Στην Ελλάδα έχει τελευταία γίνει μία ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά την ένταση της αστυνόμευσης, με ορισμένα αποτελέσματα που δεν έχουν όμως αξιολογηθεί. Η προσπάθεια αυτή μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική εάν υπάρχει μία καθολική στρατηγική και ένας προγραμματισμός συστηματικής αστυνόμευσης, με στόχους και χρονοδιάγραμμα για κάθε μία από τις κύριες παραβάσεις, με εκτιμήσεις του απαιτούμενου προσωπικού για την επίτευξη των στόχων στο καθοριζόμενο χρονικό διάστημα και, τέλος, με μία μέθοδο αξιολόγησης των αποτελεσμάτων. Παράλληλα θα έπρεπε να προγραμματισθεί μία ανάλογη εκπαίδευση του προσωπικού αστυνόμευσης και μία καμπάνια ενημέρωσης του κοινού.
Όλα τα παραπάνω απαιτούν μία επιχειρησιακή μελέτη από ειδικευμένους επιστήμονες, σε στενή συνεργασία με το προσωπικό της Τροχαίας, στα πλαίσια εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου Οδικής Ασφάλειας από το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Η μελέτη αυτή, αφού αναλύσει τις στατιστικές ατυχημάτων ώστε να αποκτηθεί μία σαφής εικόνα της συμβολής κάθε είδους παράβασης στον αριθμό και σοβαρότητα των ατυχημάτων, θα καθορίσει τους στόχους και τις μεθόδους επίτευξής τους πάλι για κάθε κατηγορία παραβάσεων. Θα περιλαμβάνει τον καθορισμό συντελεστών βαθμού αστυνόμευσης (π.χ. αριθμός ελέγχων ανά χρονική περίοδο ανάλογα με τον κυκλοφοριακό φόρτο της οδού που αστυνομεύεται) και απόδοσης ανά ομάδα αστυνόμευσης (π.χ. αριθμός ελέγχων ανά μονάδα ελέγχου ταχύτητας), την εκτίμηση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων και τη μέθοδο αξιολόγησης των πραγματικών αποτελεσμάτων.
Για παράδειγμα δίνονται μερικά στοιχεία για την πιο συνηθισμένη και σοβαρή παράβαση της υπερβολικής ταχύτητας, όπως προκύπτουν από την παραπάνω αναφερόμενη μελέτη του ETSC (3).
● Υπολογίζεται ότι, για κάθε μείωση της μέσης ταχύτητας κατά 1 χλμ./ώρα, προκύπτει μία μείωση των συγκρούσεων κατά 4%. Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα αποτελέσματα στην περίπτωση των ευάλωτων χρηστών (πεζοί, ποδηλάτες, μοτοσικλετιστές). Η πιθανότητα θανάτου πεζού μειώνεται από 85% για την ταχύτητα 50 χλμ./ώρα σε λιγότερο από 10% για την ταχύτητα 30 χλμ./ώρα.
● Από μία πρόσφατη ανάλυση 16 μελετών περιπτώσεων όπου χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος αστυνόμευσης της ταχύτητας σε στάση (stationary)* μόνη ή με άλλες μεθόδους αστυνόμευσης, προέκυψε μία μείωση κατά 6% των θυμάτων και κατά 14% των ατυχημάτων με νεκρούς. Διάφορες μελέτες έδειξαν συντελεστή ωφελειών/κόστους μεταξύ 3 και 12 για τη μέθοδο αστυνόμευσης της ταχύτητας σε στάση.
● Η μέθοδος αστυνόμευσης με κινούμενο αυτοκίνητο έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι αποτελεσματική για την αστυνόμευση της ταχύτητας.
● Τα τελευταία έτη χρησιμοποιείται η τεχνολογία της κάμερας με καλύτερα αποτελέσματα (μείωση θυμάτων κατά 19% με μεγαλύτερη μείωση κατά 28% στις αστικές περιοχές έναντι μείωσης 4% εκτός αστικών περιοχών). Το κόστος εφαρμογής της μεθόδου επιστρέφεται 5 φορές μετά το πρώτο έτος και περισσότερο από 25 φορές μετά 5 έτη.
Η συστηματική είσπραξη των προστίμων και η επαναλειτουργία του Συστήματος Ελέγχου Συμπεριφοράς των Οδηγών (Point System) θα βοηθήσουν ουσιαστικά στη μείωση του αριθμού των παραβάσεων και επομένως και των ατυχημάτων.
* Με ένα, κατά κανόνα μηορατό, αυτοκίνητο παρατήρησης και μία μονάδα ενός ή περισσότερων ορατών αστυνομικών αυτοκινήτων στο σημείο όπου καλούνται να σταματήσουν οι παραβάτες.