Είναι αλήθεια ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, στο πλαίσιο και των αυτοδιοικητικών αλλαγών, αποκτά πρόσθετες αρμοδιότητες και εξουσίες. Την ίδια στιγμή, η κοινωνική πολιτική που ασκεί δεν έρχεται μόνο να συμπληρώσει τα κενά της κεντρικής διοίκησης, αλλά σε ορισμένες «φωτεινές» περιπτώσεις ακόμη και να ξεπεράσει τη δεύτερη σε παροχές.
Στην παρούσα φάση, λοιπόν, θα πρέπει αυτές οι «φωτεινές» εξαιρέσεις να πληθύνουν, σε βαθμό που να καταστούν ο κανόνας. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, οι αιρετοί σε δήμους και κοινότητες θα πρέπει να σταθούν στο πλευρό των δημοτών τους, παρέχοντάς τους όσο περισσότερες κοινωνικού επιπέδου υπηρεσίες μπορούν, προκειμένου τους αφαιρέσουν λίγο από το αβάσταχτο βάρος που καλούνται να σηκώσουν.
Μόνο που για να συμβεί αυτό, βασική προϋπόθεση είναι η ύπαρξη πόρων. Άρα, ο δήμαρχος που θ’ αναλάβει την εξουσία στους νέους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν μπορεί να είναι ο λαϊκιστικής «παλαιάς κοπής», των υποσχέσεων και των ουδέποτε υλοποιούμενων «θα». Δεν μπορεί, επίσης, να είναι ο στυγνός τεχνοκράτης, που θα πάρει το «ψαλίδι» και θα περικόψει όποιες κοινωνικές παροχές της Αυτοδιοίκησης θεωρεί ως μη απαραίτητες.
Ο δήμαρχος του αύριο θα πρέπει να συνδυάζει την κοινωνική ευαισθησία, με τις κατάλληλες γνώσεις και εμπειρία, που θα του επιτρέψουν να βρίσκει πόρους ώστε να συντηρήσει, αν όχι να επαυξήσει, τις κοινωνικές δομές του δήμου του. Κι αυτούς τους πόρους θα τους αναζητήσει με πολλαπλούς τρόπους. Πιέζοντας το κράτος, αξιοποιώντας κοινοτικά προγράμματα και προχωρώντας σε συμφωνίες με ιδιώτες.
Κι αν ο τελευταίος τρόπος ενεργοποιεί σε ορισμένους αρνητικά αντανακλαστικά, ίσως θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι στην αγορά δεν υπάρχει «τζάμπα χρήμα». Ο ιδιωτικός τομέας είναι αναπόσπαστος και βασικός πυλώνας του οικονομικού μας συστήματος και δεν πρέπει να «δαιμονοποιείται», μόνο και μόνο γιατί κάποιοι ανάξιοι πολιτικοί αρέσκονται στο να διαπλέκονται με ορισμένους οικονομικούς παράγοντες και -σε ορισμένες περιπτώσεις- να τους αναγάγουν σε αποκλειστικό και ισότιμο συνομιλητή τους.
Για να επανέλθουμε στο θέμα των ικανοτήτων των αυριανών δημάρχων, θα πρέπει πλέον να καταστεί σαφές σε όλους εμάς που επιλέγουμε δημοτικές αρχές, ότι τα κριτήρια που πρέπει να υιοθετήσουμε διαφοροποιούνται ριζικά από ό,τι είχαμε συνηθίσει μέχρι χθες. Στα τοπικά μας προβλήματα, ούτε οι «χρωματιστές» επιλογές, ούτε τα «κολλητιλίκια», ούτε οι «επικοινωνιακές» αρετές έχουν θέση.
Εάν θέλουμε πραγματικά να έχουμε στην Αυτοδιοίκηση αιρετούς, οι οποίοι θα έχουν και τη βούληση, αλλά και την τεχνογνωσία ν’ αντιμετωπίσουν τα οξυμένα προβλήματα, που θα διαθέτουν ευελιξία στους χειρισμούς των προκλήσεων, χωρίς εμμονές, αλλά και χωρίς ηθικές εκπτώσεις, τότε θα πρέπει να τους αναζητήσουμε, να τους αναδείξουμε και να τους ψηφίσουμε.
Το «παιχνίδι» της κεντρικής εξουσίας, έτσι όπως έχει πλέον διαμορφωθεί, ουσιαστικά παίζεται εν αγνοία μας και σε αυτό πολύ δύσκολα μπορούμε να παρέμβουμε. Ας προφυλάξουμε, τουλάχιστον, όσο ακόμη αυτό είναι εφικτό, τη δυνατότητα που έχουμε να επιλέγουμε στην τοπική εξουσία εκείνους που πραγματικά αξίζουν να φέρουν τα αντίστοιχα αξιώματα. Και ίσως ο μόνος τρόπος για να το επιτύχουμε αυτό είναι, την επόμενη φορά, πριν ο καθένας μας δώσει την ψήφο του στον όποιον υποψήφιο, να έχει ρίξει μια ματιά στον «Τειρεσία» της πολιτικής διαδρομής του. Έτσι, θ’ ανακαλύψουμε έγκαιρα κατά πόσο καλύπτει τις… επιταγές του.
