Τα οφέλη του «Jessica»
Tα βασικότερα οφέλη του προγράμματος «Jessica» θα μπορούσαν να «κωδικοποιηθούν» ως εξής:
● Βιωσιμότητα: Τα μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής, όπως το εν λόγω πρόγραμμα, βασίζονται στην παροχή επιστρεπτέων ενισχύσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία σε επενδύσεις που αναμένεται να αποφέρουν αποδόσεις, με τις οποίες θα εξοφληθούν οι επενδυτές. Αυτό αποτελεί μια πιο βιώσιμη εναλλακτική λύση σε σχέση με ενισχύσεις που παραδοσιακά παρέχονται μέσω επιχορηγήσεων.
● Μόχλευση: Συνδυάζοντας τα διαρθρωτικά ταμεία με άλλες υφιστάμενες πηγές χρηματοδότησης, το «Jessica» αυξάνει ουσιαστικά τους πόρους, διευκολύνοντας την παροχή υποστήριξης σε μεγάλο αριθμό έργων.
● Ευελιξία: Το πρόγραμμα προσφέρει ευελιξία, τόσο όσον αφορά στη δομή, όσο και στη χρήση των χρηματοδοτήσεων, με επενδύσεις εισφοράς κεφαλαίων, δανείων ή εγγυήσεων, οι οποίες μπορούν να προσαρμοστούν στις ειδικές ανάγκες των συγκεκριμένων χωρών και περιφερειών.
● Εμπειρογνωμοσύνη: Το «Jesssica» δίνει τη δυνατότητα σε διαχειριστικές αρχές διαρθρωτικών ταμείων, πόλεις και κωμοπόλεις να συμπράττουν με τον ιδιωτικό και τον τραπεζικό τομέα. Αυτό συμβάλλει στη μόχλευση περαιτέρω επενδύσεων, καθώς και στην αναβάθμιση των τεχνικών και χρηματοοικονομικών ικανοτήτων υλοποίησης και διαχείρισης των έργων.
● Εταιρικές σχέσεις: Το πρόγραμμα αποτελεί τον καρπό εταιρικής σχέσης μεταξύ της Κοινότητας της ΕΤΕ και της CEΒ. Επιπλέον, μπορεί να λειτουργήσει ως ισχυρός καταλύτης για τη σύναψη εταιρικών σχέσεων μεταξύ χωρών, περιφερειών, πόλεων, ΕΤΕ, CEB, άλλων τραπεζών, επενδυτών κ.λπ., προκειμένου να διευθετηθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αστικές περιοχές.
Προαπαιτούμενο για τους δήμους, αλλά
και ιδιώτες, που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο «Jessica» είναι ότι πρέπει να έχουν ίδια συμμετοχή τουλάχιστον 10% επί της συνολικής επένδυσης. Το υπόλοιπο ποσό, το οποίο μπορεί να φθάσει έως και το 90%, θα γίνει με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα και τραπεζικό δανεισμό, χωρίς να αποκλείεται η χρηματοδότηση και από άλλες πηγές (π.χ. αναπτυξιακοί νόμοι).
ΤΙ ΕΙΝΑΙ, ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Στήριξη στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και ανάπλαση
Το πρόγραμμα «Jessica» προωθεί τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη και ανάπλαση, μέσω μηχανισμών χρηματοοικονομικής τεχνικής. Ειδικότερα, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) μπορούν να επιλέξουν να επενδύσουν μέρος των χρηματοδοτήσεών τους από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. σε ταμεία ανακυκλούμενων πιστώσεων, ώστε να συμβάλλουν στην ανακύκλωση των οικονομικών πόρων, προκειμένου να επιταχύνουν τις επενδύσεις στις αστικές περιοχές της Ευρώπης.
Συνοπτικά, το «Jessica» προωθεί τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, υποστηρίζοντας και χρηματοδοτώντας έργα στους παρακάτω τομείς:
● Αστικές υποδομές (περιλαμβάνονται μεταφορές, ύδρευση, επεξεργασία λυμάτων, ενέργεια).
● Χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος, για τουριστικές ή άλλες βιώσιμες χρήσεις.
● Αποκατάσταση υποβαθμισμένων βιομηχανικών τοποθεσιών (περιλαμβάνεται η εκκαθάριση και απορρύπανση του χώρου).
● Δημιουργία νέων επιφανειών για εμπορική χρήση, για τους τομείς των ΜΜΕ, των ΤΠ και/ή Ε&Α.
● Πανεπιστημιακά κτήρια – ιατρικές, βιοτεχνολογικές και άλλες εξειδικευμένες εγκαταστάσεις.
● Βελτιώσεις στην ενεργειακή αποδοτικότητα.
Η… διαδρομή των χρηματοδοτήσεων
Οι χρηματοδοτήσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) χορηγούνται στα Ταμεία Αστικής Ανάπτυξης (για την Ελλάδα επιλέχθηκαν οι προαναφερόμενες τράπεζες), τα οποία τις επενδύουν σε Συμπράξεις Δημόσιου & Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ή άλλα έργα που περιλαμβάνονται σε ολοκληρωμένα σχέδια βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Οι εν λόγω επενδύσεις μπορούν να λάβουν τη μορφή εισφοράς κεφαλαίων, δανείων και/ή εγγυήσεων.
Εναλλακτικά, οι διαχειριστικές αρχές μπορούν να αποφασίσουν τη διοχέτευση των κεφαλαίων στα Ταμεία Αστικής Ανάπτυξης (ΤΑΑ), μέσω Ταμείων Συμμετοχών, τα οποία συστήνονται για να επενδύσουν σε πολλά ΤΑΑ. Η τελευταία επιλογή προσφέρει στις διαχειριστικές αρχές το πλεονέκτημα να αναθέτουν την εκτέλεση ορισμένων από τις εργασίες που απαιτούνται για την υλοποίηση του «Jessica» σε έμπειρους επαγγελματίες.
Θάνος Σταθόπουλος