Κάθε μέρα έξι άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους της χώρας μας, καθιστώντας τα τροχαία ατυχήματα πρώτη αιτία θανάτου. Πάνω από 300 ζωές χάνονται κάθε μέρα στην Ευρώπη, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο, ο αριθμός αυτός φτάνει τους 3.242 ανθρώπους! Κόντρα στις άσχημες συνθήκες που προκαλούν τέτοια περιστατικά, στέκεται το σχετικά νεοσύστατο (2005) Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας με την επωνυμία «Πάνος Μυλωνάς», το οποίο οφείλει το όνομά του στον γιο της ιδρύτριας, Βάσως Δανέλλη – Μυλωνά, η οποία έχασε τον γιο της σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 2004.
Το πρόγραμμα και ο σκοπός του
Στο πλαίσιο της πρόληψης των ατυχημάτων, το Ινστιτούτο μαζί με το περιοδικό «Μs free» έχει δημιουργήσει ένα διαδραστικό site με το όνομα PIN project «Κάρφωσέ το», στο οποίο σημειώνονται ελληνικοί δρόμοι που «πάσχουν» και μπορούν να προκαλέσουν δυστυχήματα, ακόμα και θανατηφόρα.
Το πρόγραμμα αυτό λειτουργεί με εθελοντές, οι οποίοι αφιερώνουν τον χρόνο τους για να προφυλάξουν τις ζωές συνανθρώπων τους. Οι εθελοντές συναντιούνται σε διάφορα σημεία, όπου έχουν εντοπιστεί προβλήματα, όπως λακκούβες και κρυμμένα σήματα, τα καταγράφουν, τα φωτογραφίζουν και στη συνέχεια τα ομαδοποιούν σε ένα φάκελο, που αργότερα καταθέτουν στον δήμαρχο της περιοχής. «Σκοπός μας είναι να πιέσουμε την εκάστοτε αρμόδια αρχή, και κυρίως τους Δήμους, να κάνουν κάτι γι’ αυτή την κατάσταση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο συντονιστής του δικτύου εθελοντών και συγκοινωνιολόγος Νότης Παρασκευόπουλος.
Άψογη συνεργασία με Βριλήσσια – Χαλάνδρι – Ν. Ερυθραία
Η «Α» μίλησε με τους συντονιστές των Βορείων Προαστίων και ζήτησε να μάθει την ανταπόκριση των δημοτικών αρχών απέναντι στις προσπάθειες που κάνουν.
Θετικά φαίνεται να είναι τα αποτελέσματα στην περιοχή των Βριλησσίων. Σύμφωνα με τη συντονίστρια της περιοχής Νατάσα Φριτάκη, η οποία εργάζεται στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών, η συνεργασία τους με τον Δήμο είναι πολύ καλή. Η ομάδα των Βριλησσίων έχει 18 ενεργά μέλη, τα οποία συναντιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα για να πραγματοποιήσουν «αυτοψίες».
Η κ. Φριτάκη αναφέρει ότι «το 70% των σημείων που τους έχουμε υποδείξει, έχουν φτιαχτεί και αυτό μας χαροποιεί ιδιαιτέρως». Μάλιστα, τονίζει ότι η σχέση τους με τον Δήμο είναι τόσο καλή, που πολλές φορές τους υποδεικνύουν ακόμα και προφορικά διάφορα προβληματικά σημεία που εντοπίζουν στην πόλη, χωρίς καν να χρειαστεί να τα συμπεριλάβουν στο τελικό τεύχος που παραδίδεται στο δημαρχείο. «Ο Δήμος δεν μας βλέπει ανταγωνιστικά αλλά ως συνεργάτες, επειδή υποστηρίζουμε την Τεχνική Υπηρεσία», αναφέρει η κ. Φριτάκη.
Επίσης, κάθε μήνα το Ινστιτούτο Πάνος Μυλωνάς βραβεύει τον καλύτερο δήμαρχο, δηλαδή, αυτόν που καταφέρνει να διορθώσει σε μεγαλύτερο ποσοστό τα σημεία που του υποδεικνύονται, προκειμένου να λειτουργεί ως κίνητρο για τις αρμόδιες αρχές. Η κ. Φριτάκη προβλέπει ότι ο επόμενος «δήμαρχος του μήνα», θα είναι ο δήμαρχος Βριλησσίων Κώστας Ιωαννίδης. Πάντως, ο συντονιστής του δικτύου εθελοντών Νότης Παρασκευόπουλος μας ενημερώνει ότι μέσα στο καλοκαίρι βραβεύτηκε και ο δήμαρχος Αθηνών Νικήτας Κακλαμάνης, καθώς είχε εκπληρώσει το 74% των «στόχων», που του είχαν θέσει.
Τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν καλά και στο Χαλάνδρι, καθώς η δημοτική αρχή δείχνει πρόθυμη να συνεργαστεί με τις ενέργειες των εθελοντών του Ινστιτούτου.
Ο Νίκος Σκαλούμπακας, συντονιστής 25 εθελοντών στην περιοχή, δηλώνει ενθουσιασμένος με την ανταπόκριση του δημάρχου Γρηγόρη Ζαφειρόπουλου, καθώς υποσχέθηκε να παραχωρήσει στην ομάδα των εθελοντών μία αίθουσα για να μπορούν να συγκεντρώνονται. «Η αίθουσα αυτή θα είναι πολύ χρήσιμη για εμάς, καθώς δεν θα χρειάζεται πλέον να συναντιόμαστε έξω, στις καφετέριες». Εκτός από την αίθουσα, ο δήμαρχος σκοπεύει να δώσει έναν υπολογιστή για τις ανάγκες της ομάδας, καθώς και ένα άτομο που να γνωρίζει καλά το χειρισμό του.
Μάλιστα, ζήτησε από την ομάδα του Ινστιτούτου να διευρύνει τις δραστηριότητές της και να ασχοληθεί γενικά με τα προβλήματα της κυκλοφορίας και της ασφάλειας σε όλη την πόλη.
Εκεί όμως που η δημοτική αρχή πρόλαβε τους εθελοντές του ΙΟΑΣ είναι στη Νέα Ερυθραία! Συνομιλώντας με τη δικηγόρο και συντονίστρια της περιοχής, Άννα Σταβέρη, μας ενημερώνει ότι μόλις ολοκλήρωσαν το τεύχος με τις αυτοψίες, η δημοτική αρχή της Νέας Ερυθραίας ξεκίνησε εργασίες ασφαλτόστρωσης.
Ως εκ τούτου, τα περισσότερα σημεία που είχαν σημειωθεί ως προβληματικά, τώρα επιλύονται. Ωστόσο, ένα σημαντικό πρόβλημα που έχει εντοπίσει η ομάδα των έξι εθελοντών ως προς την ασφάλεια των πολιτών, είναι η ύπαρξη δένδρων, κυριολεκτικά «μες στη μέση του δρόμου».
Η κ. Σταβέρη τονίζει: «Είναι πολύ επικίνδυνο, ιδιαίτερα το βράδυ, καθώς δεν υπάρχει πάνω τους ούτε σήμανση ούτε φωτισμός και έτσι, κάποιος που δεν γνωρίζει το σημείο, μπορεί να πέσει πάνω τους με το αμάξι ή με το μηχανάκι του». Πάντως, η ομάδα των εθελοντών σκοπεύει να συναντηθεί σύντομα με τη δημοτική αρχή, προκειμένου να συζητήσουν τα επικίνδυνα σημεία της περιοχής.
«Δημοσιοϋπαλληλική συμπεριφορά» στο Μαρούσι
Στο Μαρούσι, ο συντονιστής Δημήτρης Τσιφτσόγλου, πολιτικός μηχανικός και συγκοινωνιολόγος, παραδέχθηκε ότι δεν έχουν γίνει ακόμα δραστικά βήματα, αφενός γιατί υπάρχει δυσκολία στον συντονισμό των 25 εθελοντών και αφετέρου γιατί στον Δήμο Αμαρουσίου έχει συναντήσει μέχρι σήμερα «δημοσιοϋπαλληλική συμπεριφορά».
Τελευταία φορά, όμως, κατάφερε να μιλήσει με τον υπεύθυνο της Τεχνικής Υπηρεσίας, ο οποίος έδειξε μεγαλύτερο ενδιαφέρον και κανόνισαν ότι, όταν ολοκληρωθεί το τεύχος των εθελοντών με τις «αυτοψίες», θα συναντηθούν και θα δουν από κοινού τι μπορεί να γίνει. Επίσης, τον πληροφόρησαν ότι ο Δήμος Αμαρουσίου λαμβάνει υπόψη του αυτή την περίοδο μια μελέτη, όπου έχουν καταγραφεί τα σημεία όπου έχουν γίνει τα μεγαλύτερα ατυχήματα στην περιοχή τα τελευταία δέκα χρόνια. «Ξεκίνησαν λίγο ανάποδα σε σχέση με εμάς, αλλά και αυτό είναι μια καλή ενέργεια» τονίζει ο κ. Τσιφτσόγλου.
Όπως φαίνεται, κάθε Δήμος έχει τη δική του αντιμετώπιση και ανταπόκριση απέναντι στους εθελοντές του Ινστιτούτου.
Ταυτόχρονα, οι δράσεις σε κάθε Δήμο εξαρτώνται από τις ενέργειες και την προσπάθεια που καταβάλλει η κάθε ομάδα. Το σίγουρο είναι ότι κάθε προσπάθεια -μικρή η μεγάλη-, έχει αντίκτυπο στη ζωή κάποιων ανθρώπων, που ίσως να μη μάθουν ποτέ ότι κάποιος αφιέρωσε λίγο από τον χρόνο του για να είναι αυτοί σήμερα σώοι και αβλαβείς.
Πώς δουλεύουν οι εθελοντές
Οι βασικοί άξονες δράσης του ινστιτούτου είναι δύο: η εκπαίδευση-ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών, των οδηγών και γενικότερα όλων των πολιτών της χώρας και η αλλαγή νοοτροπίας σε θέματα κυκλοφοριακής αγωγής. Οι παραπάνω δραστηριότητες έχουν ένα και μόνο στόχο: την πρόληψη και τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων.
Έτσι, οι εθελοντές έχουν συνέχεια τα μάτια τους ανοιχτά» όταν βγαίνουν στους δρόμους προκειμένου να εντοπίσουν καθετί, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει τροχαίο ατύχημα. Μάλιστα, οι δρόμοι της Ελλάδας προμηθεύουν τους εθελοντές με πολύ υλικό, αν σκεφτούμε πόσες φορές και εμείς οι ίδιοι έχουμε έρθει αντιμέτωποι με προβληματικά σημεία στο οδόστρωμα και όχι μόνο. Λακκούβες, ανύπαρκτα ή κρυμμένα σήματα, σπασμένα πεζοδρόμια και ανωμαλία ασφάλτου είναι μερικά από τα σημεία, που οι εθελοντές περιλαμβάνουν στο τεύχος, που συντάσσουν και στη συνέχεια παραδίδουν στον εκάστοτε δήμο.
Για να συνταχθεί το τεύχος όμως, πρέπει πρώτα να γίνουν κάποιες διαδικασίες. Όταν ένας εθελοντής εντοπίζει κάποιο προβληματικό σημείο, τότε καλεί συνήθως και κάποιον ακόμα, ώστε η άποψη να είναι πιο αντικειμενική. Αφού φωτογραφήσουν το σημείο, σημειώνουν την ακριβή τοποθεσία, την κατηγορία του προβλήματος και το βαθμό επικινδυνότητας. Οι βαθμοί επικινδυνότητας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: περίπτωση δυστυχήματος, περίπτωση θανατηφόρου ατυχήματος και πολλές πιθανότητες θανατηφόρου δυστυχήματος. Προκειμένου να αποφευχθούν αυθαιρεσίες, οι εθελοντές προτιμούν να ελέγχουν το βαθμό επικινδυνότητας που σημειώνουν στο κείμενο μαζί με κάποιο μέλος της ομάδας τους, που είναι ειδικός. Επίσης, στην «αυτοψία» σημειώνεται και ποιοι κινδυνεύουν από το σημείο, δηλαδή, αν είναι πεζοί, ποδηλάτες, οδηγοί αυτοκινήτου ή μηχανής.
Το ινστιτούτο οδικής ασφάλειας ΙΟΑΣ επεκτείνει τις δραστηριότητές του και σε άλλους τομείς. Ένα πολύ σημαντικό θέμα το οποίο θίγεται, με σκοπό να αλλάξει τη νοοτροπία των Ελλήνων, είναι το να οδηγεί κάποιος, ενώ είναι μεθυσμένος. Έτσι, οι εθελοντές έχουν λάβει μέρος σε εκστρατείες κατά τις οποίες διενέργησαν αλκοτέστ σε τρία μεγάλα νυχτερινά κέντρα με σύνθημα «Το αλκοόλ δεν έχει θέση στο δρόμο. Όλοι διασκεδάζουν, ένας δεν πίνει… ο οδηγός της παρέας!» με κεντρικό μήνυμα ότι το αλκοόλ και η οδήγηση δεν πάνε μαζί.
Αμάλθεια Καραλή
