Αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης των σκουπιδιών και υπολογισμού των τελών καθαριότητας, καθώς και κίνητρα για ουσιαστική ανακύκλωση προωθούνται με το σχέδιο νόμου που κατέθεσε η υπουργός Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη στη Βουλή.
Με το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», θεσπίζεται πλέον η ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία οι δήμοι θα πληρώνουν ανάλογα με τις ποσότητες σκουπιδιών που «παράγουν» και επομένως θα έχουν ουσιαστικά κίνητρα για να τις μειώσουν.
Με το ίδιο νομοσχέδιο καθορίζεται τέλος 3% που θα πληρώνουν τα συστήματα ανακύκλωσης τα οποία λειτουργούν στη χώρα μας (ηλεκτρικές συσκευές, οχήματα, μπαταρίες, λιπαντικά κ.λπ.), ώστε να εξασφαλίζεται ποσό της τάξης των 2 εκατ. ευρώ τον χρόνο που θα διατίθεται για τη λειτουργία του Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης, ο οποίος έχει συσταθεί στα τέλη του 2008, αλλά παραμένει «στα χαρτιά».
Με άλλη διάταξη, γίνονται πιο «τσουχτερά» τα πρόστιμα για όσους δεν εφαρμόζουν τα μέτρα ανακύκλωσης, που πλέον μπορούν να φθάσουν έως και το ένα εκατομμύριο ευρώ, καθώς και στη διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης.
Νέος τρόπος χρέωσης των τελών
Ζητούμενο είναι πώς θα περάσει αυτή η αλλαγή στα τέλη καθαριότητας που πληρώνουν οι δημότες και σήμερα υπολογίζονται με βάση την επιφάνεια της κατοικίας τους, ανεξάρτητα από τα άτομα που τη χρησιμοποιούν!
Το ετήσιο κόστος διαχείρισης μόνο των οικιακών σκουπιδιών ανέρχεται σε ένα δισ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί την ταφή, που αποτελεί την πιο φθηνή μέθοδο. Να σημειωθεί ότι στην Αττική το κόστος αποτιμάται σε 40 ευρώ τον τόνο και με την πλήρη λειτουργία του «ξεχασμένου» περιφερειακού σχεδιασμού, που περιλαμβάνει σταθμούς μεταφόρτωσης, κέντρα διαλογής και ανακύκλωσης ώστε να καταλήγουν για θάψιμο μόνον υπολείμματα, θα διαμορφωθεί σε 90 έως και 110 ευρώ ανά τόνο, που θα υπερδιπλασιάσει το κόστος και επομένως τα τέλη καθαριότητας.
Ιδιαίτερα ανεπαρκείς είναι οι επιδόσεις στον τομέα της ανακύκλωσης, που μαζί με την κομποστοποίηση (2%) μόλις φθάνει το 16% με βάση τα επίσημα στοιχεία της Eurostat για το 2007.
Με το σημερινό καθεστώς, οι περισσότεροι δήμαρχοι δεν έχουν καν το κίνητρο να μειώσουν τον όγκο των σκουπιδιών που καταλήγουν σε χωματερές και χώρους υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΑ). Στις περισσότερες περιοχές πληρώνουν ανάλογα με τον πληθυσμό του κάθε δήμου. Ειδικά στην Αττική, το 96% των δήμων καλύπτεται από τον ΕΣΚΔΝΑ και τις μοναδικές εγκαταστάσεις στη Φυλή, καταβάλλοντας το 6% της ετήσιας επιχορήγησης που λαμβάνουν, ανεξάρτητα από τον όγκο των σκουπιδιών που παραδίδουν στον ΧΥΤΑ. Το νέο σύστημα έχει αρχίσει να εφαρμόζεται στη Μαυροράχη, στον νέο ΧΥΤΑ που εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης.
