Γράφει η Ελένη Κονιαρέλλη – Σιακή
Διάβασα ότι στη ζωή δύο πράγματα είναι σημαντικά: Ο Έρωτας κι ο Θάνατος. Ο Θάνατος είναι η μόνη σταθερά στη ζωή. Κι ο έρωτας; Είναι η ίδια η ζωή!
Σήμερα όμως δεν θα γράψω για τον έρωτα, αλλά για τον Θάνατο. Στη Μυθολογία ο Θάνατος είναι Θεός, δίδυμος αδελφός του Ύπνου. Έχει μητέρα τη Νύκτα και πατέρα το Έρεβος. Αδελφή του είναι και η Λήθη.
Πολλοί άνθρωποι φοβούνται να πουν ακόμα και τ’ όνομά του. Πεθαίνουν κάθε μέρα από φόβο μήπως πεθάνουν. Βέβαια, πέρα από τον θάνατο δεν υπάρχει φόβος.
Πολλές φορές αναρωτήθηκα, πώς άραγε αντιμετώπισαν τον θάνατο κάποιοι σημαντικοί άνθρωποι που τους γνωρίσαμε στα βιβλία; Διαβάσαμε για τη ζωή τους και το έργο τους. Βασιλιάδες, ηγεμόνες, ήρωες, κατακτητές, σοφοί, ποιητές, ζωγράφοι, επιστήμονες, πλούσιοι, φτωχοί…
Αλήθεια, τι έγραψαν για τον θάνατο, κι ακόμα τι είπαν γι αυτόν «φεύγοντας» από τη ζωή κάποιοι από αυτούς που αγαπήσαμε, μισήσαμε ή θαυμάσαμε;
Για τον θάνατο έγραψαν:
- Ο Τζων Ντόουν μας λέει: «Κάθε ανθρώπου ο θάνατος, είναι και δικός σου θάνατος. Γι’ αυτό μη στέλνεις ποτέ να ρωτήσεις, για ποιον χτυπά η καμπάνα. Χτυπά… για σένα».
- Ο Οδυσσέας Ελύτης γράφει για τον θάνατο στο βιβλίο του «Το Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου»:
«Όλα χάνονται./ Του καθενός έρχεται η ώρα./Όλα μένουν./Εγώ φεύγω./Εσείς να δούμε τώρα.
Και ακόμα σε ερώτηση «γιατί γράφει ποίηση», απάντησε: «Γράφω, γιατί η ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη, δεν την έχει ο θάνατος…»
- Ο Λεό Μπουσκάλια, χαρακτηρίζει «το σώμα σαν όχημα» και προσθέτει ότι «πρέπει να μάθουμε ότι ο θάνατος είναι απλώς μια άλλη όψη της ζωής. Είναι ο χωρισμός μας απ’ το όχημα. Ο θάνατος μάς διδάσκει τη συνέχιση…»
- Ο Ιωσήφ Στάλιν, είπε για τον θάνατο: «Ένας θάνατος είναι τραγωδία. Ένα εκατομμύριο θάνατοι είναι Στατιστική…»
- Ο Επίκτητος, έγραψε: «Κατάρα εστί το μη αποθανείν!»
- Διαβάζουμε: «Ο θάνατος τελειώνει μια ζωή. Όχι μία σχέση» κι ακόμα: «Τι τάχα είναι η ζωή; Ένα όνειρο δίχως ύπνο. Και ο θάνατος είναι ένας ύπνος δίχως όνειρα».
- Η Έλσα Τριολέ, συγγραφέας, σύντροφος του ποιητή Λουίς Αραγκόν, έγραψε στο βιβλίο της «Το αηδόνι σωπαίνει την αυγή»: «Ξόδεψα τη ζωή μου που δεν ήταν παρά ένα δάνειο, και τώρα πρέπει να το επιστρέψω στον τοκογλύφο χάρο».
- Τέλος ο Λόρκα, μια από τις φάρσες που έκανε συχνά, ήταν να πέφτει στο πάτωμα και να παριστάνει τον νεκρό. Το έκανε δε τόσο πειστικά που τρόμαζε τον κόσμο. Ο Λόρκα, έγραψε για τον θάνατο:
«Ευλογημένη νάναι η βροχή γιατί μουσκεύει τα πρόσωπα των πεθαμένων./Ευλογημένος νάναι ο Θεός που μας ξαπλώνει κοντά-κοντά να ξεκουραστούμε».
Για τον Θάνατο είπαν «φεύγοντας»:
- Ο Μέγας Αλέξανδρος, όταν ρωτήθηκε τις τελευταίες στιγμές της ζωής του από τον ετεροθαλή αδελφό του Πτολεμαίο, σε ποιον αφήνει τις απέραντες κατακτήσεις του, απάντησε: «Τω κρατίστω…»
- Ο Γκαίμπελς, υπουργός του Χίτλερ, πριν αυτοκτονήσει μαζί με τη γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά του -λίγο πριν καταληφθεί το Βερολίνο- είπε: «Όσο πιο μεγάλο είναι το ψέμα, τόσο περισσότερο γίνεται πιστευτό».
- Ο Σωκράτης, λίγο πριν ξεψυχήσει, είπε: «Αλλά είναι πλέον ώρα να πηγαίνουμε, εγώ μεν για τον θάνατο, εσείς δε για τη ζωή. Ποιοι απ’ τους δυο μας πάνε για το καλύτερο, μόνο ο Θεός το ξέρει…»
- Ο μεγάλος ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο, δεν φοβόταν τίποτα, παρά μόνο τον θάνατο. Απέφευγε με την τέχνη του την ιδέα του θανάτου. Τον θάνατο τον πολεμούσε ακατάπαυστα και πίστευε ότι δε θα πεθάνει ποτέ. Πέθανε σε ηλικία 91 ετών, και λίγο πριν, ζωγράφισε τον θάνατό του και έστησε τον πίνακα στη μέση του σαλονιού του σπιτιού του.
- Η Ιωάννα της Λωραίνης (Ζαν Ντ’ Αρκ), τις τελευταίες ώρες της ζωής της παρέμεινε ήρεμη κι αμίλητη. Χωρίς τη βαριά πανοπλία της έμοιαζε με μικρό αθώο κοριτσάκι. Στην πλατεία της πόλης Ρουέν, άναψαν την πυρά και την έκαψαν ζωντανή. Λέγεται ότι η πυρά δεν άγγιξε την καρδιά της.
- Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ είπε πεθαίνοντας: «Να ο Θεός!»
- Ο Γκαίτε ζήτησε σιγανά: «Περισσότερο φως…»
- Ο Ιούλιος Καίσαρ ρώτησε την ώρα που ξεψυχούσε: «Κι εσύ τέκνον Βρούτε;»
- Ο Βρούτος αυτοκτονώντας είπε: «Αρετή, δεν είσαι παρά μόνο μια λέξη…» και τέλος
- Ο Ιουλιανός ο Παραβάτης είπε πεθαίνοντας: «Νενίκηκας με Ναζωραίε!»
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, αφήνοντας σε μας θετικές ή αρνητικές μνήμες, «έφυγαν» από τη ζωή.
Ήταν κι αυτοί άνθρωποι σαν κι εμάς, που κάποια απρόβλεπτη ώρα της ζωής τους, σπάζοντας το παγωμένο φράγμα του θανάτου πέρασαν στην αιωνιότητα.