεση τους»- Βασίλης Τσολακίδης.
«Η παραγωγή από Φωτοβολταϊκά μπορεί να μειώσει το κόστος της παραγομένης ενέργειας στα επίπεδα των 80 Ευρώ / MWh (όταν αυτή τη στιγμή οι τιμές ξεπερνούν τα 300 Ευρώ ) . Η αποφασιστική στήριξη των ΑΠΕ (σε συνδυασμό με αποθήκευση) πρέπει να είναι η βασική μέσο και μακροπρόθεσμη λύση και για την αντιμετώπιση της ακρίβειας»- Σπύρος Μιχαλακάκης.
«Σε μεγάλες ηλεκτροπαραγωγικές χώρες όπως η Γαλλία η κύρια εταιρία ενέργειας είναι υπό δημόσιο έλεγχο (80%) ωφελώντας τόσο τους πολίτες όσο και το ΑΕΠ με εξαγωγές. Και την Ελλάδα μετά την δεκαετία του ‘50 την μεταμόρφωσαν ενεργειακά δύο μεγάλες δημόσιες εταιρίες: η ΔΕΗ και τα ΕΛΔΑ»- Γρηγόρης Στεργιούλης.
«Η ΔΕΗ το 2019 δεν ήταν ποτέ στα πρόθυρα κατάρρευσης, αντίθετα απορρόφησε συσσωρευμένες ζημιές (άνω των 3,5 δις ευρώ), έκανε μεγάλες επενδύσεις (άνω των 2,5 δις ευρώ), μείωσε στο ήμισυ τον δανεισμό της και ασκούσε δημόσια κοινωνική πολιτική ενώ παράλληλα ανέβαινε σε αξιολόγηση από διεθνείς οίκους»- Μανόλης Παναγιωτάκης.
«Ωφέλιμη θα ήταν επίσης και η έρευνα και αξιοποίηση των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων έναντι εισαγωγών, ως γέφυρα κατά την μετάβαση σε ΑΠΕ και στη συνέχεια ως εξαγωγικό προϊόν και πρώτη ύλη ανάπτυξης εγχώριας πετροχημικής βιομηχανίας»- Σπύρος Μιχαλακάκης-Γρηγόρης Στεργιούλης.
«Επενδύσεις πρέπει να πριμοδοτηθούν στην εξοικονόμηση ενέργειας, ειδικά σε παραγωγικές διαδικασίες (μεταλλουργία, τσιμέντα κλπ) όπου το η χώρα μας είναι 25-35% περισσότερο ενεργοβόρα από αντίστοιχες ευρωπαϊκές»- Σπύρος Μιχαλακάκης.