Γράφει ο Τάσος Μεργιάννης – Από την έντυπη έκδοση της Καθημερινής Αμαρυσίας – φύλλο Πεντέλης – Μελισσίων – Βριλησσίων – 2/6.
Το 2022 συμπληρώνονται 50 χρόνια από τη Διάσκεψη της Στοκχόλμης- την πρώτη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον- η οποία οδήγησε στη δημιουργία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP) και στον ορισμό της 5η Ιουνίου ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, με στόχο «την ενθάρρυνση της ενημέρωσης και δράσης για την προστασία του πλανήτη». Το σύνθημα της πρώτης εκείνης διάσκεψης ήταν «Only one Earth». Μισό αιώνα μετά, το σύνθημα επανέρχεται -όχι μόνο συμβολικά αλλά και για πρακτικούς λόγους- καθώς παραμένει ζοφερά επίκαιρο, με αποτέλεσμα και η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος να μας υπενθυμίζει ότι υπάρχει «Μόνο μια Γη».
Ο πλανήτης Γη είναι το μοναδικό μας σπίτι. Ένα σπίτι που δημιουργήθηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια και αυτήν την στιγμή βρίσκεται στα όριά του. Το λένε συνεχώς οι ειδικοί, το διαπιστώνουμε και στην -ολοένα και πιο δυστοπική- καθημερινότητά μας.
Οι περισσότεροι πόροι του πλανήτη, είτε μιλάμε για νερό, για ορυκτά ή για οτιδήποτε άλλο είναι συγκεκριμένοι και δεν ανανεώνονται. Πριν από πέντε χρόνια και συγκεκριμένα στις 2 Αυγούστου 2017 είχε ανακοινωθεί ότι οι φυσικοί πόροι που ο πλανήτης μας μπορεί να παράγει σε ένα έτος είχαν ήδη καταναλωθεί. Σύμφωνα με την έρευνα του ιδρύματος Global Footprint Network, που εδρεύει στο Όκλαντ της Καλιφόρνιας η συγκεκριμένη ημέρα έμεινε στην Ιστορία ως «η ημέρα του ξεπεράσματος της Γης» ( «Earth overshoot day»).
Τι μπορούμε να κάνουμε -πέρα από το να δούμε το θέμα πιο… «ολιστικά» όπως θα συνέστηνε ο πρωθυπουργός;
Οι λύσεις είναι συγκεκριμένες και χιλιοειπωμένες και δεν χρειάζεται να αναλυθούν απ’ αυτήν την γωνιά. Τι γίνεται, όμως με την υλοποίησή τους; Γενεές επί γενεών δεν ζυμώθηκαν στην κουλτούρα της κυκλικής οικονομίας. Λέξεις όπως ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, κομποστοποίηση, βιώσιμη διαχείριση απορριμμάτων φαντάζουν στους εκπροσώπους τους- ακόμα και σήμερα- ξένες.
«Είμαστε η πρώτη γενιά που γνωρίζει ότι καταστρέφουμε τον πλανήτη μας και η τελευταία που μπορεί να κάνει κάτι για αυτό». Σε αυτή τη δραματική προειδοποίηση προχώρησε η WWF στην ετήσια έκθεσή της το 2018, εστιάζοντας στο ζητούμενο της διατήρησης της βιοποικιλότητας της Γης.
Η μόνη μας ελπίδα, λοιπόν, είναι οι επόμενες γενεές. Προλαβαίνουν άραγε τα παιδιά και τα εγγόνια μας να «σώσουν οτιδήποτε εάν σώζεται»; Αυτό ίσως δεν ζήσουμε για να το διαπιστώσουμε. Είναι, όμως, χρέος μας να παραδώσουμε σ’ αυτές τις γενιές έναν πιο βιώσιμο και φιλικό πλανήτη. Να τους ενημερώσουμε και να τους ευαισθητοποιήσουμε ώστε με τη σειρά τους να αναλάβουν δράση.
«Δεν κληρονομούμε τη γη από τους προγόνους μας. Τη δανειζόμαστε από τα παιδιά μας» λέει μια ινδιάνικη παροιμία.