Για άλλη μια φορά διαπίστωσα ότι ζούμε στην ωραιότερη χώρα του κόσμου, με το καλύτερο κλίμα και τις ωραιότερες ακρογιαλιές.
Γράφει η Κατερίνα Μουστάκη,
αρχιτέκτων μηχανικός, δημοτική σύμβουλος Κηφισιάς
Όταν βρίσκομαι στην Ελλάδα, διαμαρτύρομαι για τον καιρό, πότε για τη ζέστη και πότε για το κρύο, και όπως όλοι μας, με τίποτα δεν είμαι ευχαριστημένη.
Τις ημέρες του Πάσχα, τις πέρασα στο Ντουμπάι. Ήταν ένα ταξίδι προορισμός, που ήθελα να κάνω, λόγω της ιδιαιτερότητας της πόλης. Οι διάφορες πληροφορίες που είχαν πέσει στην αντίληψή μου, μέσω διαδικτύου και έντυπου Τύπου ήταν δελεαστικές και επικουρούσαν τη θέση μου, ότι πρέπει κάποτε να δω αυτή την αναδυόμενη, υψηλών τεχνολογικών προδιαγραφών πόλη.
Εκείνο, που εξάπτει το ενδιαφέρον, είναι τα ουτοπικά «θέλω» των Σεΐχιδων, να νικήσουν τη φύση, αφού οι κλιματικές συνθήκες καθώς και οι εδαφολογικές είναι ασύμβατες για τις απαιτήσεις αυτών των κατασκευών.
Αυτή η πόλη έχει ανατρέψει κάθε ορθολογισμό και κάθε γνωστή άποψη περί αρχιτεκτονικής και περιβάλλοντος. Λιγότερο θα με εντυπωσίαζε μια υπόγεια ή υποθαλάσσια πόλη, απ’ ό,τι αυτές οι δυο πόλεις, Ντουμπάϊ και Αμπού Ντάμπι. Σε μια υπόγεια ή υποθαλάσσια πόλη, τουλάχιστον θα υπήρχαν μικρότερες θερμοκρασιακές διαφορές να καλυφθούν.
Ο υπέρμετρος εντυπωσιασμός μου οφείλεται στο γεγονός, ότι αυτές οι πόλεις χτίστηκαν μέσα στην έρημο, αδιαφορώντας για τις περιβαλλοντικές συνθήκες, την ποιότητα του εδάφους, το κόστος κατασκευής και λειτουργίας τους, κόντρα σε κάθε λογική, αντίθετα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, που χρησιμοποιεί ντόπια υλικά, τον ήλιο και τη μορφολογία του εδάφους.
Μοναδικό κριτήριο, για αυτές τις κατασκευές, η ανάγκη επίδειξης πλούτου και ματαιοδοξίας.
Παντού διαπιστώνεις την «πρωτιά», που με περηφάνεια προβάλλουν, όπως το πιο ψηλό κτίριο στον κόσμο, το πιο μεγάλο τεχνητό νησί, η βαθύτερη θεμελίωση και όλα στον υπερθετικό βαθμό, φιλοξενούμενα στις σελίδες ρεκόρ Γκίνες.
Στο μέλλον, εν όψει της ΕΧΡΟ 2020, που θα πραγματοποιηθεί στο Αμπού Ντάμπι, πρόκειται να υπερβούν τον εαυτό τους και να καταρρίψουν τα δικά τους ρεκόρ.
Παντού, όπου και να στρέψεις το βλέμμα, είναι εμφανής η κατασπατάληση χρήματος, αφού αγνοώντας τις καιρικές συνθήκες διατηρούν στους δημόσιους χώρους πρασιές με γκαζόν και χρωματιστά λουλούδια, τα οποία, όπως μάθαμε, φυτεύουν κάθε τρεις ημέρες.
Ακόμη και το παραδοσιακό «σούκ», κλειστό παζάρι, είναι καινούργιο με διάφορα «σικ» «καφέ» και εστιατόρια, με τεχνητές λίμνες και κανάλια και βάρκες που κάνουν βόλτες, για τουριστική κατανάλωση. Σου «πουλάνε» σαφάρι στην έρημο, όπου «κυνηγάς» αμμόλοφους και κρουαζιέρα με δείπνο, στη δική τους ψεύτικη «Βενετία», που δεν έχει ούτε κατ’ ελάχιστον σχέση με το πρότυπό της. Παντού η μορφή καταδυναστεύει την αρχιτεκτονική και επικρατεί της όποιας λειτουργικής έκφρασης. Εκείνο που πρέπει να τους αναγνωριστεί, είναι το γεγονός ότι έχουν επιτύχει το ακατόρθωτο, με τη βοήθεια της επιστήμης, των μηχανικών και της καλπάζουσας φαντασίας των αρχιτεκτόνων. Κανένα από τα «θέλω» τους δεν έμεινε απραγματοποίητο!
Μέσα σ’ αυτό τον οργασμό διαπιστώνεις την ανεπιτυχή προσπάθεια «παντρέματος» στοιχείων της παραδοσιακής τους αρχιτεκτονικής, όπως τόξα, ανοίγματα, καφασωτά και το χρώμα της άμμου, με τα ψηλά κτίσματα.
Αμέτρητα κτίρια και ουρανοξύστες, αεροδυναμικοί σταθμοί μετρό, γέφυρες, πεζογέφυρες και στάσεις λεωφορείων κλιματιζόμενες, χαρακτηρίζουν την πόλη.
Ο πληθυσμός, μαζί με τους μετανάστες είναι περίπου 2,5 εκατομμύρια κάτοικοι. Η δική μου απορία είναι, ποιοι κατοικούν ή ποιοι εργάζονται σ’ όλα αυτά τα πελώρια κτίρια με τα εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα. Τα διαμερίσματα, τα σπίτια ή τα γραφεία αγοράζονται για εκατό χρόνια. Ποτέ δεν πουλιέται η γη, η οποία ανήκει στον Σεΐχη, όχι στο κράτος.
Ως γνωστόν ο Σεΐχης του Αμπού Ντάμπι είναι ο πρόεδρος των Εμιράτων και ο Σεΐχης του Ντουμπάι, πρωθυπουργός. Έτσι έχουν μοιράσει, ελέω Αλλάχ, την εξουσία επί αψύχων και εμψύχων. Εκλογές δεν υπάρχουν βέβαια, ίσως να μην υπάρχει καν η λέξη στη γλώσσα τους ή μήπως θεωρείται ύβρις;