Το θέμα της σημερινής διαβούλευσης (σ.σ. πρωτοβουλία του υπουργείου Μεταφορών – Επικοινωνιών για τον επανασχεδιασμό των συγκοινωνιών στην Αθήνα) είναι ένα χρόνιο πολλαπλά διαπιστωμένο πρόβλημα το οποίο ταλαιπωρεί τους πολίτες του Λεκανοπεδίου. Σε πρόσφατη έρευνα της MRB το 80% των ερωτηθέντων πολιτών δηλώνουν ότι αν μπορούσαν θα εγκατέλειπαν το Λεκανοπέδιο. Ως πρωταρχική αιτία της αποστροφής τους αναφέρονται οι ταλαιπωρίες τους από την ανυπαρξία αποτελεσματικού συντονισμού, σχεδιασμού και προγραμματισμού στο κυκλοφοριακό.
Της Ντίνας Μπέη, υπερνοµάρχη Αθηνών – Πειραιώς
Η Πολιτεία, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, δεν φαίνεται να έχει σαφή προσανατολισμό, μοιράζει όμως διάσπαρτες αρμοδιότητες. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τουλάχιστον 15 διαφορετικοί φορείς είναι αρμόδιοι για το κυκλοφοριακό (ΟΑΣΑ, ΕΘΕΛ, ΗΛΠΑΠ, Προαστιακός, ΟΣΕ, ΚΤΕΛ, Αττικό Μετρό, τραμ κ.λπ.). Και αναρωτιέται κανείς αν όλοι αυτοί συντονίζονται προς μία κατεύθυνση ελάφρυνσης του ασφυκτικού κυκλοφοριακού προβλήματος, όπως θα ήταν αυτονόητο, ή απλώς ακολουθεί ο καθένας την τροχιά του κατά βούληση! Συντονισμό πάντως δεν βλέπουμε.
Η μητροπολιτική περιοχή της Αττικής χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα υψηλό αριθμό ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και έντονη αστικοποίηση. Την ίδια στιγμή όμως, οι αναγκαίες υποδομές είναι περιορισμένες και ανεπαρκείς. Ο αστικός χώρος του λεκανοπεδίου είναι χωροταξικά άναρχος, χωρίς ουσιαστικά καθορισμένες χρήσεις γης και με υψηλή πυκνότητα δόμησης και κατοίκων. Πέραν από τα παραπάνω χαρακτηριστικά, η μητροπολιτική περιοχή του λεκανοπεδίου ουσιαστικά αποτελεί ένα σύνολο Δήμων, οι οποίοι περικλείουν την Αθήνα και τον Πειραιά, και οι οποίοι αποτελούν υπερτοπικά κέντρα δραστηριοτήτων (εργασίας, ψυχαγωγίας, αγορών, άθλησης, υγείας, σχολείων κ.λπ.). Οι αστικές συγκοινωνίες είναι η σπονδυλική στήλη των μεταφορών. Μέσω αυτών στην ουσία τροφοδοτούνται τα μέσα σταθερής τροχιάς.
Οφείλω να υπενθυμίσω ότι η Υπερνομαρχία Αθηνών – Πειραιώς έχει κατ’ επανάληψη καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για το πρόβλημα της συγκοινωνίας στο Λεκανοπέδιο. Δεν έχουμε όμως δει καμία να υιοθετείται.
Μάλιστα η Υπερνομαρχία και το Υπουργείο Εσωτερικών είχαν προ τριετίας αναθέσει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών τη σύνταξη μελέτης για τις αρμοδιότητες που θα έπρεπε να μεταφερθούν στην Υπερνομαρχία με τον Κώδικα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που είχε εξαγγείλει η Κυβέρνηση. Η μελέτη του Πανεπιστημίου μεταξύ άλλων προβλέπει και την ευθύνη και παρέμβαση της Υπερνομαρχίας με τις Νομαρχίες και τους Δήμους στο σύνολο του κυκλοφοριακού προβλήματος (οργάνωση δημόσιων συγκοινωνιών, στάθμευση, δημιουργία χώρων στάθμευσης, δίκτυα ποδηλατοδρόμων κ.λπ.).
Η κυβέρνηση δεν προχώρησε τελικά στην ψήφιση νέου Κώδικα, αυτό όμως δεν την απαλλάσσει από την υποχρέωση να εφαρμόσει στην πράξη τις προτάσεις της μελέτης του Πανεπιστημίου για το κυκλοφοριακό. Είναι πρόβλημα που αφορά ολόκληρο το Λεκανοπέδιο και η Υπερνομαρχία με μεταφορά σε αυτήν πόρων και επιστημονικού προσωπικού, θα μπορούσε να αναλάβει με επιτυχία ένα ρόλο συντονιστή και να συμβάλει αποφασιστικά στην βελτίωση της κατάστασης. Άλλωστε, έχει, εκ του ρόλου της, πολύ καλή γνώση του Λεκανοπεδίου και των ιδιομορφιών του.
Η μελέτη αυτή υπάρχει. Αξιοποιήστε την.
Θεωρώ ότι το θέμα σχεδιασμού και συντονισμού καθώς και η κατεύθυνση για την αποθάρρυνση του ιδιωτικού μέσου μεταφοράς (ΙΧ) της μελετημένης επέκτασης των μέσων σταθερής τροχιάς και του ελέγχου της παράνομης στάθμευσης από μια Τροχαία που επιτέλους θα κάνει τη δουλειά της, είναι εκ των ουκ άνευ και θα έπρεπε σήμερα να μετράμε τους δείκτες αποτελεσματικότητας και βελτίωσης και όχι να διαβουλευόμαστε για το ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν.
Αναμένουμε με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της σημερινής «Διαβούλευσης» και την υλοποίηση, έστω και στο παρά πέντε, ενός σοβαρού σχεδιασμού.
