Σε ημερίδα με θέμα «Επιχειρησιακός Σχεδιασμός» που διοργάνωσε το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ) και πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 23 Νοεμβρίου στο αμφιθέατρο του ΓΕΕΘΑ «Επισμηναγός (ΙΠΤ) Δημήτριος Καμπέρος», στο στρατόπεδο «Παπάγου» συμμετείχε ο Δήμαρχος Πεντέλης Δημήτρης Στεργίου-Καψάλης.
Η ομιλία του Δημάρχου
«Κύριε Αρχηγέ, Εκλεκτοί Συνάδελφοι, Φίλες και Φίλοι, αποτελεί για μένα ιδιαίτερη τιμή η πρόσκλησή σας για παρουσίαση του θέματος: «Η εφαρμογή του Στρατιωτικού Τρόπου Διοίκησης στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα». Θα προσπαθήσω στο χρονικό διάστημα των είκοσι λεπτών που μου διατίθενται να σας εκθέσω με βάση και τις προσωπικές μου εμπειρίες από την τριανταετή θητεία μου στις ένοπλες δυνάμεις, την εικοσαετή και πλέον στην Αυτοδιοίκηση και τριετή στο Διπλωματικό Σώμα όπως και αυτές του βαθιά ζυμωμένου με την κοινωνία ανθρώπου και εξεπαγγέλματος αθλητή και προπονητή ιππασίας και χαρακτήρα, απόψεις, σκέψεις και προτάσεις που πιθανόν να σας χρησιμεύσουν. Με βάση βέβαια και τη σταθερή θέση και άποψη ότι «η ζωή είναι η διαδρομή των μεγάλων εκπλήξεων». Όλα όσα θα τοποθετηθούν δεν αποτελούν δόγμα και μονόδρομο και σίγουρα δεν θα τα ακούτε για πρώτη φορά, άλλωστε αυτό που κυρίαρχα διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο στη ζωή μας είναι εμείς οι ίδιοι, ο χαρακτήρας μας, τα ηγετικά, επικοινωνιακά, ανθρωπιστικά και κυρίως πνευματικά μας προσόντα. Μην παραβλέπετε όμως ποτέ ότι ο Ηγέτης, ο δάσκαλος και η επικοινωνία είναι αρετές που τις έχεις και τις αναπτύσσεις και ότι η τύχη στη ζωή έχει κυρίαρχο ρόλο και όταν η σχισμή της πόρτας της μισοανοίξει θα πρέπει και να τη δεις και να πάρεις την πόρτα και να μπεις μέσα μαζί της.
«Η στρατιωτική θητεία θωρακίζει με αρχές και αξίες»
Ξεκινώντας τη ζωή από τα δύσκολα και σκληρά Σαρακατσανέϊκα μονοπάτια για μένα του Πεντελικού βουνού, όπως οι περισσότεροι άλλωστε νέοι της γενιάς μου, είχα την τύχη και την τιμή να εισαχθώ στο Ιερό Σχολείο της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων το 1965 εξερχόμενος να υπηρετήσω το ιερό όπλο των Τεθωρακισμένων.
Η εμπειρία της 30ετούς Στρατιωτικής θητείας, όπως καλά γνωρίζετε σε θωρακίζει με:
-Αρχές και αξίες για την Πατρίδα και τον Ελληνισμό.
-Πειθαρχία στη ζωή και στην υλοποίηση της αποστολής.
-Υπευθυνότητα.
-Ομαδοκεντρικό πνεύμα.
-Αγάπη για τον Συνάνθρωπο.
-Αίσθημα αυταπάρνησης και προσφοράς.
-Οργάνωση και Διοίκηση χωρίς τίποτα στην τύχη.
-Γνώσεις υλοποίησης της αποστολής.
-Γνώσεις λήψης αποφάσεων και ελέγχου υλοποίησής τους.
-Τήρηση των διαδικασιών.
-Διαδικασίες εισήγησης και λήψης απόφασης και πολλά άλλα και σου εμπεδώνει την άποψη ότι:
-Εντολή εκδιδομένη και μη ελεγχομένη είναι καλύτερα να μην εκδίδεται
-Η διοίκηση στην εξάσκησή της επιβάλλει το δίκαιο και το παράδειγμα.
Η ιππική και αυτοδιοικητική σταδιοδρομία
Με αυτό το οπλοστάσιο σε πολύ νεαρή ηλικία μπήκα στον ιππικό και αυτοδιοικητικό στίβο για προπονητική και αυτοδιοικητική καριέρα στηρίζοντας τη σταθερή μου θέση ότι για τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων που παλιότερα ιδίως αποστρατεύονταν πολύ νέα μία καινούργια καριέρα ξεκινάει με την αποστρατεία και δεν αξίζει το οπλοστάσιο γνώσεων και εμπειριών που απέκτησαν στον Στρατό να θαφτεί μαζί τους. Ο Αυτοδιοικητικός χώρος που ήδη ασχολούμαι είκοσι ένα έτη είναι ο χώρος που συνάδει με τη ζωή, τις εμπειρίες και τη γενικότερη φιλοσοφία του λειτουργήματος του Έλληνα Αξιωματικού αφ’ ενός μεν γιατί είναι χώρος προσφοράς αφ’ ετέρου γιατί δεν πρέπει να έχει μόνο το «λέω» και το «κρίνω» της Κεντρικής Πολιτικής Σκηνής, αλλά το «κάνω», που αξιοποιεί το στρατιωτικό τρόπο λειτουργίας που διδάχτηκε και υλοποίησε. Η Στρατιωτική γνώση και εμπειρία μπορεί να προσφέρει στην Αυτοδιοίκηση και στη Διοίκηση του Κράτους ευρύτερα σε πολλούς τομείς. Όπως:
Θεσμικά και Δομικά
-Στη σύνταξη ενός πλαισίου βάσης Π.Ο.Υ. (Πίνακας Οργάνωσης Υλικού) για κάθε θεσμικό φορέα απλή ταυτότητα στελέχωσης και εξοπλισμού, προσοντολογίου και αρμοδιοτήτων αντικαθιστώντας τους πολυδαίδαλους, ανεπαρκείς και δύσκολα εφαρμόσιμους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας καλύπτοντας και τον τομέα υλικού του φορέα που εν πολλοίς παραμένει ανεξέλεγκτος.
-Στη σύνταξη Προτύπων Οργανισμών και Κανονισμών Λειτουργίας των Φορέων.
-Στην πρακτική οργάνωση και λειτουργία των αποθηκών, των γραφείων κινήσεως της τροφοδοσίας των βρεφονηπιακών σταθμών, της συντήρησης των υποδομών, της οργάνωση λειτουργίας και ελέγχου των τμημάτων συντήρησης οχημάτων.
Διαδικασίες
-Εκεί όμως που η στρατιωτική γνώση μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα είναι στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, εσωτερικού ελέγχου, εξωτερικού ελέγχου, λήψης προώθησης διεκπεραίωσης αρχειοθέτησης της αλληλογραφίας, οργάνωσης και λειτουργίας των Κέντρων Επιχειρήσεων με μία πρόταση στην οργάνωση, λειτουργία και έλεγχο μικρών και μεγάλων επιτελείων.
-Θεωρώ ότι ο Κανονισμός «Επιτελικά Καθήκοντα» ΣΚ 30-1 θα πρέπει να διαμορφωθεί και να διδαχθεί στις Σχολές Δημόσιας Διοίκησης.
-Το απλούστερο που είναι το ότι η αποστολή και η απόφαση ανήκουν στον Αρχηγό, η εισήγηση και η εκτέλεση στους επιτελείς και τα επιχειρησιακά τμήματα δυστυχώς δεν έχει εμπεδωθεί από τα υπηρεσιακά και αιρετά στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης, έτσι σπάνια δίνεις αποστολή χωρίς να ακούς τι να κάνω, πως θέλετε να το διεκπεραιώσω και η εισήγηση που αποτελεί τη βάση, την ουσία και τη διαδικασία εφαρμογής του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για το θέμα να απαξιώνεται.
Εσωτερικός Έλεγχος
-Ο εσωτερικός έλεγχος στο δημόσιο τομέα, όπου υπάρχει, είναι ανοργάνωτος θεσμικά και ουσιαστικά και ευκαιριακός. Οι έννοιες αξιολόγηση και απολογισμός τείνουν να ποινικοποιηθούν. Η διαφάνεια δεν αποδεικνύεται καθημερινά και κατά δαπάνη αλλά θεωρείται εν πολλοίς αυτονόητη.
-Οι διαδικασίες Εσωτερικού Ελέγχου στο Δημόσιο προωθούνται στην κατεύθυνση, είτε να γίνουν ένας ακόμα εξωτερικός δικαστικός έλεγχος, είτε να μεταφραστεί σε εκατομμύρια ευρώ για νεόδμητες εταιρείες εσωτερικού ελέγχου που προστρέχουν στην ευκαιρία.
Οικονομικός Έλεγχος
-Ο Προληπτικός Έλεγχος που υλοποιεί το Ελληνικό Δημόσιο και έχει εξαγγελθεί το τέλος ισχύος του την 31/12/2018 δεν είναι και δεν ήταν ποτέ προληπτικός, αφού ο έλεγχος των ενταλμάτων γίνεται όταν το έργο ή η προμήθεια έχουν ήδη υλοποιηθεί και η όποια απόρριψη σημαίνει καταλογισμό.
-Ο Κατασταλτικός Έλεγχος γίνεται πολύ καθυστερημένα, πολλές φορές μετά 20ετία οπότε καθίσταται δύσκολη έως αδύνατη η συγκέντρωση στοιχείων άμυνας και οι καταλογισμοί είναι δεδομένοι.
-Εδώ το Στρατιωτικό Σύστημα προβλεπόμενης και γενομένης δαπάνης είναι καλύτερο αφού τεκμηριώνει τον προληπτικό έλεγχο, τον καθιστά ουσιαστικό και απαλλάσσει τα Διοικητικά και Αιρετά στελέχη από το άγχος της αναμονής του Κατασταλτικού Ελέγχου και των Καταλογισμών.
-Δε νοείται φορείς όπως οι μεσαίοι και μεγάλοι ΟΤΑ με Προϋπολογισμούς τριάντα και πλέον εκατομμυρίων ευρώ να μην έχουν Γραφείο Οικονομικού Ελέγχου στελεχωμένο από το Ελεγκτικό Συνέδριο στην έδρα τους που να ελέγχει «από την καρφίτσα μέχρι το βόδι» και να υλοποιεί ουσιαστικό προληπτικό έλεγχο που θα καθιστά τον κατασταλτικό απλά διαδικασία.
Πολιτική Προστασία
Εδώ το δημοσιοοικονομικό σύστημα θα πρέπει να αντιγράψει πλήρως τη λειτουργία του Στρατού κυρίως στα θέματα λειτουργίας ΚΕΠΙΧ (σταθερού κινητού), εκτίμησης κατάστασης, λήψης αποφάσεων, διαταγών πεδίου μάχης, λειτουργία σύμπτυξης και άμυνας κυρίως, διοίκηση των τμημάτων στο πεδίο των επιχειρήσεων, έλεγχος ΑΕΥ και ΕΑΥ με συνδέσμους και ΑΕΛΑ, λειτουργία μεικτών κέντρων επιχειρήσεων. Βέβαια σε ένα άλλο θεσμικό υπόβαθρο τελείως διαφορετικό από το υφιστάμενο που δυστυχώς όπως απεδείχθη δεν μπορεί να αποσοβήσει καταστροφές.
Ανθρώπινη Διάσταση
-Αν υπάρχει όμως κάτι του Στρατού που μπορεί να αξιοποιηθεί στη Δημοσιοοικονομική λειτουργία, είναι η στρατιωτική στάση και λειτουργία στην ανθρώπινη διάσταση. Οι αρχές της αξιοκρατίας, του καθήκοντος, της διαφάνειας, της καθαρότητας, του ομαδοκεντρικού πνεύματος, της ιεραρχίας, της ενσυνείδητης πειθαρχίας, της διαδικασίας της άμεσης αντίδρασης, της προσήλωσης στην αποστολή, της μέριμνας για το προσωπικό, είναι μερικά από τα πολλά στοιχεία που μπορεί να δώσει το Στρατιωτικό σύστημα της πατρίδας μας.
-Θεωρώ ότι αντίστοιχα ο κλάδος του Στρατού μπορεί να κερδίσει σε επικοινωνία, διαλλακτικότητα, ευκαμψία, ομαδικό πνεύμα στην εργασία όσο βέβαια ο Στρατός και η αποστολή του επιτρέπουν και λαμβάνοντας σοβαρά υπ’ όψιν μας ότι η διαδικασία μέχρι τη λήψη της απόφασης οφείλει να τεκμηριώνει τη Δημοκρατία και να δέχεται όλες τις θέσεις και απόψεις, η εκτέλεση της απόφασης επιβάλλει την καθετότητα στη λειτουργία των εκτελεστών και το «λέω» και το «κρίνω» όχι μόνο περισσεύουν αλλά βλάπτουν κιόλας.
Σύστημα Εκπαίδευσης- Βασική δια βίου Εξειδικευμένη
-Το εκπαιδευτικό σύστημα προσωπικού, στελεχών, βασική εξειδικευμένη δια βίου επαγγελματικού, αλλαγής βαθμίδας, ιεραρχίας του στρατού ξηράς που εν πολλοίς γνωρίζουμε προσαρμοζόμενο στις ανάγκες και τις απαιτήσεις των Δημόσιων λειτουργών του Κράτους μπορεί να προσφέρει πολλά στη Δημόσια Διακυβέρνηση.
-Είναι παράξενο το πως το Κράτος αναθέτει στους αιρετούς της αυτοδιοίκησης και πως αυτοί το δέχονται, την άσκηση διαχείρισης ΟΤΑ πολλών χιλιάδων ανθρώπων και εκατοντάδων υπαλλήλων όπου αυτοί καλούνται καθημερινά να αποφασίζουν επί θεμάτων Διοικητικών, Οικονομικών, Πολεοδομικών, Τεχνικών, Υγειονομικών, Εκπαιδευτικών, Αθλητικών, χωρίς καμία βασική ταχύρρυθμη εκπαίδευση στα θέματα αυτά.
«Ο Ελληνικός Στρατός να ζυμώνεται με την κοινωνία από την οποία προέρχεται»
Κύριε Αρχηγέ, εκλεκτοί συνάδελφοι, φίλες και φίλοι η άμεση εμπειρία ζωής από τρία τουλάχιστον υπουργεία που υπηρέτησα στην πατρίδα, Εθνικής Άμυνας, Εσωτερικών- Δημόσιας Διοίκησης και Εξωτερικών και επί μισό αιώνα υπηρεσιακή μου επικοινωνία με όλες σχεδόν τις δομές του Κράτους και τα Υπουργεία με έχει πείσει ότι το σύστημα Οργάνωσης, Διοίκησης και Ελέγχου σε θεσμικό και λειτουργικό πλαίσιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας είναι το καλύτερο και μπορεί σε πολλούς τομείς να προσφέρει μοντέλα- πρότυπα αναδιοργάνωσης που θα βοηθήσουν στην αποδοτικότερη λειτουργία τους προς όφελος του Έλληνα πολίτη. Άλλωστε δεν θα μπορούσε και δεν θα έπρεπε να είναι διαφορετικά αφού στο Υπουργείο αυτό έχει ανατεθεί το υπέρτατο αγαθό διατήρησης της ελευθερίας της πατρίδας μας.
Συμπερασματικά χώροι προσφοράς τεχνογνωσίας προς το Κράτος από τις Ένοπλες Δυνάμεις μπορεί να είναι:
-Η δομική, θεσμική και λειτουργική αναδιοργάνωση δομών και φορέων του Δημόσιου τομέα.
-Οι διαδικασίες λήψης απόφασης και εκτέλεσης της αποστολής (Εισήγηση- απόφαση- εκτέλεση).
-Οι διαδικασίες εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου.
-Η οργάνωση και λειτουργία των Κέντρων Επιχειρήσεων σε περιόδους έντασης με ταχεία εκτίμηση καταστάσεως, λήψη αποφάσεων, έκδοση εντολών πεδίου μάχης, υλοποίηση αναφοράς εκτέλεσης.
-Η οργάνωση και λειτουργία των δομών Πολιτικής Προστασία του Κράτους.
-Η εκπαίδευση (βασική – εξειδίκευση- δια βίου) στελεχιακών και υπηρεσιακών παραγόντων του Δημόσιου Τομέα.
Κύριε Αρχηγέ επιτρέψτε μου να σας συγχαρώ για την πρωτοβουλία. Ο Ελληνικός Στρατός, κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, είναι ευθύνη των ηγετών του να ζυμώνεται με την κοινωνία από την οποία προέρχεται, κτίζοντας έτσι το απαραίτητο πνεύμα της αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Σας ευχαριστώ που μας δώσατε την ευκαιρία αυτή».