Κάθε αρμοδιότητα, κάθε εξουσία θα φροντίσουμε, φροντίζουμε με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» να πάει στο εγγύτερο σημείο για τον πολίτη. Για το λόγο αυτό σε κάθε συνενούμενο δήμο παραμένει το σύνολο των υπηρεσιών ενώ προβλέπεται αντιδήμαρχος που θα μεριμνά για τις τοπικές υποθέσεις.
Ενισχύεται η ενδοδημοτική αποκέντρωση με τη δημιουργία ενισχυμένων τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων, στη θέση των σημερινών τοπικών διαμερισμάτων.
Μια φράση μόνο γι΄ αυτό. Επαναφέρουμε την έννοια της κοινότητας στη θέση του σημερινού διαμερίσματος, γιατί πιστεύουμε ότι αφορά στους δημότες και την κοινωνία, γιατί πιστεύουμε ότι δεν αφορά μια απλή διοικητική έννοια, μια απλή διοικητική ενότητα. Και το χωριό και η γειτονιά συγκροτούν κοινότητες. Σε αυτές δίνει υπόσταση ο «Καλλικράτης» στο πλαίσιο πάντοτε βέβαια των νέων ισχυρών Δήμων της χώρας.
Επίσης προωθούνται μια σειρά από καινοτόμες αλλαγές. Δημιουργούνται 1.200 δημοτικά ηλεκτρονικά κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών για να τοποθετηθούν σε κάθε χωριό, σε κάθε γειτονιά, όπου σήμερα κάτι τέτοιο δεν λειτουργεί.
Οι Δήμοι συνιστούν ειδικό αυτοτελές γραφείο για την παροχή διοικητικής βοήθειας στο σπίτι. Ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε άτομα που έχουν αδυναμία προσπέλασης στους Δήμους ή στα ΚΕΠ ή στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Εισάγεται η έξυπνη κάρτα του δημότη και υλοποιείται έτσι η έξυπνη κάρτα του πολίτη. Θεσμοθετούμε σε κάθε δήμο και Περιφέρεια τον Συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης. Στα πρότυπα του Συνηγόρου του Πολίτη, ο Συμπαραστάτης δέχεται καταγγελίες άμεσα θιγόμενων πολιτών και επιχειρήσεων για ζητήματα κακοδιοίκησης Δήμων, Περιφερειών αλλά και των νομικών τους προσώπων.
Στις Περιφέρειες συστήνεται Επιτροπή Ισότητας των Φύλων που εισηγείται αντίστοιχες πολιτικές.
Κλείνοντας, για το κρίσιμο επίσης σκέλος του πως θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα «Καλλικράτης», το επιχειρησιακό με άλλα λόγια σχέδιο : Σε ότι αφορά την εφαρμογή του «Καλλικράτη», οι νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές που θα προκύψουν από τις τοπικές εκλογές του προσεχούς Νοεμβρίου, θα πρέπει από την 1η Ιανουαρίου του 2011 που θα αναλάβουν τα καθήκοντά τους να μπορούν να ασκήσουν πράγματι τις νέες αρμοδιότητές τους.
Η μεταφορά αρμοδιοτήτων όμως δεν είναι μια νομοθετική πράξη, μια νομοθετική διάταξη και πόροι. Είναι μεταφορά προσωπικού, είναι μεταφορά υλικοτεχνικών υποδομών και εξοπλισμού, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και ολόκληρων υπηρεσιών.
Επομένως πρέπει, οφείλουμε να έχουμε μεριμνήσει, να έχουν προηγηθεί όλες εκείνες οι διαδικασίες που θα διευκολύνουν την ομαλή μετάβαση στη νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης.
Για το λόγο αυτό θεσπίζουμε ότι όλες οι αρμοδιότητες θα μεταφερθούν βάσει ενός επιχειρησιακού προγράμματος αποτελούμενο από 17 βήματα, ώστε όλα να γίνουν εύρυθμα και βεβαίως πάνω απ’ όλα ομαλά.
Όλες οι δράσεις θα ξεκινήσουν αμέσως μετά τη ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου με στόχο να έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι την 1η Ιανουαρίου του 2011. Για τις υπόλοιπες, γι΄ αυτές που μπορούν και πρέπει να ολοκληρωθούν μετά την 1/1/2011 θα υπάρχει συνέχεια μέσα στην πρώτη χρονιά, για χρονικό διάστημα που ποικίλλει ανάλογα με το περιεχόμενο της δράσης από ένα εξάμηνο έως και το ήμισυ της θητείας των νέων τοπικών αρχών.
Κατά την εφαρμογή του «Καλλικράτη» δώσαμε απόλυτη προσοχή στο να αποφευχθεί ο κίνδυνος, η μετάβαση στην αρχιτεκτονική να δημιουργήσει προβλήματα σε βάρος του πολίτη. Προβλέψαμε γι΄ αυτό ασφαλείς μεταβατικές περιόδους με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία ώστε οι μεταφορές των αρμοδιοτήτων να συμπέσουν με την πλήρη ετοιμότητα των νέων θεσμών να τις ασκήσουν.
Κλείνοντας, αγαπητέ Πρόεδρε, αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο «Καλλικράτης» συνιστά την αφετηρία για ένα καλό κράτος στην υπηρεσία του πολίτη.
Ταυτόχρονα είναι, αν θέλετε, η έμπρακτη συμπαράσταση που οφείλουμε και στον Έλληνα πολίτη και στην ελληνική επιχείρηση που αντί να βρίσκει υποστηρικτές, συνήθως βρίσκει προσκόμματα και εμπόδια.
Με τον «Καλλικράτη» δίνουμε ταυτόχρονα όμως το χέρι στην αυτοδιοίκηση και θέλουμε μαζί της να γράψουμε μια νέα σελίδα που η ίδια τόσα χρόνια ζητούσε.
Πρέπει σε όλους να είναι σαφές ότι ο «Καλλικράτης» δεν είναι κάποια μαγική λύση των προβλημάτων. Ο «Καλλικράτης» προσφέρει το πλαίσιο για την επίλυσή τους, είναι το εργαλείο για την αντιμετώπισή τους. Είναι και θα είναι ευθύνη της πολιτείας. Είναι και θα είναι ευθύνη της αυτοδιοίκησης και τελικά της ίδιας της κοινωνίας αλλά και των τοπικών κοινωνιών να αξιοποιήσουν τον «Καλλικράτη» ώστε όλοι μαζί να απαντάμε στις προκλήσεις των καιρών.
Σε αυτή τη νέα σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτείας – αυτοδιοίκησης και κοινωνίας συμβάλει η μεγάλη απόφασή μας, όπως ανακοινώθηκε πριν από λίγο από τον Πρωθυπουργό, ώστε από το 2014 να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα οι ευρωεκλογές και οι δημοτικές εκλογές, που μεταξύ των άλλων επιτρέπει τη διεύρυνση της θητείας της αυτοδιοίκησης, στην οποία βεβαίως προσδοκούμε ότι έτσι θα δοθούν ακόμη μεγαλύτερα χρονικά όρια και μεγαλύτερες δυνατότητες να ανταποκριθεί σε αυτό το πολύ μεγάλο βάρος που της αναθέτει ο ελληνικός λαός, η ελληνική πολιτεία.
Πιστεύουμε ότι με αυτή την επιλογή της ταυτόχρονης διεξαγωγής των ευρωεκλογών με τις δημοτικές και τις περιφερειακές εκλογές εξασφαλίζει η αυτοδιοίκηση περισσότερο ωφέλιμο χρόνο στις αυτοδιοικητικές αρχές της ίδιας, ώστε να προγραμματίσουν σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου και να ανταποκριθούν έτσι καλύτερα στη διπλή διεύρυνση μεγέθους και αρμοδιοτήτων με την οποία είναι αντιμέτωπη.
Δεύτερον ότι διευκολύνει και λειτουργικά την αυτοδιοίκηση γιατί έτσι θα αποκτήσουν τη δυνατότητα οι νεοεκλεγείσες αρχές να αναλαμβάνουν καθήκοντα την 1η Σεπτεμβρίου της εκλογικής χρονιάς, κατά τη διάρκεια της οποίας θα αναδεικνύονται και έτσι να εκπονούν αυτές τον προϋπολογισμό και τον σχεδιασμό τους για τον επόμενο χρόνο.