Ο υπεράκτιος κόσμος δεν αποτελείται από ανεξάρτητα κράτη που ασκούν το εθνικά κυριαρχικό τους δικαίωμα να διαμορφώνουν αυτόνομα τη νομοθεσία και τα φορολογικά τους συστήματα, αλλά πρόκειται για ένα σύνολο δικτύων επιρροής που ελέγχονται από τις παγκόσμιες υπερδυνάμεις, κυρίως τη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Με άλλα λόγια, το σύστημα των υπεράκτιων κέντρων είναι η κρυφή «γκαρσονιέρα» για τις «εξωσυζυγικές σχέσεις» των ελίτ των αναπτυγμένων χωρών, αποτελεί την άλλη όψη -τη σκοτεινή- του κόσμου της εξουσίας. Συνδέει τη Λιμπρεβίλ με το Παρίσι, τη Λουάντα με τη Μόσχα, την Κύπρο με το Λονδίνο, τη Γουόλ Στριτ με την Πόλη του Μεξικού και τα Νησιά Καϊμάν, την Ουάσιγκτον με το Ριάντ. Το σύστημα των υπεράκτιων κέντρων συνδέει τον εγκληματικό υπόκοσμο με τη χρηματοοικονομική ελίτ, το διπλωματικό κατεστημένο και το κατεστημένο των υπηρεσιών πληροφοριών με πολυεθνικές εταιρίες.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτίμησε (2010) ότι η συνολική αξία των στοιχείων ενεργητικού μόνο των μικρών νησιωτικών χρηματοπιστωτικών υπεράκτιων κέντρων ανερχόταν συνολικά σε 18 τρισεκατομμύρια δολάρια, ποσό ισοδύναμο με το ένα τρίτο περίπου του παγκόσμιου ΑΕΠ. Πάνω από το μισό παγκόσμιο εμπόριο περνά, τουλάχιστον στα χαρτιά, από φορολογικά καταφύγια. Το Tax Justice Network υπολόγισε (2005) ότι εύπορα φυσικά πρόσωπα διατηρούν πλούτο αξίας έως και 11,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων -το ένα τέταρτο περίπου, όλου του παγκόσμιου πλούτου- σε υπεράκτια κέντρα. Η ελβετική εταιρία χρηματοπιστωτικής ανάλυσης Helvea υπολόγισε (2009) ότι περίπου το 80% του ευρωπαϊκού χρήματος στην Ελβετία (3,1 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2007) δεν ήταν δηλωμένο στις φορολογικές αρχές στις οποίες υπάγονταν οι δικαιούχοι του, στη δε περίπτωση των Ιταλών και των Ελλήνων το ποσοστό αυτό έφτανε το 99%. Το Global Financial Integrity του Κέντρου Διεθνούς Πολιτικής στην Ουάσιγκτον υπολόγισε (2011) ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες σε ένα μόνο χρόνο (2008) είχαν χάσει 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια εξαιτίας παράνομων κινήσεων χρηματοπιστωτικού κεφαλαίων μέσω υπεράκτιων κέντρων. Σχεδόν τα δύο τρίτα των παγκόσμιων διασυνοριακών εμπορικών συναλλαγών διεξάγονται στο εσωτερικό πολυεθνικών επιχειρήσεων, οι οποίες μειώνουν τη φορολόγησή τους μετακινώντας κεφάλαια από επικράτεια σε επικράτεια, για να δημιουργούν τεχνητά έγγραφα ίχνη, που εμφανίζουν τα κέρδη τους σε φορολογικούς παραδείσους με μηδενικούς φόρους και το κόστος σε χώρες με υψηλή φορολογία.
Και μετά από τα παραπάνω, εφόσον οι πολυεθνικές, οι έχοντες και κατέχοντες με τη βοήθεια των υπεράκτιων κέντρων αποφεύγουν τους φόρους, ποιος θα τους πληρώσει; Σύμφωνα με την ακραία δογματική νεοφιλελεύθερη αντίληψη κανένας. Να καταργηθεί τελείως το κράτος πρόνοιας και όλα να ανατεθούν στον ιδιωτικό τομέα. Όσο για τους αδύναμους, τους ευαίσθητους, τους μη ανταγωνιστικούς, που δεν θα μπορούν να πληρώσουν τις παρεχόμενες ιδιωτικά υπηρεσίες, ας… εξαφανιστούν, όπως τα ζώα που χάθηκαν, γιατί δεν μπόρεσαν να προσαρμοστούν στο μεταβαλλόμενο φυσικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τη Νεοϋορκέζα εκατομμυριούχο Λιόνα Χέμσλεϊ… τα ανθρωπάκια, κατά τη δήλωσή της που την έκανε διάσημη: «Οι φόροι είναι για τα ανθρωπάκια». Προφανώς εννοούσε εργάτες, υπαλλήλους και συνταξιούχους. Σύμφωνα με όλους εμάς τους κεντροαριστερούς, τους σοσιαλδημοκράτες, τους Κεϋνσιανιστές, τους οπαδούς της κοινωνικής Δεξιάς κ.τ.λ., στους φόρους πρέπει να συμμετέχουν όλοι ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση. Για να καταστεί όμως αυτό δυνατό, πρέπει στο πεδίο των υπεράκτιων κέντρων να ληφθούν σε παγκόσμιο επίπεδο κάποια μέτρα που ξεκινούν από την επιβολή φόρου επί των συναλλαγών, τη φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων ως ενιαία μονάδα και τον επιμερισμό του φόρου ανάλογα με τα πραγματικά μεγέθη δραστηριότητας κατά χώρα και φθάνει μέχρι την κατάργηση των φορολογικών παραδείσων.
Τελικά υπάρχουν δυνάμεις παγκόσμια που μπορούν να συγκρουστούν και να νικήσουν ή έστω να… τραυματίσουν το παγκόσμιο σύστημα των υπεράκτιων κέντρων, ή μήπως η μόνη μας ελπίδα είναι να συνειδητοποιήσουν οι άνθρωποι του συστήματος, ότι τα υπεράκτια κέντρα υποσκάπτουν τα ίδια τα θεμέλιά του…
