Η κύηση χαρακτηρίζεται από μια σειρά αλλαγών, που οφείλονται κυρίως στις κατακλυσμιαίες ορμονικές μεταβολές, που λαμβάνουν χώρα. Μία από τις σημαντικότερες αφορά στην πηκτικότητα του αίματος και σχετίζεται με σοβαρά συμβάματα κατά τη διάρκεια της κυήσεως.
Του Κωνσταντίνου Γκούµα,
µαιευτήρα – χειρουργού, γυναικολόγου
Είναι γνωστό ότι η κύηση χαρακτηρίζεται από υπερπηκτικότητα, που οφείλεται, πιθανότατα, στα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων και έχει απώτερο σκοπό την προστασία της εγκύου από πιθανή αιμορραγία. Την τάση αυτή, για δημιουργία θρομβώσεων, την ονομάζουμε θρομβοφιλία.
Είναι αξιοσημείωτο να αναφερθεί ότι ένας στους επτά Έλληνες πάσχει από θρομβοφιλία, χωρίς να υπάρχουν προειδοποιητικά σημεία. Η κατάσταση αυτή, εκτός της κυήσεως, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως φλεβική θρόμβωση, αγγειακό εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο, σε σχέση πάντα με επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως παχυσαρκία, κάπνισμα κ.λπ.
Συνηθέστερα αίτια θρομβοφιλίας αποτελούν η γενετική μεταλλαγή του γονιδίου του παράγοντα V Leiden, η μεταλλαγή του γονιδίου της προθρομβίνης, η ομόζυγη μεταλλαγή του γονιδίου MTHFR που προκαλεί ήπια υπερομοκυστειναιμία, καθώς και η επίκτητη αντίσταση στην APC, χωρίς τον FV Leiden. Οι φυσιολογικές αυτές αλλαγές περιορίζουν την απώλεια αίματος κατά τον τοκετό και την υστεροτοκία. Ωστόσο συμβάλλουν παράλληλα και στην αύξηση του κινδύνου φλεβικής θρόμβωσης, σε γυναίκες με θρομβοφιλία.
Ως γνωστόν, η ανάπτυξη του πλακούντα αποτελεί συνέχεια της διείσδυσης στο τοίχωμα της μήτρας της συγκυτιοτροφοβλάστης και επισυμβαίνει από την 8η έως την 10η εβδομάδα κυήσεως. Εάν λοιπόν κατά τη χρονική περίοδο του φαινομένου της πλακουντοποίησης, συμβεί θρόμβωση στα τριχοειδή αγγεία, που εξασφαλίζουν την έμβρυο-μητρική κυκλοφορία, είναι προφανές ότι η αποκοπή αυτή της αιμάτωσης θα προκαλέσει εμβρυϊκό θάνατο (παλίνδρομος κύηση).
Εφόσον δεν συμβεί το ανωτέρω, οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το έμβρυο δεν εκλείπουν. Κατά τη διάρκεια της κυήσεως αργότερα μπορεί να επισυμβούν: ενδομήτριος καθυστέρηση ανάπτυξης του εμβρύου (IUGR), αποκόλληση πλακούντα, θρομβοφλεβίτιδα, ολιγάμνιο (ελαττωμένο αμνιακό υγρό), ανεξήγητος ενδομήτριος θάνατος του εμβρύου και σοβαρή προεκλαμψία της μητέρας.
Η θρομβοφιλία λοιπόν, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου κατά την κύηση. Συνεπώς χρήζει ιδιαίτερης προσοχής τόσο από τους Μαιευτήρες όσο και από τους νέους γονείς. Η έγκαιρη διάγνωση της ύπουλης αυτής κατάστασης μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά με την λήψη, από την μητέρα, αντιπηκτικής αγωγής, υπό μορφή ασπιρίνης ή χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνης.
