Γράφει ο Χρήστος Φωτιάδης
Πρόσφατα γιορτάστηκε η 12η Οκτωβρίου, η άγνωστη στους περισσότερους μέρα της Απελευθέρωσης της Αθήνας το 1944 από τον φασιστικό ζυγό. Περιέργως δόθηκε φέτος μεγαλύτερη δημοσιότητα απ’ όσο τα προηγούμενα χρόνια, με εκδηλώσεις, δημοσιεύματα και ενδιαφέροντα αφιερώματα στην τηλεόραση. Το γεγονός αυτό μου θύμισε την τραγική μοναδικότητα της Ελλάδας, ως της μοναδικής χώρας της Ευρώπης που ΔΕΝ γιορτάζει την επέτειο της Απελευθέρωσης από τους φασίστες, αλλά την επέτειο της έναρξης του πολέμου εναντίον τους! Φυσικά και υπάρχει επαρκής εξήγηση γι’ αυτό το αξιοπερίεργο φαινόμενο.
Δικαίως, βέβαια, γιορτάζεται η 28η Οκτωβρίου, ως ένα εθνικό πολεμικό έπος, και μάλιστα με ενωμένο τον λαό για την επίτευξή του, παρά τον βαθύτατο διχασμό που προκαλούσε η δικτατορία Μεταξά! Οι φυλακισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι τάχθηκαν εξαρχής υπέρ της αντίστασης στην ιταλική εισβολή, ασχέτως αν ο δικτάτορας τούς παρέδωσε (δια των διαδόχων του…) σιδηροδέσμιους στους κατακτητές, όταν αυτοί τελικά υπέταξαν τη χώρα. Όμως και η Απελευθέρωση της Αθήνας βρήκε τον λαό ενωμένο, αυτή τη φορά στους ανεπανάληπτους πανηγυρισμούς του! Πολίτες όλων των πολιτικών πεποιθήσεων βγήκαν στους δρόμους και γιόρταζαν επί μέρες. Αν και τον πρώτο λόγο είχαν δικαιωματικά αυτοί που με το όπλο πολέμησαν τον κατακτητή, εκείνη την ώρα δεν υπήρχε χώρος για αντιπαλότητες. Μόνον ένα παλλαϊκό αίτημα: «Να δικαστούν οι προδότες».
Το σπάνιο αυτό αίσθημα δικαίωσης είχε συνεπάρει τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού. Μόνο μια ισχνή μειοψηφία δυσανασχετούσε και αγωνιούσε: όσοι στα χρόνια της Κατοχής συνεργάστηκαν με τους κατακτητές! Οι οικονομικοί ολιγάρχες, οι μαυραγορίτες, η μεγαλοαστική τάξη που επέλεξε να «τιμήσει» τα γερμανικά σαλόνια στα επιταγμένα πολυτελή κτήρια και κυρίως οι προδότες αξιωματικοί και αστυνομικοί που υπηρέτησαν τους Ναζί, οι ελεεινοί που φορούσαν την τιμημένη στολή του ευζώνου λεκιάζοντάς την με εγκλήματα κατά των πατριωτών, οι κουκουλοφόροι και οι βοηθοί των Ες Ες με ελληνικά ονοματεπώνυμα!
Η τραγωδία αρχίζει…
Οι πανηγυρισμοί των πατριωτών και ο φόβος των προδοτών κράτησαν μόλις πενήντα μερόνυχτα! Στο μεσοδιάστημα έγινε φανερό ότι η Βρετανία δεν σκόπευε να «χαρίσει» την Ελλάδα σε όσους αντιστάθηκαν, αλλά σε όσους ήσαν διατεθειμένοι να την υπηρετούν! Και ουδείς καταλληλότερος από τους προδότες που είχαν μάθει καλά το έργο της αφοσίωσης στον κατακτητή, που στη συγκεκριμένη περίπτωση άλλαξε απλά όνομα και μεθόδους! Για το όνομα, ναι. Αλλά για τις μεθόδους δεν παίρνουμε όρκο! Στις 4 Δεκέμβρη έγινε η πρώτη σφαγή άοπλων διαδηλωτών από τους ίδιους αστυνομικούς που φορούσαν την ίδια στολή στην Κατοχή! Στο μεταξύ, αθόρυβα αλλά συστηματικά, οι Βρετανοί αποβίβαζαν στρατό και άρματα στον Πειραιά, προετοιμάζοντας τα σχέδιά τους. Τα υπόλοιπα τα ξέρουμε όλοι. Χάθηκε η άνιση «μάχη της Αθήνας», αυτοκτόνησε ο ΕΛΑΣ με τον αφοπλισμό του, ξεκίνησαν οι σφαγές των αντιστασιακών στην ύπαιθρο και συνεπακόλουθα ο αδελφοκτόνος Εμφύλιος, υπό την καθοδήγηση πλέον της Αμερικής, της νέας υπερδύναμης της Δύσης.
Η «εξαφανισμένη» Απελευθέρωση
Το μεταπολεμικό, το εμφυλιακό και το μετεμφυλιακό κράτος δεν είχαν κανένα απολύτως ενδιαφέρον να τιμήσουν την απελευθέρωση της Ελλάδας ως ένα ιδιαίτερο γεγονός. Οι πρωταγωνιστές, από τους διάφορους πρωθυπουργούς μέχρι και τον τελευταίο… αγροφύλακα του κρατικού μηχανισμού, δεν ήσαν παρά τα ίδια πρόσωπα της Κατοχής, με διαφορετικά… εθνόσημα, δηλαδή την κορώνα αντί της σβάστικας! Την ώρα που κατά χιλιάδες τα πιο αγνά και χρήσιμα πρόσωπα της επικράτειας περνούσαν στον άλλο κόσμο ή στην εξορία, ενώ οι συνεργάτες των Γερμανών μετατρέπονταν απλώς σε συνεργάτες των Άγγλων ή των Αμερικανών, ποιος θα έχανε φαιά ουσία για να τιμήσει την «Απελευθέρωση»; Ένα γεγονός που στις πιο πολλές χώρες της Ευρώπης γιορτάζεται ακόμη, πέρασε έτσι στην απόλυτη, ένοχη λήθη, σε μια χώρα που έκτοτε εξελίχθηκε στο πιο κλασικό διαχρονικό προτεκτοράτο. Έως και σήμερα!