Το ζήτημα της μεταφοράς των αρμοδιοτήτων και των συνοδών σε αυτές πόρων και γενικότερα το ζήτημα του εξορθολογισμού των δαπανών απασχολεί ιδιαίτερα τόσο τους ενορχηστρωτές της νέας αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης Κεντρικής Διοίκησης, δηλαδή την Κυβέρνηση, όσο και τους αιρετούς, που θα κληθούν να την υλοποιήσουν.
Στη νέα αιρετή Περιφέρεια, ανατίθεται λοιπόν η εξής αρμοδιότητα: «Η διαχείριση, ο έλεγχος και η εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων, για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, όπως αυτή οριοθετείται από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ), για τα περιφερειακά όργανα στις διατάξεις του ν. 3614/2007 (ΦΕΚ Α΄267), όπως ισχύει, περιλαμβανομένης και της υποστήριξης του συνόλου των φορέων της Αυτοδιοίκησης, καθώς και της κατάρτισης των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ)».
Δηλαδή η αιρετή Περιφέρεια, από 01/07/2011 θα προσκαλεί τελικούς δικαιούχους έργων να υποβάλλουν τις προτάσεις τους για ένταξη στα ΠΕΠ και θα έχει και η ίδια το ρόλο του τελικού δικαιούχου. Αυτό βέβαια αποτελεί παραβίαση των κανόνων των διαρθρωτικών ταμείων. Κυρίως, όμως αποτελεί, χειραγώγηση πολιτική των αιρετών Δήμων από τις αιρετές Περιφέρειες.
Υπό αυτό το πρίσμα, μια δεύτερη ή και τρίτη επαναθεώρηση των αρμοδιοτήτων και του πλάνου μεταφοράς τους είναι απαραίτητη να υπάρξει.
Ας δούμε μια άλλη αρμοδιότητα: «Τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων, προκειμένου να διαπιστωθεί η ποιότητα των χαλύβων οπλισμού σκυροδέματος» (άρθρο 94 παράγραφος 27), που μεταφέρεται από την Νομαρχία στους δήμους και μάλιστα μέσω Περιφέρειας -από 01/01/2011 μέχρι 31/12/2012 ασκείται από την Περιφέρεια και από 01/01/2012 αναλαμβάνει ο Δήμος, άρθρο 95 παρ. 6(α)- δεν έχει ιδιαίτερο λειτουργικό κόστος και σχεδόν καμιά πολυπλοκότητα στην εφαρμογή της για να μεταφερθεί σε δύο βήματα.
Επίσης, η αρμοδιότητα «Της διενέργειας δειγματοληπτικών ελέγχων, προκειμένου να διαπιστωθεί η ποιότητα των πλαστικών σωλήνων και των εξαρτημάτων από μη πλαστικοποιημένο πολυβινυλοχλωρίδιο (σκληρό PVC), που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά πόσιμου νερού και αποχετευτικών λυμάτων καθώς και για συστήματα αποχετεύσεως στα κτίρια», που θα αναλάβει ο Υποτομέας Διαχείρισης Υδάτων της νέας αιρετής Περιφέρειας, καταφανώς ανήκει στους Δήμους. Αυτοί είναι υπεύθυνοι απέναντι στον πολίτη-δημότη τους, για την ποιότητα, την ασφάλεια και την υγιεινή των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης σε καθημερινή βάση.
Ο «Καλλικράτης», αποτελεί την ευκαιρία να τεθούν συνολικά τα ζητήματα επαναξιολόγησης των αναγκών και προτεραιοτήτων του κεντρικού Κράτους, των Περιφερειών και των Δήμων.
Σημειολογικά αναφέρουμε ότι κάθε ανάγκη μετατρέπεται σε υπηρεσία, με βάση τις αρχές της φιλικότητας προς τον πολίτη και της αποδοτικότητας του μηχανισμού εξυπηρέτησης της, αφού πρώτα α) εντοπισθεί β) κατανοηθεί γ) διαστασιολογηθεί δ) κοστολογηθεί ε) δημιουργηθεί ο μηχανισμός εξυπηρέτησης της στ) βρεθεί χρηματοδότης ζ) διαβουλευθούμε με τον χρηματοδότη σχετικά με το κόστος και τους μηχανισμούς ελέγχου και ποιότητας των υπηρεσιών εξυπηρέτησης της και κυρίως διατηρώντας μηχανισμούς αξιολόγησης και επαναδιαπραγμάτευσης της υπηρεσίας.
Μια τέτοια πρωτοβουλία συνολικής επαναδιαπραγμάτευσης των αναγκών, θα συγκεκριμενοποιήσει την γενικόλογη αναφορά στην κοστολόγηση της μεταφοράς αρμοδιοτήτων, του άρθρου 270 του Νόμου.
Ουσιαστικές υπηρεσίες και εξοικονόμηση σημαντικών πόρων θα γίνουν άμεσα αντιληπτές από τους πολίτες. Σαν παράδειγμα θα αναφέρουμε, την ύπαρξη Γραφείου Συντηρήσεων Μηχανημάτων και Οχημάτων και Γραφείου Καυσίμων και Ανταλλακτικών, σε αρκετούς δήμους. Η τεχνολογική και εμπορική εξέλιξη όσον αφορά τόσο τα ανταλλακτικά όσο και τα καύσιμα, έχει πρακτικά καταστήσει αυτά τα γραφεία ανενεργά και τα έχει μετατρέψει από τεχνικές σε διοικητικές δομές.
Πολιτική βούληση και τεχνογνωσία σε αρμονική συμβίωση, είναι τα ζητούμενα.
Του Νίκου Κρουσταλιά*
* Ο Νίκος Κρουσταλιάς είναι Αναλυτής
Συστημάτων, Μέλος της Ομάδας Διοίκησης Έργου του «ΘΗΣΕΑΣ» (2005-2009)