Επαληθεύτηκε -δυστυχώς- το ρεπορτάζ της «Α» για τον Υμηττό. Η πυρκαγιά που έκαψε 4 σπίτια, μια ταβέρνα και εκατοντάδες στρέμματα δάσους άναψε «φωτιές» και στην Αγία Παρασκευή.
Πατήστε εδώ για να ακούσετε το ηχητικό ντοκουμέντο
Η φωτιά στον Υμηττό που άφησε πίσω της τεράστια καταστροφή, ξεκίνησε την προηγούμενη Παρασκευή υπό περίεργες συνθήκες από την περιοχή όπου βρίσκεται το εκκλησάκι του προφήτη Ηλία στον Καρέα, μεταξύ του νεκροταφείου του Βύρωνα και της Λεωφόρου Κατεχάκη. Πολύ γρήγορα έφτασε στον Καρέα, την Ηλιούπολη και την Αργυρούπολη όπου απείλησε πολλά σπίτια. Πολλές είναι οι καταγγελίες που ακούστηκαν για οργανωμένο σχέδιο εμπρησμού. Κάτοικοι αλλά και δημοτικοί άρχοντες υποστήριξαν ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι πρόκειται για εμπρησμό, καθώς στον Υμηττό ξέσπασαν τρεις διαφορετικές εστίες φωτιάς και μισή ώρα αργότερα, ξέσπασαν τέσσερις διαφορετικές εστίες στο Κορωπί και την Παλλήνη.
Η φωτιά κατέκαψε εκατοντάδες στρέμματα δασικής έκτασης, καθώς και μία ταβέρνα και τέσσερα σπίτια. Παρά την άμεση παρέμβαση της Πυροσβεστικής, με ισχυρές και εναέριες δυνάμεις, η πυρκαγιά πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις λόγω των ισχυρότατων δυνάμεων.
Οι Δήμοι Ηλιούπολης και Αργυρούπολης, με την εκδήλωση της πυρκαγιάς στον Καρέα, αμέσως ενεργοποίησαν τους μηχανισμούς Πολιτικής Προστασίας, ενώ εκκένωσαν δημοτικές εγκαταστάσεις που βρίσκονταν στην περιοχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα απομάκρυναν κατοίκους από τα σπίτια τους, που απειλούνταν από τις φλόγες. Στο πλευρό τους, βρέθηκαν εκατοντάδες εθελοντές και περίοικοι, οι οποίοι με κάθε μέσο που διέθεταν, ρίχθηκαν στη «μάχη» με τις φλόγες, προστατεύοντας τις περιουσίες τους.
Συγκλονιστικές ήταν οι στιγμές όταν οι πυροσβέστες απεγκλώβισαν 50 καλόγριες από το Μοναστήρι του Καρέα.
Τελικά συνελήφθησαν ένας Έλληνας και ένας Βούλγαρος υπήκοος οι οποίοι φαίνεται ότι προκάλεσαν το ένα μέτωπο της πυρκαγιάς από εργασίες που έκαναν σε μελίσσια στον Βύρωνα. Οι έρευνες όμως συνεχίζονται για να διαπιστωθεί πώς προέκυψαν και οι υπόλοιπες εστίες.
Το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της «Α»
Η εφημερίδα μας είχε κάνει στην αρχή του καλοκαιριού εκτεταμένο ρεπορτάζ στον Υμηττό από το οποίο προέκυπτε ότι το βουνό ήταν πολύ πιθανόν να αποτελούσε στόχο μεγάλου εμπρησμού, αφού από το Πάσχα και μετά είχαν σημειωθεί πολλά περιστατικά δολιοφθοράς.
Ύποπτα περιστατικά καταστροφής υποδομών πυρασφάλειας είχαν σημάνει συναγερμό στις αρμόδιες Αρχές, οι οποίες μιλούσαν για «πρόβα» καταστροφικής πυρκαγιάς.
Τρεις σοβαρές επιθέσεις σε παρατηρητήρια πάνω στο βουνό του Υμηττού είχαν σημειωθεί μέσα στον Μάιο, παρατηρητήρια που καλύπτουν την έκταση από τα Γλυκά Νερά μέχρι τον Καρέα και θεωρούνται υψίστης σημασίας. Η καταστροφή τους σημαίνει ότι σε περίπτωση πυρκαγιάς, δε θα υπήρχε άνθρωπος που θα μπορούσε να διαπιστώσει την έναρξή ή τις εστίες της και δε θα υπήρχε η δυνατότητα άμεσης παρέμβασης.
Αυτά τα ύποπτα περιστατικά εμπρησμών και καταστροφής υποδομών πυρασφάλειας στο δάσος είχαν κινητοποιήσει τις Aρχές, αφού ήταν πολύ πιθανόν το ενδεχόμενο, όπως έλεγαν, να αποτελούν προπαρασκευαστικές ενέργειες οργανωμένου σχεδίου για μεγάλη φωτιά.
Πρώτος στόχος το φυλάκιο της Αγ. Παρασκευής
Το πρώτο περιστατικό καταστροφής υποδομής πυρασφάλειας στον Υμηττό σημειώθηκε την εβδομάδα του Πάσχα, όταν κάποιοι έσπασαν και αφαίρεσαν τις σανίδες αντιστήριξης στο παρατηρητήριο της Αγίας Παρασκευής. Το παρατηρητήριο είναι στέκι νεαρών γι αυτό και οι πρώτες σκέψεις ήταν ότι επρόκειτο για δικό τους έργο. Η καταστροφή κι άλλου παρατηρητηρίου όμως, λίγες μέρες αργότερα, σήμανε συναγερμό στους εμπλεκόμενους φορείς δασοπροστασίας . Στις 27 Απριλίου, κατά την πρωινή περιπολία εντοπίστηκε σπασμένο φυλάκιο και διαπιστώθηκε ότι κάποιοι είχαν δέσει συρματόσχοινα στις ξύλινες κολόνες επιχειρώντας με αυτοκίνητο να τραβήξουν και κατεδαφίσουν τον ξύλινο πύργο. Μπορεί αυτό να μην κατέστη δυνατό, το φυλάκιο όμως ετέθη εκτός λειτουργίας και το βουνό, περισσότερο εκτεθειμένο στη φωτιά από ποτέ.
«Έχουμε θορυβηθεί πολύ και γι αυτό επαναλαμβάνουμε συνεχώς ότι σε αυτό που πρέπει να δώσουμε μεγάλη σημασία είναι το προληπτικό κομμάτι, πριν μας βρει το μεγάλο κακό», μας έλεγε τότε ο πρόεδρος του Σωματείου Εθελοντών Πολιτικής Προστασίας Β/Α Τομέα Υμηττού, Βαγγέλης Τσιγκρέλης. «Αυτό που χρειάζεται –και το έχουμε ζητήσει από τις Αρχές- είναι η αύξηση των περιπολιών από την Πυροσβεστική αλλά και την Αστυνομία, η επιδιόρθωση και η καλή συντήρηση των παρατηρητηρίων, οι καθαρισμοί του βουνού από τα σκουπίδια, τα ξερά και όλα τα υλικά που μπορούν να «βοηθήσουν» στο ξέσπασμα και την επέκταση μιας πυρκαγιάς. Αυτά αφορούν γενικά το βουνό του Υμηττού. Όσον αφορά το κομμάτι του βουνού που ανήκει στην Αγία Παρασκευή, αυτό που πρέπει να γίνει άμεσα –και ξέρω ότι ο Δήμος έχει κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση- είναι να μεταφερθεί το φυλάκιό της στη θέση Τρίστρατο που είναι κομβική. Το σημείο έχει πιο ευρεία θέα και ο παρατηρητής έχει τη δυνατότητα να ελέγχει μεγαλύτερο μέρος του βουνού. Επίσης, από εκείνο το σημείο ξεκινούν 3 δρόμοι διαφυγής: προς την Αγίας Παρασκευή, τον Χολαργό και τα Γλυκά Νερά. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για όλα».
Καταστροφών συνέχεια
Το κακό δεν τελείωσε στο πρώτο περιστατικό. Στις 20 Μαΐου σε δασικό χωματόδρομο, που είναι κλειδωμένος με μπάρες και χρησιμοποιείται από την Πυροσβεστική μόνο σε περίπτωση φωτιάς, άγνωστος έβαλε στις 7 το απόγευμα μικρή πυρκαγιά στα μισά του δρόμου και σε δύσβατο σημείο. Όπως δήλωνε ο επικεφαλής της ομάδας Εθελοντικής Δασοπροστασίας Παπάγου – Υμηττού, Βαγγέλης Στογιάννης, αυτό το ανεξήγητο περιστατικό μπορεί να ερμηνευτεί μόνο ως δοκιμαστική ενέργεια ώστε να χρονομετρηθεί η ανταπόκριση της Πυροσβεστικής και των φορέων.
Εν τω μεταξύ, στο τέλος Μαΐου, τρίτο παρατηρητήριο στη θέση Καλοπούλας (από εκεί ελέγχεται η περιοχή του Παπάγου μέχρι τον Βύρωνα) καίγεται ολοσχερώς. Οι αρμόδιοι φορείς έχουν αρχίσει πια να σκέφτονται πολύ σοβαρά ότι ενδέχεται να υπάρχει οργανωμένο σχέδιο εμπρηστών αφού και τα τρία παρατηρητήρια που καταστράφηκαν είναι σε σημεία κρίσιμα για την έγκαιρη ειδοποίηση σε περίπτωση πυρκαγιάς από το πρώτο δευτερόλεπτο και την πρώτη σπίθα που θα δουν οι παρατηρητές κατά τη βάρδιά τους.
Τον τελευταίο καιρό έχουν επίσης αυξηθεί οι παρενοχλήσεις στους ασυρμάτους της Δασοπροστασίας αλλά και της Πυροσβεστικής. Άγνωστοι καταλαμβάνουν τις συχνότητες με μουσική ή δίνουν «ψεύτικες» κλήσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Στογιάννη, τα παραπάνω περιστατικά είχαν θορυβήσει την ηγεσία της Πυροσβεστικής, την ΕΛ.ΑΣ., την Πολιτική Προστασία, το Δασαρχείο και τον Δήμο Παπάγου – Χολαργού. Ο λόγος είναι ότι, πριν από κάθε μεγάλη πυρκαγιά στο βουνό του Υμηττού, όπως το 2007 ή το 2012 που είχαμε 17 εμπρησμούς, είχαν προηγηθεί και πάλι τα ίδια φαινόμενα δολιοφθοράς.
Η ανησυχία της Αγίας Παρασκευής
Εν τω μεταξύ, την προηγούμενη βδομάδα και πριν το ξέσπασμα της καταστροφικής πυρκαγιάς ο πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού (ΣΠΑΥ) και δήμαρχος Ηλιούπολης, Βασίλης Βαλασόπουλος, απέστειλε στον δήμαρχο Αγίας Παρασκευής Γιάννη Σταθόπουλο επιστολή, στην οποία μιλούσε για την αποδοτική συνεργασία του με τον Δήμο και τα πεπραγμένα για τη δασοπροστασία:
«Αγαπητέ Συνάδελφε,
Με αφορμή την πρόσφατη συνεδρίαση του Δημοτικού σας Συμβουλίου, κατά την οποία συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, μέτρα αντιπυρικής προστασίας του Υμηττού, θεωρώ χρήσιμο να θέσω ολοκληρωμένα υπ’ όψη των μελών του τις παρεμβάσεις που έχουμε από κοινού συμφωνήσει στο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου μας, προκειμένου και εσύ με τη σειρά σου να μπορείς να ενημερώνεις με πληρότητα τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και τους δημότες για το κοινό μας έργο.
Κατά τις προηγούμενες συνεδριάσεις μας, με την έγκριση του προγράμματος εν όψει της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου, αλλά σύμφωνα και με τον πρώτο απολογισμό που έγινε στη συνεδρίαση της 12ης Ιουνίου, προκύπτει ότι για το Δήμο Αγίας Παρασκευής, έχουν, μεταξύ άλλων, ομόφωνα εγκριθεί και υλοποιηθεί ή υλοποιούνται:
- Η απομάκρυνση χαμηλής υποβλάστησης στα όρια του οικιστικού ιστού και τους δασικούς δρόμους.
- Η συλλογή των απορριμμάτων από περιοχές μεγάλης επισκεψιμότητας.
- Η τοποθέτηση νέου παρατηρητηρίου στο λόφο Τσακού.
- Ο περιμετρικός καθαρισμός στο λόφο Τσακού.
- Η μεταφορά και συντήρηση του παρατηρητηρίου Π4Α στη θέση Τρίστρατο.
- Η συντήρηση 3 μεταλλικών δεξαμενών 10tn στους δασικούς δρόμους.
- Η τοποθέτηση (προς εξυπηρέτηση της ευρύτερης περιοχής) δεξαμενής 200tn – ελικοπτέρων σε κατάλληλο για ελικόπτερα πλάτωμα στα Γλυκά Νερά.
- Η παροχή υλικών, εξοπλισμού και άλλων αναγκαίων ειδών στην εθελοντική οργάνωση (ΣΕΠΠΒΑΤΥ) του Βορειοανατολικού τομέα του Υμηττού.