Όλο και πιο συχνά ακούμε τελευταία για το brain drain, τη συστηματική εκροή νέων επιστημόνων από τη χώρα μας σε χώρες της αλλοδαπής για εργασία. Αν και η εργασιακή μετανάστευση δεν είναι πρωτόγνωρη για τον τόπο μας, καθώς όλον τον 20ο αιώνα Έλληνες αποβιβάζονταν σε Αμερική και Ευρώπη αναζητώντας επαγγελματικές ευκαιρίες, σήμερα δεν αφορά ανειδίκευτο προσωπικό αλλά, δυστυχώς, απόφοιτους πανεπιστημίων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, την περίοδο 2008-2016 οι νέοι Έλληνες που μετανάστευσαν ανέρχονται σε 350.000-427.000 – οι περισσότεροι δηλώνοντας πως θα αργήσουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους -ενώ το παραγόμενο ΑΕΠ στις χώρες εισδοχής τους, για το ίδιο διάστημα, ανέρχεται σε πάνω από 50 δισ. ευρώ. Αριθμοί που ευλόγως καθιστούν το brain drain μια οικονομική και κοινωνική παρακμή, απόρροια του καχεκτικού ελληνικού κράτους.
Οι παθολογικές συνέπειές του συνθλίβουν την όποια ελπίδα για ανάπτυξη. Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με το δημογραφικό ζήτημα, που εντείνεται με τη φυγή χιλιάδων νέων κάθε χρόνο – του κινητήριου μοχλού της χώρας – και την ταυτόχρονη παραμονή ενός παραγωγικά γερασμένου και αδρανοποιημένου πληθυσμού. Ακόμη, διαθέτει μια ανταγωνιστική τριτοβάθμια εκπαίδευση με διακεκριμένο διδακτικό προσωπικό, που χρηματοδοτείται για να παράγει – τελικά – εξαγόμενους επιστήμονες, αντί να τους αξιοποιεί εγχώρια, για τη δική της οικονομική ανάταξη. Και φυσικά καλείται να αντικρούσει τη διαιώνιση της ήδη παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης, η επιτυχή εξυγίανση της οποίας έχει ανάγκη νέους ανθρώπους, με τεχνογνωσία, εφευρετικότητα και φιλοδοξίες.
Βέβαια στη γενιά του brain drain δεν οδηγηθήκαμε τυχαία, αλλά σχεδόν αναπόφευκτα. Πώς δε θα συνέβαινε το brain drain άλλωστε, σε μια κοινωνία που έχει ψηλά την ευνοϊοκρατία και την αναξιοκρατία, σε μια κοινωνία όπου οι άξιοι απαξιώνονται και οι ανάξιοι αξιοποιούνται, ενώ η προσπάθεια, η δημιουργικότητα και η αριστεία θεωρούνται ρετσινιά; Πώς δε θα συνέβαινε σε μια χώρα που η ανάπτυξη, η πρόοδος, η επιχειρηματικότητα είναι άγνωστες για αυτή λέξεις;
Κυρίως όμως, πώς δε θα συνέβαινε σε μια χώρα που επί δεκαετίες καλλιεργούσε ένα μοντέλο-αδιέξοδο, ιδρύοντας εκατοντάδες πανεπιστημιακά τμήματα, με χιλιάδες φοιτητές, χωρίς ταυτόχρονα να δημιουργεί και να εξασφαλίζει τις αντίστοιχες θέσεις εργασίας; Ενός έωλου και ελαττωματικού μοντέλου, όπου φτάσαμε στο σημείο η κάθε πόλη να έχει το δικό της πανεπιστήμιο, απόληξη της πάλαι ποτέ ιδεοληψίας που κυριάρχησε στην Ελλάδα: όλοι πρέπει να σπουδάσουν, ασχέτως αν θέλου ν ή είναι ικανοί, δημιουργώντας έτσι μια χώρα αμέτρητων πτυχιούχων, χωρίς κανένα απολύτως σχέδιο για την αξιοποίησή τους.
Όταν η Ελλάδα γίνει επιτέλους μια σοβαρή, αξιοκρατική, ευνοϊκή χώρα, τότε θα επαναφέρει τους νέους της πίσω. Δημιουργώντας ένα φιλικό περιβάλλον προσέλκυσης επενδύσεων, με σταδιακή μείωση της υπερφορολόγησης που στραγγαλίζει την ανάπτυξη και οδηγεί σε δημοσιονομική αστάθεια. Αίροντας οριστικά τα γραφειοκρατικά κωλυμάτα και τις κρατικές δυσλειτουργίες δεκαετιών. Συνδέοντας την τριτοβάθμια εκπαίδευση με την αγορά εργασίας. Επενδύωντας στην Ελλάδα της ερευνητικής, βιομηχανικής και τεχνολογικής δραστηριότητας και κατοχυρώνοντας τη διαφάνεια και τη διαύγεια παντού.
Πιστεύω πως αξίζουμε μια χώρα αξιοπρέπειας, αισιοδοξίας, εξέλιξης και ευκαιριών. Απαλλαγμένη οριστικά από την απογοήτευση και την απελπισία που έχουν διαποτίσει σήμερα όλους τους Έλληνες. Μια χώρα που δε θα καταρρακώνει τη διάθεση για προκοπή και δε θα οδηγεί στο μονόδρομο του εργασιακού διωγμού, αλλά θα είναι οπλισμένη με ένα ολοκληρωμένο και ρεαλιστικό σχέδιο για ανάπτυξη.
ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΦΟΥΝΤΑΣ: Τελειόφοιτος φοιτητής ΕΜΠ, Μέλος ΟΝΝΕΔ, μέλος δημοτικής παράταξης
