Γράφει ο Αλέξανδρος Καζαντζίδης – Από την έντυπη έκδοση της Καθημερινής Αμαρυσίας, φύλλο Χαλανδρίου – Αγίας Παρασκευής – Παπάγου – Χολαργού – 16/02/2022
Η στέγη είναι ένα πρόβλημα όχι απλά υπαρκτό, αλλά κυρίαρχο τα τελευταία χρόνια. Αποτελεί ένα από τα πρώτα καθημερινά θέματα συζήτησης, ειδικά στo Λεκανοπέδιο, με τον πληθυσμό που ενοικιάζει κατοικία να είναι περίπου διπλάσιος από τον μέσο όρο πανελλαδικά.
Οι νέοι, ιδίως, βιώνουν τη δυσκολία στο πετσί τους, από την εποχή της οικονομικής κρίσης. Άνθρωποι που μένουν εγκλωβισμένοι στο παιδικό τους δωμάτιο έως τα 30 τους ή κινδυνεύουν να επιστρέψουν, ενώ έχουν ξεπεράσει τα 35. Στην Ελλάδα, άλλωστε, η μέση ηλικία αποχώρησης από το σπίτι της οικογένειας φτάνει τα 29 χρόνια, τη στιγμή που ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τα 25!
Στην προσπάθεια να βρουν σπίτι, οι περισσότεροι ακούν «τρελά πράγματα» στις τιμές ενοικίων, σε μεγαλύτερη ένταση την εποχή της πανδημίας. Αγγελία 750 ευρώ διαφημίζει διαμέρισμα 70 τετραγωνικών στο Χαλάνδρι, άλλα τόσα στον Χολαργό και ίσως καλύτερα… 700€ για σπίτι 75 τ.μ. στην Αγία Παρασκευή. Τα μεσιτικά γραφεία, συνήθως, ζητούν για τον εαυτό τους ένα ενοίκιο, άρα μαζί με την εγγύηση, στην αρχή, μπορεί να απαιτηθούν πάνω από 2.000 ευρώ!
Βέβαια, οι νέοι «μουσαφίρηδες» θα αμείβονται με μισθούς Ελλάδας, αλλά το ενοίκιο σε τιμές Λονδίνου. Σήμερα εκτιμάται ότι πάνω από τα μισά νοικοκυριά στη χώρα πληρώνουν περισσότερο από το 40% του εισοδήματός τους για δαπάνες στέγασης, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος των νοικοκυριών που βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση είναι 8,2%.
Στην εξίσωση θα μπορούσαν να μπουν επίσης οι όροι «ανακαίνιση» των κατόχων ακινήτων, όπου κατά κόρον εννοούν ότι έβαψαν μόνοι τους το σπίτι, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται αν υπάρχει ανάγκη των ενοίκων για αυτόνομη θέρμανση, πόρτα ασφαλείας κ.α. Προφανώς, πολλοί ιδιοκτήτες βιώνουν την ακρίβεια και δυσκολεύονται να μειώσουν τα ενοίκια και βράζουν στο ίδιο καζάνι με όλους. Μάλιστα, όταν βλέπει ο ένας τον διπλανό του να νοικιάζει με 600 ευρώ το δυάρι, κάνουν και εκείνοι το ίδιο. Ωστόσο, αρκετοί στο τέλος του πρώτου χρόνου κιόλας μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με οφειλές ή καθυστερήσεις μισθωμάτων.
Το κουβάρι περιπλέκει και το real estate, στην περιοχή μας με αγορές σπιτιών από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή ξένες εταιρείες και αυτό συνεπάγεται στη διαμόρφωση των ενοικίων. Αρκετά σπίτια ήταν ή καταλήγουν σε κατάσταση Airbnb, κάτι που επίσης εξωθεί την τιμή προς τα επάνω και μειώνει τα σπίτια που είναι διαθέσιμα για μακροχρόνια μίσθωση.
Το φαινόμενο της αύξησης στις τιμές των ενοικίων, ασφαλώς, δεν είναι μόνο των Βορείων προαστίων ή Ελληνικό. Ωστόσο, σε κάποιες Ευρωπαϊκές πόλεις, οι Δήμοι αναλαμβάνουν στοχευμένες πρωτοβουλίες. Για παράδειγμα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Φράιμπουργκ στη Γερμανία ενέκρινε τη δράση «Προσιτή Στέγαση 2030», σύμφωνα με την οποία, αν τα αντικειμενικά κριτήρια της αύξησης του ενοικίου έχουν παραβιαστεί, μπορεί η τοπική διοίκηση να επιβάλει κυρώσεις.
Ο Δήμος αυτός συνεργάζεται με εταιρεία που χρησιμοποιεί δημόσια, προσβάσιμα δεδομένα στις πύλες ακινήτων ώστε να αξιολογήσει περιοχές και νέα συμβόλαια με υπερβολικό κόστος. Το «φρένο» της τιμής μισθώματος ισχύει για ποσοστά 10% πάνω από το τοπικό συγκριτικό ενοίκιο που ορίζεται κάθε χρόνο, ενώ η καμπάνια υποστηρίζεται και από την ένωση ιδιοκτητών! Λύσεις, λοιπόν, ριζικές ή προσωρινές υπάρχουν, ώστε, τουλάχιστον, οι γειτονιές μας να μη χάσουν εντελώς και την «ψυχή» τους.
