Την «καυτή πατάτα» θα προσπαθήσουν να «μαγειρέψουν» αυτή την εβδομάδα, αν και διχασμένοι, οι 25 «εταίροι» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το κλίμα είναι ιδιαίτερα φορτισμένο μετά την πρόταση–ελιγμό της Άγκυρας, που ορισμένοι προσπάθησαν να παρουσιάσουν ως «εποικοδομητική χειρονομία».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο αρμόδιος επίτροπος για τη διεύρυνση, η φινλανδική προεδρία και αριθμός εταίρων, με «σημαιοφόρους» τους Βρετανούς, δείχνουν πλέον καθαρά ότι δουλεύουν συστηματικά με την Τουρκία, ώστε οι κυρώσεις που θα αποφασιστούν να επιτρέπουν για μεγάλο διάστημα στην Άγκυρα να μην εφαρμόσει το Πρωτόκολλο.
Οι κυβερνήσεις της Αθήνας και της Λευκωσίας έσπευσαν, να κόψουν τη «δυναμική» της τούρκικης πρότασης, που έθετε ως προϋπόθεση εφαρμογής του Πρωτοκόλλου για την Κύπρο την επίλυση του Κυπριακού και την αναγνώριση κρατικής οντότητας των κατεχομένων. Υπενθύμισαν ότι οι «25» έχουν πολλές φορές αποφασίσει ομόφωνα, ότι η Άγκυρα καλείται να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο, χωρίς προϋποθέσεις ή ανταλλάγματα.
Από την ώρα, όμως, που θ’ αρχίσει το κρίσιμο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών, μέχρι και το τέλος του συμβουλίου κορυφής, στο τέλος της εβδομάδας, η Λευκωσία και η Αθήνα θα επιδιώξουν μια ισοπαλία τακτικής, σε βάθος χρόνου. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν δηλώσει την «προτίμησή» τους στη γαλλογερμανική ιδέα για «ραντεβού επανεξέτασης» της τήρησης των υποχρεώσεων της Άγκυρας σε διάστημα 18-30 μηνών.
Αυτός είναι και ο βασικός τους στόχος. Να περάσει, δηλαδή, σε όσο το δυνατόν περισσότερους εταίρους η ανάγκη ενός χρονοδιαγράμματος, ενός νέου ραντεβού με την Τουρκία, καθώς επίσης και η αύξηση του αριθμού των κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, τα οποία θα «παγώσουν».
Ερωτηθείσα σχετικά η Ελληνίδα υπουργός Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη τόνισε ότι «πρέπει να σταλεί σαφές μήνυμα των "25" προς την Τουρκία ότι δεν υπάρχει διαδικασία κατ’ επιλογήν και ότι δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης το κοινοτικό κεκτημένο». Παράλληλα, όπως είπε, θα πρέπει η Τουρκία να κρατηθεί σε ενταξιακή τροχιά.
Σύμφωνα με την κ. Ντ. Μπακογιάννη, οι υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι της Κύπρου (άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα) δεν μπορούν να συνδέονται με το Κυπριακό. Η θέση αυτή αποτελεί και απάντηση στην εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία ζητάει να επαναρχίσουν οι συνομιλίες για το Κυπριακό εντός του 2007, επιχειρώντας με τον τρόπο αυτό να συνδέσει τα δύο θέματα.
Τα στρατόπεδα
Η Μεγάλη Βρετανία έχει τεθεί επικεφαλής των χωρών που τάσσονται υπέρ της λήψης ήπιων μέτρων έναντι της Άγκυρας για τη μη τήρηση των υποχρεώσεών της απέναντι στη Λευκωσία. Έσπευσε να επικρίνει τις συστάσεις της Επιτροπής, ως υπερβολικά «σκληρές», που δημιουργούν προβλήματα στην κυβέρνηση Ερντογάν. Σε όλες τις συνεδριάσεις, προβάλλει τον σημαντικό γεωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας. Εντολοδόχος της Ουάσιγκτον, πέτυχε, με παρασκηνιακές μεθοδεύσεις, να επηρεάσει τη φινλανδική προεδρία υπέρ της Άγκυρας. Είναι εμφανής, επίσης, η επιρροή της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θα επιμείνει στη μείωση των κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων που θα μπουν στο ψυγείο, από 8 σε 3, ενώ θα στηρίξει την πρόταση επανέναρξης των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού εντός του 2007 υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, θέση την οποία θέλει να αποφύγει η Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Γαλλία είναι από τους λίγους «συμμάχους» της Λευκωσίας και των Αθηνών. Θα υποστηρίξει το «ραντεβού επανεκτίμησης» που συμφώνησε με τη Γερμανία και ίσως ζητήσει ν’ αυξηθεί ο αριθμός των κεφαλαίων που πρέπει να παγώσουν. Ωστόσο, με ταλαντεύσεις εμφανίζεται η Γερμανία, καθώς υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις στο εσωτερικό της. Η Άγκελα Μέρκελ και το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα είναι επιφυλακτική για την ευρωπαϊκή πορεία της Άγκυρας, σε αντίθεση με τους σοσιαλδημοκράτες που είναι υπέρ.
