Έχουμε ξαναγράψει για το ίδιο ζήτημα, αλλά επειδή έχει μια διαρκή σχέση με τα τεκταινόμενα στην πατρίδα μας επανερχόμαστε. Είναι ένα ερώτημα που επιδέχεται διάφορες ερμηνείες και δεν μπορούμε επακριβώς να διαχωρίσουμε τη μια από την άλλη. Τι είναι ελληνικότητα, αίσθημα ή συνείδηση; Πολλοί πιστεύουν πως είναι κυρίως συνείδηση. Άλλοι και τα δυο μαζί.
Γράφει ο κοινωνιολόγος Γιώργος Σταυράκης
Πρόκειται μάλλον γι ένα ιστορικό κατασκεύασμα το οποίο κουβαλάει μέσα του βαριά ιδεολογική φόρτιση. Βεβαίως αν γεννηθούμε στην Ελλάδα έχουμε την ελληνική ιθαγένεια, αν γεννηθούμε στην Αγγλία έχουμε την Αγγλική κλπ. Έχουμε δηλαδή ένα νόμιμο δεσμό που συνεπάγεται σε δικαιώματα και υποχρεώσεις με το κράτος που γεννηθήκαμε. Αυτό όμως μοιάζει με κάποιο συμβόλαιο που δεν υπογράψαμε. Και είναι πολύ απλό, την ελληνικότητα ο κάθε πολίτης πρέπει να την αποδείξει στην πράξη. Πρόκειται μάλλον για κάποιο μύθο που βολεύει, ότι δηλαδή αυτομάτως στη χώρα που γεννιέσαι κληρονομείς τις όποιες ιστορικές και πολιτισμικές καταβολές της.
– Όπως η Κλεοπάτρα δεν αρκούσε μόνον να είναι όμορφη, έπρεπε να το δείχνει κιόλας, έτσι και ο Έλληνας δεν αρκεί μόνον να γεννηθεί στην Ελλάδα, αλλά πρέπει να φαίνεται κιόλας αντάξιος του πολιτισμού του. Ο Μέγας Αλέξανδρος όταν μιλούσε στους πολίτες των χωρών που κατακτούσε έλεγε ότι καλοί Έλληνες θα γίνουν όσοι σέβονται και τηρούν τους νόμους του κράτους αδιαφόρως αν γεννήθηκαν ή όχι στην Ελλάδα. Κακοί θα είναι όσοι δεν υπακούουν στους νόμους και τους κανόνες της πολιτείας. Στην επανάσταση του 1821 ποιοί ήταν καλοί Έλληνες, οι ξένοι που ήρθαν να μας βοηθήσουν να αποτινάξουμε του Τούρκο δυνάστη, ή ο Μπακόλας που αυτομόλησε και πήγε με τον εχθρό την ώρα της μάχης. Υπάρχουν και σήμερα φιλέλληνες που γεννήθηκαν σε άλλες χώρες, χωρίς να έχουν καν προγονικές ρίζες με τον ελληνισμό που υποστηρίζουν τα ελληνικά δίκαια με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Συνεπώς, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι καλός και χρήσιμος πολίτης μιας χώρας γίνεσαι χωρίς κατ΄ανάγκη να έχεις γεννηθεί σε αυτήν. Τώρα που η πατρίδα μας δοκιμάζεται σκληρά από μια πολύπλευρη κρίση, ποιος είναι καλός και ευσυνείδητος έλληνας; Πόσο καλός Έλληνας είναι ο δημαγωγός πολιτικός, ο οποίος ενώ γνωρίζει το ανέφικτο των υποσχέσεών του συνειδητά παραπλανεί τους πολίτες για να γαντζωθεί σε κάποιο χρυσοφόρο αξίωμα. (Βλέπε «Λεφτά υπάρχουν»).
Πόσο καλός Έλληνας είναι εκείνος που φοροδιαφεύγει για πολλά χρόνια και ύστερα βγάζει εκατομμύρια ευρώ σε ξένες Τράπεζες. Πως πρέπει να φέρνονται οι έντιμοι φορολογούμενοι όταν πληροφορούνται από τα Μ.Μ.Ε. ότι διευθυντικά στελέχη της εφορίας (ΔΟΥ) συλλαμβάνονται με μαύρο χρήμα που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την πηγή.
– Το καλό παράδειγμα δίνουν στους πολίτες πρώην υπουργοί όταν κυκλοφορούν το αυτοκίνητό τους με πλαστές πινακίδες.
– Όλοι μας γεννηθήκαμε στην Ελλάδα αλλά πως μπορούμε να είμαστε όλοι καλοί έλληνες όταν γινόμαστε ψευτο-ανάπηροι μαϊμού- για να πάρουμε συντάξεις και όταν εγκαταλείψουμε τα εγκόσμια, τη σύνταξη συνεχίζουν να την παίρνουν οι συγγενείς. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ελληνικότητα, η όποια άλλη εθνότητα, δεν κληρονομείται.
Αποδεικνύεται. Δεν είναι δεδομένη (a priori) στον καθένα απλά και μόνο επειδή γεννήθηκε στην Ελλάδα.
Αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές και σύμφωνοι με την πρόσφατη κοινωνική και πολιτική ιστορία μας, δύσκολα θα βρούμε σημεία αναφοράς που να συνεγείρουν το αίσθημα και την υπερηφάνεια του μέσου έλληνα πολίτη. Πως μπορεί η Ελλάδα του 2014 και οι πολίτες της, να νιώσουμε αντάξιοι της ιστορίας μας όταν στα 145 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου δεν αναφέρεται κανένα ελληνικό, με τη Τουρκία να φιγουράρει τρία από τα καλύτερα. Ας μη γελιόμαστε. Όπως τα άτομα, έτσι και τα έθνη δεν πρέπει να επαναπαύονται σε ότι κληρονόμησαν από την ιστορία τους. Το ναρκισσιστικό αίσθημα ενός μεγαλείου που έληξε δυο χιλιάδες χρόνια πριν, από μόνο του, δεν αρκεί να μας κάνει αυτομάτως σπουδαίους.
Όπως δεν αρκούσε και στην Κλεοπάτρα να είναι μόνον όμορφη.
-Η όποια σπουδαιότητα, το διεθνές κύρος δεν κληρονομείται, δεν χαρίζεται από κανέναν. Κατακτάται.