Tο Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους (Best Feature Documentary) απέσπασε τον προηγούμενο μήνα κατά τη διάρκεια του Dallas Movie Awards Festival, η ταινία τεκμηρίωσης «Κυνηγώντας πλανήτες για 60 χρόνια: Σταμάτης Κριμιζής» («Chasing planets for 60 years: Stamatis -Tom- Krimigis») του Γιάννη Βαμβακά.
Επιμέλεια: Άγγελος Πολύδωρος
Το βραβείο αυτό ήρθε να προστεθεί σε μια σειρά βραβείων, που κάνουν υπερήφανο τον σκηνοθέτη που είχε αφιερώσει πέντε χρόνια για να το πραγματοποιήσει. Πριν λίγο καιρό είχε λάβει το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους (Best Feature Documentary) στο φεστιβάλ Seattle Movie Awards Summer 2022 και το Βραβείο Αναγνώρισης Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους του Impact Docs, ενώ μέχρι σήμερα έχει χαρεί αρκετές διακρίσεις στο New York Independent Cinema Festival, στο Montreal Independent Film Festival και στο αντίστοιχο φεστιβάλ του Las Vegas, όπου κέρδισε το Βραβείο Μουσικής (Original Score) για τη μουσική του αείμνηστου Βαγγέλη Παπαθανασίου που έχει συνθέσει για το ντοκιμαντέρ. Τέλος, έχει συμμετάσχει και σε άλλα φεστιβάλ, σε δύο από τα οποία έφτασε στη λίστα των Finalist και έξι (6) φορές είχε επίσημα επιλεγεί για συμμετοχή στις υποψηφιότητες.
«Πολλαπλή η δικαίωση από την ταινία»
Τον Δεκέμβριο του 2021, ο Γιάννης Βαμβακάς τιμήθηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του, ενώ το ντοκιμαντέρ για τον Δρ Σταμάτη Κριμιζή, τέθηκε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
«Είναι πολλαπλή η δικαίωση από αυτή την ταινία», μας δήλωσε ο Γιάννης Βαμβακάς, ο ακούραστος αυτός σκηνοθέτης στο χώρο του ντοκιμαντέρ, ο οποίος είναι γνωστός από προηγούμενα έργα του, που αφορούν πρόσωπα μεγάλων Ελλήνων εικαστικών. Μερικά από αυτά τα έργα του έχει παρουσιάσει κατά το παρελθόν η ΑΜΑΡΥΣΙΑ: Το «Παίζοντας με τα χρώματα – Παναγιώτης Τέτσης», το «Είδωλα στον καθρέπτη – Δημήτρης Μυταράς» και το «Ο καλλιτέχνης Βασίλης Θεοχαράκης». Πρόσφατα, για την έκθεση «Αναζητώντας την αθανασία – Η τέχνη του πορτρέτου στις συλλογές του Λούβρου» στην Εθνική Πινακοθήκη, ο Γιάννης Βαμβακάς γύρισε βίντεο διάρκειας 41 λεπτών.
Με το «Κυνηγώντας πλανήτες για 60 χρόνια: Σταμάτης Κριμιζής» περιγράφει την αξιοθαύμαστη πορεία του (γεννημένου στο Βροντάδο Χίου το 1938) επιστήμονα και ακαδημαϊκού Σταμάτη Κριμιζή, ομότιμου διευθυντή Διαστημικών Προγραμμάτων της NASA και του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής στο Πανεπιστήμιο John Hopkins των ΗΠΑ, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε ιστορικές αποστολές της NASA όπως τα Voyager Ι και 2, Galileo, Ulysses, Cassini και New Horizons.
Το ντοκιμαντέρ για τον Δρ Σταμάτη Κριμιζή
Είχα την τύχη να δω το δίωρο ντοκιμαντέρ «Κυνηγώντας πλανήτες για 60 χρόνια» σε ειδική προβολή, στο οποίο ο φακός του Γιάννη Βαμβακά παρακολουθεί τον Δρ Σταμάτη Κριμιζή, να αφηγείται πώς ξεκίνησε στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα ως πρωτοετής με ειδικότητα στη Φυσική τον Οκτώβριο του 1957, τον ίδιο μήνα που ξεκίνησε το Sputnik 1, στο πλαίσιο της εξερεύνησης του διαστήματος από τη Σοβιετική Ένωση, και να περιγράφει το πόσο εκείνο το κατόρθωμα εντυπωσίασε τους συμφοιτητές του και τον ίδιο («Υπήρχε πολύς ενθουσιασμός στην πανεπιστημιούπολη εκείνη την εποχή. Η Διαστημική Εποχή είχε ξεκινήσει», αναφέρει στην έναρξη) και στη συνέχεια τον ακολουθεί να συμμετέχει -διαδραματίζοντας κορυφαίο ρόλο- σε ιστορικές αποστολές της NASA.
Ενδιάμεσα, πολλοί συνάδελφοι, ακαδημαϊκοί, επιστήμονες και διευθυντές προγραμμάτων της NASA, μιλούν στο φακό και αναφέρονται τόσο στην προσωπικότητα του Δρ Κριμιζή, όσο και στη δράση του ως επικεφαλής επιστήμονας στο Τμήμα Διαστημικής, όπου και είχε αναλάβει διευθυντής το 1991. Μια θέση από την οποία διηύθυνε τις δραστηριότητες 600 περίπου επιστημόνων, μηχανικών και άλλου τεχνικού προσωπικού και προσωπικού υποστήριξης. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Τζέιμς Γκριν, διευθυντή του Τμήματος Πλανητικής Επιστήμης στα κεντρικά γραφεία της NASA στην Ουάσιγκτον, που επισημαίνει: «Όταν σκέφτομαι την ολοκληρωμένη εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος, υπάρχει πραγματικά μόνο ένα όνομα που μου έρχεται στο μυαλό – και αυτό είναι ο Δρ. Τομ Κριμίγκις».
Ο Γιάννης Βαμβακάς, πέραν των συνεντεύξεων, συμπληρώνει το ντοκιμαντέρ για το Δρ Κριμιζή, με πλάνα από τα εργαστήρια και χώρους της NASA που δεν εισέρχεται ο απλός επισκέπτης, ενώ παρεμβάλλει σχεδιαγράμματα και εικόνες του διαστήματος που απλοποιούν τη χρησιμοποιούμενη διαστημική ορολογία και κάνουν πιο προσιτή την παρακολούθηση του ντοκιμαντέρ. Κλείνει δε συμβολικά το φιλμ με τον Δρ Σταμάτη Κριμιζή να κάθεται σκεπτικός στην Πέτρα του Ομήρου στην πατρίδα του τη Χίο ατενίζοντας τον ουρανό, ενώ ακούμε τη φωνή του Σερ Σον Κόνερι να απαγγέλει την «Ιθάκη» του Κων/νου Καβάφη, υπό τους ήχους της μουσικής του βραβευμένου Βαγγέλη Παπαθανασίου.
Επιλεκτική φιλμογραφία Γιάννη Βαμβακά
• 2020 – «Κυνηγώντας πλανήτες για 60 χρόνια: Σταμάτης Κριμιζής»
• 2017 – «Ο καλλιτέχνης Βασίλης Θεοχαράκης» / Βραβείο Καλύτερου Πορτρέτου στο Φεστιβάλ LGFF στο Λονδίνο / Βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας Ελλάδα (2020)
• 2014 – «Παίζοντας με τα χρώματα – Παναγιώτης Τέτσης» / Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ LGFF στο Λονδίνο
• 2007 – «Εικόνες στον καθρέφτη – Δημήτρης Μυταράς» / Αφιερωμένο στον διάσημο Έλληνα ζωγράφο / Βραβείο Ποιότητας από το Ελληνικό Κράτος (2008)
• 2002 – «Ηφαίστεια και Ελληνικό Ηφαιστειακό Τόξο», παραγωγής του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας / Επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ Καλαμάτας και στο φεστιβάλ «Αγώνας»
• 1998 – «Πρόσωπο με πρόσωπο» / Επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας
• 1995 έως 1996 – Τηλεοπτική σειρά, παραγωγής Υπουργείου Γεωργίας που προβλήθηκε στην Ελληνική Τηλεόραση (ΕΤ3 & ΕΤ2), ένα επεισόδιο της οποίας συμμετείχε στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας
• 1994 Ντοκιμαντέρ για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, συμπαραγωγής UNESCO και Ελληνικού Υπουργείου Γεωργίας / Προβλήθηκε στην Ελληνική Τηλεόραση (ΕΤ2)
• 1993 – «Το σπήλαιο της Σελήνης» / Ταινία μικρού μήκους / Επίσημη συμμετοχή στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας / Εκλέχθηκε ανάμεσα στις πέντε Καλύτερες Ταινίες Μικρού Μήκους της χρονιάς από το περιοδικό ANTICINEMATOGRAPHY / Επελέγη μεταξύ 21 ταινιών από συνολικά 340 υποψηφιότητες για το Πανόραμα «Εβδομάδα Κριτικών του Φεστιβάλ των Καννών».
• 1990 – «Μπλε σε κόκκινο χώμα» / Ταινία μικρού μήκους / Επίσημη συμμετοχή στα φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, Θεσσαλονίκης (Ελλάδα), Mons (Βέλγιο), Algavre (Πορτογαλία) / Υποψηφιότητα για την καλύτερη ταινία στο φεστιβάλ Mons / Επιλέχτηκε και παρουσιάστηκε από τα τηλεοπτικά κανάλια FR-3 (Γαλλία) και CANAL+ (Βέλγιο).
• 1984 έως 1988 – Συμμετοχή σε πολλές τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές στη Γαλλία.
