Γράφει ο Γιώργος Αράπογλου– Από την έντυπη έκδοση της Καθημερινής Αμαρυσίας – φύλλο Ν. Φιλαδέλφεια – Ν. Χαλκηδόνα – Φιλοθέη- Ψυχικό- Μεταμόρφωση 30/06/2025
Όταν επί μία δεκαετία συνεργαζόμουν με προγράμματα απεξάρτησης και επανένταξης, ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που προσπαθούσαμε να κάνουμε να πιστέψουν οι ωφελούμενοι ήταν η νοοτροπία του να μην τα παρατούν ποτέ, όσες δυσκολίες και να αντιμετωπίσουν.
Εμείς, άνθρωποι σε πολύ καλύτερη μοίρα από εκείνους, πασχίζαμε να τους δώσουμε την ελπίδα πως η ζωή θα τους επιστρέψει την προσπάθεια να ξαναπατήσουν στα πόδια τους, αρκεί να μην σταματήσουν ποτέ να αγωνίζονται γι’ αυτό. Ξέρω, φαίνεται οξύμωρο, όμως, στην πραγματικότητα δεν ήταν. Όταν είσαι στον πάτο, έχεις πράγματι ανάγκη κάποιον να πιστέψει σε σένα και να σου δώσει τη δύναμη να πιστέψεις κι εσύ στον εαυτό σου.
Θυμάμαι, χρησιμοποιούσαμε μια αθλητική παραβολή για να δώσουμε έμπνευση. Να δίνει πάντα τον αγώνα σου έντιμα, με πάθος και με όλο σου το είναι. Ακόμα κι αν στο τέλος ηττηθείς, αν τα έχεις δώσει όλα, θα ξέρεις ότι ο αντίπαλος ήταν καλύτερος, σε κέρδισε και θα προχωρήσεις. Όταν έχεις αγωνιστεί με όλες του τις δυνάμεις, το «ταμπλό» πάντα θα γράφει κάτι καλό για σένα.
Αυτή την προτροπή την ακολούθησα και ως μότο ζωής στα χρόνια που ακολούθησαν. Σε κάθε αποτυχία – που ήρθαν πολλές – πάντα έθετα το ερώτημα στον εαυτό μου. «Έκανες ό,τι καλύτερο μπορούσες;». Αν η απάντηση ήταν θετική, έβαζα τη στενοχώρια στο περιθώριο και προχωρούσα. Αν όχι, έπρεπε να κάνω μια πολύ σοβαρή συζήτηση με τον εαυτό μου.
Η ιστορία αυτή μου ήρθε στο μυαλό με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των Πανελλαδικών εξετάσεων. Χιλιάδες μαθητές έδωσαν τον αγώνα τους με στόχο ένα μέλλον, όπως το ονειρεύονται. Κάποιοι τα κατάφεραν, άλλοι όχι. Από αυτούς κάποιοι θα ξαναπροσπαθήσουν, κάποιοι άλλοι θα αναζητήσουν κάποιον άλλο δρόμο. Μονοπάτια της ζωής είναι αυτά, όλοι θα κληθούν να ανακαλύψουν το δικό τους.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, με έκπληξη και ομολογώ αρκετή θλίψη, διάβασα την είδηση ότι μαθητής που κατά τη διάρκεια των εξετάσεων πιάστηκε να αντιγράφει και το γραπτό του μηδενίστηκε, πήγε στα δικαστήρια όπου και τελικά δικαιώθηκε. Για την ακρίβεια, το δικαστήριο δέχθηκε ως επιχείρημα ότι οι σημειώσεις που βρέθηκαν γραμμένες στο μηρό του νεαρού, ήταν από… την προηγούμενη μέρα, ως εκ τούτου, δεν αποδεικνύεται ότι αντέγραφε την ίδια μέρα των εξετάσεων. Το γραπτό θα βαθμολογηθεί κανονικά και ενδεχομένως να του χαρίσει μια θέση σε κάποιο Πανεπιστήμιο, την οποία πιθανόν και θα είχε χάσει αν…
Ξέρετε γιατί θλίβομαι; Γιατί όχι μόνο για μια ακόμα φορά η ελληνική Δικαιοσύνη παίζει με τη νοημοσύνη του κοινού, αλλά, αντίθετα, ανταμείβει τους «πλάγιους» τρόπους για να φτάσει κάποιος στην επιτυχία. Δεν θέλω να κρίνω τις αποφάσεις των δικαστών, όμως, ειλικρινά, θα ήθελα να κοιταχτούμε όλοι στα μάτια και να πείσουμε ο ένας τον άλλο ότι ο μαθητής έκανε σκονάκι στα μπούτια του για να αντιγράψει το τεστ του φροντιστηρίου και απλώς ξέχασε να τα σβήσει την ημέρα των Πανελλαδικών. Όλοι έχουμε κάνει μαθητές και μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι το δάχτυλο είναι πολύ μικρό για να κρυφτούμε πίσω του.
Αναρωτιέμαι, αυτός ο μαθητής νιώθει καλά που πιθανόν θα κερδίσει μια θέση που ενδεχομένως να στερήσει από έναν άλλο που ίσως πάσχισε πολύ για να την κατακτήσει, αλλά δεν τα κατάφερε; Θεωρεί ότι έδωσε τον καλύτερο εαυτό του και άξιζε να μπει στη σχολή που διεκδικούσε; Ή μήπως δηλητηριάζουμε το μυαλό ενός νέου ανθρώπου αποδεικνύοντας με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»; Πώς θα κοιτάξουμε στα μάτια εκείνους που βιώνουν την θλίψη της οριακής αποτυχίας, γνωρίζοντας ότι οι ανέντιμοι επιβραβεύτηκαν και με τη «βούλα» της Δικαιοσύνης; Τέτοιους ανθρώπους θέλουμε να φτιάξουμε;
Αν κάτι μας έχει διδάξει η ζωή είναι ότι μπορεί να έχεις παλέψει σκληρά για κάτι, αλλά να μην τα καταφέρεις. Αυτό δεν συνιστά αποτυχία, αλλά μαγκιά. Αντίθετα, μόνο οι ανήθικοι απολαμβάνουν μια μη έντιμη νίκη. Αλλά, θα μου πείτε, αυτοί που τελικά ευημερούν δεν είναι όσοι πάνε «με το σταυρό στο χέρι», αλλά αυτοί που πατούν επί πτωμάτων.
Πάντως, για να χρησιμοποιήσουμε και πάλι την αθλητική παραβολή, πρωταθλητής δεν έγινε κανένας με αθέμιτα μέσα. Πρωταθλητές έγιναν όσοι απέτυχαν ξανά και ξανά και ξανά, αλλά στάθηκαν στα πόδια τους και προσπάθησαν όσες φορές χρειαστεί. Και, ναι, αυτοί αποδείχθηκαν τελικά οι πιο μάγκες από όλους.