Γράφει ο Αλέξανδρος Καζαντζίδης – Από την έντυπη έκδοση της Καθημερινής Αμαρυσίας, φύλλο Χαλανδρίου – Αγίας Παρασκευής – Παπάγου – Χολαργού – 07/07/2021
Μια ματιά στα δημοσιοποιημένα κρούσματα εγκληματικότητας στο Χαλάνδρι, τον τελευταίο μήνα δεν μπορεί να «φουσκώνει» με αισιοδοξία κατοίκους κι αρμοδίους. «Σταχυολογούμε» σε τίτλους το αστυνομικό δελτίο: «Πυγμάχος έδειρε τη μητέρα του και χτύπησε αστυνομικό», «82χρονος πυροβολούσε με καραμπίνα στον αέρα», «Συνελήφθη 37χρονος που έκλεβε καταλύτες από αυτοκίνητα», «Διέρρηξαν σπίτι και τραυμάτισαν αξιωματικό που τους καταδίωξε».
Είναι αλήθεια ότι στα χρόνια της κρίσης, των Μνημονίων και πλέον του κορωνοϊού, επιθετικότητα και παραβατικότητα απλώθηκαν στον κοινωνικό ιστό όπως η φωτιά που «σιγοτρώει» ξερά χόρτα. Παρότι τα άμεσα αντανακλαστικά πολλών θα φέρουν τη συζήτηση στην καταγωγή του δράστη, μια ειλικρινής διάθεση βελτίωσης της κατάστασης θα έστρεφε ένα βλέμμα στις βαθύτερες «ρίζες» του φαινομένου. Στο πρώτο έτος Εγκληματολογίας, διδάσκονται ότι οι κοινωνικές αιτίες λειτουργούν ως δεξαμενή στρατολόγησης στην παραβατικότητα, ενώ καθιστούν τη ζωή τόσο «φτηνή», ώστε κάποιος να θυσιάζει συμπολίτες του ακόμα και για λίγα ευρώ, με το μυαλό του εκπαιδευμένο στην καθημερινή ζούγκλα και «θολούρα».
Μια χώρα με 1 εκατομμύριο νέων ανέργων, φτώχεια και πρόσφατα διαρκή εγκλεισμό λόγω πανδημίας οδηγεί στο περιθώριο σημαντικό μέρος του πληθυσμού. Όπως λένε οι ειδικοί, εκείνο που μαθηματικά ακολουθεί είναι η αντανάκλαση του φαινομένου στην εγκληματικότητα, την αλλοτρίωση, τον φιλοτομαρισμό, τη λογική «πατώ επί πτωμάτων», το μαύρο χρήμα.
Βέβαια, οι ασφυκτικές κοινωνικά συνθήκες δεν μπορεί να είναι η «κολυμπήθρα του Σιλωάμ» για οποιαδήποτε παραβατική πράξη. Αν φταίνε οι «από πάνω» για τα κοινωνικά αδιέξοδα, οι… διέξοδοι ορισμένων σε δολοφονίες, ληστείες, εμπορία όπλων – ναρκωτικών ή βιασμούς μοιάζουν ολόιδιες με τους φταίχτη τους. Αυτή η νέου τύπου εγκληματικότητα ημεδαπών και αλλοδαπών με πιο άγρια χαρακτηριστικά, χωρίς αναστολές, ήδη κυριαρχεί όχι μόνον στον υπόκοσμο αλλά σε κόλπους της κοινωνίας, ξεφεύγοντας από τους χώρους του «γνωστού» εγκλήματος σε νέες περιοχές της καθημερινότητας. Ενδεικτικές είναι και οι συμμορίες νεαρών που τον χειμώνα στο Χαλάνδρι φέρονταν σαν «σταυροφόροι χωρίς σταυρό», κλέβοντας πέντε ή δέκα ευρώ από παιδιά, σε μια βία στα όρια της επίδειξης.
Αν, ωστόσο, εξαντληθεί η συζήτηση των λύσεων στον αριθμό των αστυνομικών (που έχει μάλιστα αυξηθεί εν μέσω έξαρσης της παραβατικότητας!) ή στην αυστηροποίηση των ποινών και την αυτοδικία, η προσέγγιση αυτή δεν δικαιώνεται από την χώρα – παράδειγμα σε όλες αυτές τις πρακτικές, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί υπάρχει η μεγαλύτερη αναλογία οργάνων της τάξης ανά πληθυσμό στον πλανήτη (9 αστυνομικοί για 1.000 πολίτες) και η σκληρότερη καταδίκη -θανατική ποινή. Όλα αυτά δεν έριξαν τις ΗΠΑ από την παγκόσμια κορυφή των ποσοστών της εγκληματικότητας (με διαφορά από τον δεύτερο). Το αρχαιοελληνικό ρητό «εκ παιδείας άρξασθαι», που… δολοφονήθηκε πρώτο, θα μπορούσε να είναι μια κάποια λύση.