Του καθηγητή του Πρότυπου Πειραματικού Λυκείου Αναβρύτων Ηλία Κουρκουλάκου
Αν και είναι δύσκολο να αποδοθεί γραπτά μια κάπως ελαφρά δομημένη συζήτηση, ωστόσο θα γίνει προσπάθεια να υπάρξει η παρουσίαση των κύριων θεμάτων που συζητήθηκαν διεξοδικά, με τη σειρά που έκαναν την εμφάνισή τους κατά τη ροή της ταινίας.
Το εκπαιδευτικό σύστημα στην ταινία σε αντιπαραβολή με το αντίστοιχο ελληνικό.
Ο πρωτοποριακός, μη παραδοσιακός τρόπος διδασκαλίας του καθηγητή πρωταγωνιστή και τα πλεονεκτήματα αυτού του τρόπου.
Η κεντρική ιδέα της ταινίας: «Carpe Diem» = «Άδραξε τη μέρα». Με βάση την ιδέα αυτή σχολιάστηκε το αληθινό νόημα της ζωής, η σημασία των στόχων ζωής κάθε ατόμου και κυρίως των εφήβων, η ανάληψη δράσης και το βασικότερο: η εκπλήρωση των προσωπικών ονείρων του καθενός. Καμιά φορά (βλ. «Ιθάκη» – Καβάφης) και μόνο η προσπάθεια, το ταξίδι, είναι ικανά να χαρίσουν την ευτυχία και την ηθική ικανοποίηση.
Στον ΣΕΠ δεν μπαίνει βαθμός γιατί δεν είναι μάθημα, αν και βρίσκεται στο ωρολόγιο σχολικό πρόγραμμα. Έτσι μπορεί να συμβεί κάποιοι μαθητές να μην δίνουν την πρέπουσα σημασία (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το γεγονός αυτό δεν οφείλεται και σε άλλους παράγοντες). Και στην ταινία μετά την παρουσίαση του «Carpe Diem» κάποιος μαθητής ρωτά: «Θα μας βάλει (ο καθηγητής) διαγώνισμα σ’ αυτό;». Στο σημείο αυτό έγινε η υπενθύμιση ότι θα πρέπει να ξεφεύγει το μυαλό όλων από το εκπαιδευτικό κατεστημένο κατά την εφαρμογή του ΣΕΠ.
Τι είναι ο ΣΕΠ (αυτογνωσία – πληροφόρηση – απόφαση – μετάβαση – αυτοδιάθεση – αρχή της ατομικότητας – δικαίωμα στην απόλυτα προσωπική επιλογή).
Ο ρόλος του/της καθηγητή/τριας ΣΕΠ θα πρέπει να μοιάζει, παρά τη διαφορετικότητά μας, όσο το δυνατόν περισσότερο με το ρόλο του καθηγητή – πρωταγωνιστή.
ΕΦΗΒΕΙΑ: βιοσωματικό είδωλο – συναισθηματική αστάθεια – ορμές -συνηθισμένες ψυχολογικές αντιδράσεις: αυξημένη ευσυγκινησία, επιθυμία για μοναξιά, αποστροφή προς την εργασία, νευρικότητα, εναντίωση προς κάθε μορφή εξουσίας, υπέρμετρη αιδημοσύνη και έλλειψη αυτοπεποίθησης, ονειροπόληση – αλλαγές ποσοτικές και ποιοτικές των γνωστικών ικανοτήτων: κριτική σκέψη, αφαιρετική σκέψη, δημιουργική σκέψη, φαντασία, ανάπτυξη θεωριών, πλατωνικός ή μη έρωτας, ιδεολογικά πρότυπα, απορίες, εναντίωση στο κατεστημένο, αμφισβήτηση, ενασχόληση με την τέχνη – γνωστικός εγωκεντρισμός: προσωπικός μύθος (“το όνομά μου είναι Νουγουάντα”) – τομείς της νέας πραγματικότητας: διαμόρφωση ετερόφυλης σχέσης, προετοιμασία για επιλογή και άσκηση επαγγέλματος, απόκτηση συναισθηματικής αυτονομίας, διαμόρφωση σχέσεων αμοιβαιότητας και αποδοχής με τους συνομηλίκους και των δύο φύλων, απόκτηση δεξιοτήτων για συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, διαμόρφωση ενός αξιολογικού συστήματος – απόκτηση ταυτότητας του Εγώ (προσπάθειες για απόκτηση κατακτημένης, ανοιχτών επιλογών και κοινωνικοποιημένης ταυτότητας, όχι δοτής, παρατεταμένου μορατόριουμ ή με την κακή έννοια αποκλίνουσας).◊ Βλ. Παρασκευόπουλος: «Εξελικτική Ψυχολογία», Τόμος 4.
Η διαφορετικότητα των εφήβων της ταινίας ◊ Βλ. Παρασκευόπουλος: “Ψυχολογία των Ατομικών Διαφορών”.
Αυτοδιερεύνηση και αυτογνωσία (προσωπικότητα, στάσεις, δεξιότητες, επιτεύγματα ◊ π.χ. κατασκευή ραδιοφώνου, γνώσεις, τρόπος μάθησης, αξίες, ενδιαφέροντα).
Λήψη απόφασης για σπουδές / επαγγέλματα (στόχοι σταδιοδρομίας, προσωπικοί στόχοι, οργάνωση σχεδίου δράσης).
Τα σχολικά εγχειρίδια δεν είναι «ιερά βιβλία» (το σχίσιμο των σελίδων), κριτική θεώρηση του περιεχομένου της ύλης για μελέτη και αυτοσχεδιασμός.
Δημιουργικότητα (να γράψουν οι μαθητές δικό τους ποίημα).
Η ζωή στη σπηλιά, η αναβίωση του κύκλου των χαμένων ποιητών ◊ ο προσωπικός τους χώρος για αυτοέκφραση, δημιουργικότητα, απαγγελία ποίησης, ενασχόληση με δραστηριότητες που απαγορεύονται από το εκεί εκπαιδευτικό σύστημα (μουσική, χορός, φωνές, πρόσκληση κοριτσιών, κάπνισμα κ..τ.ό.).
