Ο χάρτης Μπάιντεν - Χόκσταϊν βάζει το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του αγωγού αερίου EastMed

Γράφει ο Σάββας Ιακωβίδης, πρώην αρχισυντάκτης – διευθυντής – αρθρογράφος – αναλυτής στην κυπριακή εφημερίδα «Η Σημερινή», ΜΑ στις Διεθνείς Σχέσεις και Ευρωπαϊκές Σπουδές του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, πτυχιούχος της Ανωτάτης Σχολής Δημοσιογραφίας της Lille – Université Catholique de Lille – France.

Οι αμερικανικοί σχεδιασμοί δεν αφορούν μόνο το Κυπριακό και το φυσικό αέριο της Αν. Μεσογείου αλλά και το Αιγαίο και την αντιπαράθεση Ελλάδος-Τουρκίας. Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, την οξυνόμενη σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας και τις εκλογές στην Ελλάδα και στην Τουρκία, η Ουάσιγκτον φαίνεται ότι αποφάσισε να επιλύσει τα προβλήματα της περιοχής

Την Κυριακή, 14/5/2023, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Νετανιάχου, κατά την έναρξη συνεδρίας του υπουργικού συμβουλίου, προέβη στην πιο κάτω πολυσήμαντη δήλωση, μετά την επίσημη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ν. Χριστοδουλίδη (11/5/2023):

«Η συμμαχία που δημιουργήσαμε πριν από μερικά χρόνια έχει πολύ σημαντικές προοπτικές, κυρίως για τη θέση του Ισραήλ ως ενεργειακής δύναμης. Το έργο στο οποίο έχουμε επικεντρωθεί είναι η παροχή φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Ευρώπη μέσω ενός αγωγού φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου μας σε ένα εργοστάσιο υγροποίησης φυσικού αερίου, που θα κατασκευαστεί στην Κύπρο. Αυτή η σύνδεση θα οδηγήσει την ισραηλινή οικονομία σε ένα νέο επίπεδο και θα ενισχύσει τη θέση του Ισραήλ ως σημαντικού διεθνούς προμηθευτή ενέργειας. H οργάνωση μιας αποτελεσματικής και φθηνής παράδοσης φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Ευρώπη θα ενισχύσει σημαντικά τη θέση του Ισραήλ».

Ας προσεχθεί: Ισραηλινό, όχι και κυπριακό αέριο. Την επομένη (15/5/2023), ο Υπουργός Ενέργειας της Κύπρου, Γ. Παπαναστασίου, σε δηλώσεις του, επιβεβαίωσε την είδηση και επισήμανε πως η πρόταση για την κατασκευή εργοστασίου υγροποίησης στην Κύπρο «προήλθε από τη Λευκωσία». Πρόσθεσε πως, το πρώτο στάδιο είναι να υπογραφεί συμφωνία, ώστε να επιτρέψει την κατασκευή του αγωγού, ο οποίος να συνδέει τις δύο αποκλειστικές ζώνες. Το έργο αυτό θα αφορά στη μεταφορά φυσικού αερίου στην Κύπρο, την υγροποίησή του και ακολούθως τη μεταφορά του με πλοία στην Ευρώπη. Οι πιο πάνω δηλώσεις συνιστούν το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του πάλαι ποτέ αγωγού EastMed, τον οποίο η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ (και οι ΗΠΑ) είχαν εκθειάσει ως το μεγαλύτερο και σημαντικότερο επίτευγμα της τριμερούς συνεργασίας τους.

Η κατ’ αρχήν συμφωνία για τον EastMed υπογράφτηκε στην πόλη Μπερσέβα του Ισραήλ (20/12/2018), μεταξύ των Πρωθυπουργών Νετανιάχου και Τσίπρα και του Προέδρου Αναστασιάδη. Οι διεργασίες, όμως, για το φυσικό αέριο, που θα άμβλυνε την εξάρτηση της Ευρώπης από τη ρωσική ενεργειακή μέγκενη, είχαν τροχοδρομηθεί χρόνια προηγουμένως. Ας θυμηθούμε τη διήμερη επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο του τότε αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Μπάιντεν (22/5/2014). Σε δηλώσεις του υπογράμμισε: «Η Κύπρος είναι έτοιμη να γίνει βασικός παίκτης μεταμορφώνοντας την Ανατολική Μεσόγειο σε έναν νέο παγκόσμιο κόμβο για το φυσικό αέριο». Ένα μήνα αργότερα (11/6/2014), ο τότε Ανώτερος Σύμβουλος Ενεργειακής Ασφάλειας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Άμος Χόκσταϊν, σε δηλώσεις ενώπιον αρμόδιας επιτροπής του Κογκρέσου, είπε:

«Στην Τουρκία υπάρχουν μόνο δύο τρόποι για να φτάσει ένας υπεράκτιος αγωγός από το Ισραήλ. Ή να διέλθει από την ΑΟΖ του Λιβάνου και της Συρίας, κάτι που είναι λιγότερο πιθανό αυτήν τη στιγμή, ή να περάσει από την ΑΟΖ της Κύπρου. Αλλά, γι’ αυτό υπάρχουν συγκεκριμένα γεωπολιτικά εμπόδια, που πρέπει να ξεπεραστούν. […] Ελπίζουμε ότι αυτό είναι ένα κίνητρο για την επίλυση ορισμένων χρονιζόντων ζητημάτων». Οι ΗΠΑ δεν πίστεψαν ποτέ στη λειτουργία του EastMed, επειδή η στρατηγική τους για την Ανατολική Μεσόγειο ανέκαθεν στόχευε στη δημιουργία συνθηκών ειρηνικής συνύπαρξης όλων των χωρών της περιοχής και σταθερότητας μέσω της ενεργειακής συνεργασίας τους. Ας προσεχθεί ιδιαίτερα μια δήλωση του Μπάιντεν (22/11/2014):

«Ήθελα να ενθαρρύνω τους Κυπρίους να αναπτύξουν τους ενεργειακούς πόρους τους σε συνεργασία με όλους -όλους!- τους γείτονές τους, και να καταστεί σαφές ότι όλοι ωφελούνται εάν το σύνολο της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να συνεργαστεί για να γίνει κόμβος για τις αγορές φυσικού αερίου. Αυτό ήταν το κύριο μήνυμά μου, ότι η ενέργεια μπορεί και πρέπει να χρησιμεύσει ως εργαλείο συνεργασίας, σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας. Και ζήτησα από τον Άμος Χόκσταϊν να συνεχίσει το έργο αυτό». Μέσα σε «όλους» τους γείτονες, οι ΗΠΑ περιλαμβάνουν και την κατοχική Τουρκία. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Χόκσταϊν σχεδίασε τον γνωστό χάρτη Μπάιντεν-Χόκσταϊν, με στόχο, πρώτα να εξυπηρετηθεί ενεργειακά η Τουρκία, με αγωγό από το Ισραήλ μέσω της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Για να επιτευχθεί αυτό προϋποτίθεται η επίλυση του Κυπριακού. Έτσι εξηγούνται οι πολλές δηλώσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη, της Προέδρου της Βουλής και του ΥπΕξ Κύπρου ότι, μετά τις τουρκικές εκλογές, αναμένεται κινητικότητα στο Κυπριακό και επανάληψη των συνομιλιών. Σε ποια βάση, είναι απροσδιόριστο, αφού οι εκατέρωθεν θέσεις διίστανται. Οι αμερικανικοί σχεδιασμοί δεν αφορούν μόνο το Κυπριακό και το φυσικό αέριο της Αν. Μεσογείου αλλά και το Αιγαίο και την αντιπαράθεση Ελλάδος-Τουρκίας. Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, την οξυνόμενη σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας και τις εκλογές στην Ελλάδα και στην Τουρκία, η Ουάσιγκτον φαίνεται ότι αποφάσισε να επιλύσει τα προβλήματα της περιοχής.

Ο χάρτης Μπάιντεν, όπως δημοσιοποιήθηκε στο mcclatchydc.com (δες και i-epikaira.blogspot.com,21/1/2023) παρουσιάζει την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας με εκείνη του κατοχικού ψευδοκράτους, όπως οριοθετήθηκε από την Τουρκία, να αλληλοεπικαλύπτονται! Η ισραηλο-λιβανική συμφωνία (9/10/2022), που πιστώνεται στον Χόκσταϊν, εντάσσεται και αυτή στην προσπάθεια των ΗΠΑ για win-win διαμοιρασμό των υδρογονανθράκων αφού «η ενέργεια, ιδιαιτέρως στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν πρέπει να είναι αιτία σύγκρουσης, αλλά εργαλείο συνεργασίας, σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας». Με πρώτιστο στόχο να ικανοποιηθούν οι ενεργειακές ανάγκες της Τουρκίας με ισραηλινό και κυπριακό αέριο. Ο οριστικός ενταφιασμός του EastMed δεν είναι κεραυνός εν αιθρία και γίνεται με τη συνέργεια και της Λευκωσίας. Όπως καταγράφει η έγκυρη ιστοσελίδα iEpikaira (15/5/2023):

Η πρώτη ταφόπλακα στον EastMed έγινε με το non-paper, με έντονο τουρκικό χρώμα, του Χόκσταϊν, που διέρρευσε τον Ιανουάριο του 2022, αλλά φαίνεται ότι διανεμήθηκε στους ενδιαφερόμενους τον Οκτώβριο-Νοέμβριο 2021. >Η δεύτερη ταφόπλακα ήρθε από τους διαχειριστές του κοιτάσματος «Λεβιάθαν» (από το οποίο θα ξεκινούσε ο EastMed), που δηλώνουν ότι προτιμούν τη λύση του πλωτού τερματικού LNG αντί του EastMed. >Η τρίτη ταφόπλακα ήρθε διά του Ισραηλινού Πρέσβη στην Αθήνα, Νόαμ Κατς, ο οποίος δήλωσε (12/04/2023): «Θα πρέπει να δούμε τη βιωσιμότητα αυτού του σχεδίου. Και η βιωσιμότητα είναι υπό εξέταση». >Η τέταρτη ταφόπλακα τέθηκε μετά τις πιο πάνω δηλώσεις Νετανιάχου. >Το τελευταίο καρφί έθεσε η Λευκωσία, αποδεχόμενη τον τερματικό LNG αντί του EastMed.

Μετά τα κίνητρα που ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εξήγγειλε, προεκλογικά και μετεκλογικά, για να δελεάσει την κατοχική Τουρκία, μέσω της ΕΕ, τώρα και το φυσικό αέριο αξιοποιείται ως μοχλός για επίλυση του Κυπριακού. Μήπως ήρθε, επιτέλους, και η ώρα για οριοθέτηση της ΑΟΖ της Κύπρου με την Ελλάδα και την Τουρκία;