Όλοι οι Ευρωπαίοι εταίροι συμφωνούν ότι θα πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία, εφόσον μέχρι το τέλος του χρόνου δεν έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Κύπρο. Το παζάρι που γίνεται στις Βρυξέλλες αφορά στην υιοθέτηση ενός προσυμφωνημένου, αλλά πολύμηνου σχεδίου κυρώσεων, με ημερομηνία έναρξης και λήξης, το οποίο θα ακολουθεί τη διαπραγματευτική πορεία της Τουρκίας. Και τούτο γιατί αν δεν υπάρξει συμφωνία, τότε η κάθε χώρα-μέλος και όχι μόνον η Κύπρος, ανά πάσα στιγμή, θα μπορεί να μπλοκάρει την έναρξη κάποιου διαπραγματευτικού κεφαλαίου, ώστε αν αυτά αθροιστούν να σταματήσουν την ενταξιακή διαδικασία.
Μάλιστα, στη διαπραγμάτευση έχει μπει το στοιχείο της χρονικής διάρκειας, π.χ. η βρετανική πλευρά θέλει το μικρότερο δυνατό, η γερμανική το μεγαλύτερο δυνατό. Οι εταίροι είναι πολύ προσεκτικοί, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα διακοπεί εντελώς η διαπραγματευτική διαδικασία μέσα σ’ αυτό το διάστημα. Η παρασκηνιακή συζήτηση έχει ανάψει για τα καλά στο σημείο αυτό, με προτάσεις που υποστηρίζουν ότι εκ των πραγμάτων η Επιτροπή και η προεδρία θα πρέπει να επιβραδύνουν όσο το δυνατόν περισσότερο τη συνολική διαδικασία εξέτασης των διαπραγματευτικών κεφαλαίων –αλλά να μην τη σταματήσουν εντελώς– ενώ ο αριθμός και το περιεχόμενο των κεφαλαίων που θα παγώσουν ή θα επιβραδυνθούν πηγαίνουν και έρχονται.
Με δύο λόγια, στόχος είναι να διαμορφωθεί ένα κείμενο, που θα ικανοποιεί τη Λευκωσία «για πάγωμα» της ενταξιακής διαδικασίας και την Άγκυρα για «απλό ψυγείο» της διαδικασίας.
Το σκληρό σημείο των διαπραγματεύσεων είναι «το μετά». Αν η Τουρκία «μπει στο ψυγείο» για ένα συγκεκριμένο διάστημα, με ποιες προϋποθέσεις και ενδεχόμενες κυρώσεις θα εξακολουθήσει την ενταξιακή πορεία της;
Η Αθήνα έχει αποφασίσει να σταθεί στο πλευρό της Λευκωσίας στις ευρωτουρκικές σχέσεις και να στηρίξει τις επιλογές της –όσο αυστηρές και αν είναι αυτές– απέναντι στην Τουρκία. Ταυτόχρονα, όμως, έχει διαβεβαιώσει την Ουάσιγκτον ότι δεν θα επιδιώξει «την αποπομπή» της Τουρκίας από την Ε.Ε. και ότι θα προωθήσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε όλα τα επίπεδα – συμπεριλαμβανομένου και του Αιγαίου. Άλλωστε, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών που θα συναντηθούν στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου, έχουν ήδη προαναγγείλει νέα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, που ουσιαστικά αποτελούν «προέκταση» του Μνημονίου Παπούλια-Γιλμάζ.
