Συλλυπητήριο μήνυμα για τον θάνατο του δημοσιογράφου και συγγραφέα Γιάννη Καιροφύλα, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το Σάββατο, 30 Αυγούστου, σε ηλικία 98 ετών, ενώ ετάφη την Τετάρτη, 3 Σεπτεμβρίου στο Γ’ Νεκροταφείο Αθηνών.
Στο μήνυμά της η δημοτική Αρχή αναφέρει:
«Έκλεισε για μια στιγμή τα μάτια του μήπως και ξαναδεί εκείνο το αγαπημένο σπίτι των παιδικών χρόνων στην Ιπποκράτους 100. Δεν το ’βλεπε. Ούτε άκουγε το θόρυβο του τραμ. Τώρα άκουγε μόνο ένα δαιμονισμένο αέρα που φυσούσε εκείνο το απόγευμα, λες κι ήθελε να σκορπίσει τις γλυκές αναμνήσεις του.»
Αυτή ήταν η πολύτιμη πέννα του Γιάννη Καιροφύλα. Χιλιάδες λέξεις που ανέδειξαν το πρόσωπο της Αθήνας που συχνά μένει στη σκιά: τις γειτονιές της, τα στέκια της, τους ανθρώπους που τη διαμόρφωσαν. Δεν περιορίστηκε στη μεγάλη ιστορία· αναζήτησε και διέσωσε την καθημερινότητα, το άρωμα, τη γεύση και τον παλμό μιας πόλης που άλλαζε. Αυτό ήταν το μεγαλείο του: ότι έδωσε υπόσταση και αξία σε ό,τι άλλοι θα προσπερνούσαν ως ασήμαντο
Ο Γιάννης Καιροφύλας δεν υπήρξε απλώς ένας δημοσιογράφος ή ένας ιστοριοδίφης· υπήρξε ένας ακούραστος εργάτης της μνήμης, που κατέγραψε με μεράκι και αυθεντικότητα τις μικρές και μεγάλες στιγμές του τόπου μας. Τα βιβλία του –περισσότερα από τριάντα πέντε– δεν είναι απλώς τεκμήρια. Είναι πολύχρωμα ψηφιδωτά, που μαζί τους στήνεται ένας ολόκληρος κόσμος: η Αθήνα του 19ου αιώνα, οι άνθρωποι του μεσοπολέμου, οι καλλιτέχνες, οι παρέες, τα ήθη μιας άλλης εποχής.
Ο «Αθηναιομνήμων» -όπως ήταν το ψευδώνυμό του- δεν έγραφε για να εντυπωσιάσει, έγραφε για να μεταδώσει, για να κρατήσει ζωντανή τη μνήμη. Ως δημοσιογράφος υπηρέτησε τον Τύπο και το ραδιόφωνο με ήθος και συνέπεια. Κι αν τιμήθηκε πολλές φορές –από το Ίδρυμα Μπότση, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, τον Δήμο Αθηναίων– αυτό που μένει σήμερα είναι η αναγνώριση του έργου του από τους απλούς ανθρώπους που διάβασαν τα κείμενά του και αναγνώρισαν μέσα τους τη δική τους ιστορία.
Ο Δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού στον οποίο και διέμενε, είχε τη χαρά και την τιμή να τον βραβεύσει εν ζωή. Τότε, είχαμε πει ότι ένας Δήμος που θέλει να προχωρά, πρέπει να ξέρει να τιμά όσους κρατούν ζωντανή τη μνήμη. Σήμερα, η φράση αυτή αποκτά ακόμη μεγαλύτερο βάρος.
Τον αποχαιρετούμε με ευγνωμοσύνη».
Η ζωή και το έργο του Γιάννη Καιροφύλα
Ο Γιάννης Καιροφύλας γεννήθηκε το 1927 στην Αθήνα. Φοίτησε στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών της Παντείου Σχολής αλλά τον κέρδισε πολύ γρήγορα η δημοσιογραφία. Ξεκίνησε να εργάζεται στην εφημερίδα «Προοδευτική Αλλαγή» το 1951. Ακολούθησαν οι εφημερίδες «Έθνος», «Η Ώρα», «Αθηναϊκό Φως», «Ελεύθερος Κόσμος», «Ελευθεροτυπία», όπου εργάστηκε ως ελεύθερος ρεπόρτερ και συντάκτης υπουργείων. Τη δεκαετία του ’70, απασχολήθηκε στη Δημόσια Ραδιοφωνία και Τηλεόραση και διετέλεσε αρχισυντάκτης και Διευθυντής Σύνταξης της «Ραδιοτηλεόρασης». Επίσης, συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά, μεταξύ των οποίων τα: «Γυναίκα», «Πάνθεον», «Ρομάντζο», «Εικόνες», «Ένα» και «Ταχυδρόμος». Συνεργάστηκε με τη βαυαρική ραδιοφωνία και υπήρξε ειδικός συνεργάτης του υπουργείου Προεδρίας, στη Διεύθυνση Εξωτερικού Τύπου.
Από πολύ νέος ασχολήθηκε με την ιστορική έρευνα και έγραψε ιστορικά σημειώματα με το ψευδώνυμο «Αθηναιομνήμων». Τον απασχόλησε η ιστορία της Αθήνας από τα χρόνια του Όθωνα έως τη σύγχρονη εποχή. Η συμβολή του στην καταγραφή της ιστορίας της πόλης υπήρξε τεράστια, καθώς με το πλούσιο συγγραφικό του έργο, το οποίο απαρτίζεται από δεκάδες βιβλία, αναδείχθηκε σε κορυφαίο Αθηναιογράφο. Μεταξύ των βιβλίων που συνέγραψε περιλαμβάνται τα: «Το ημερολόγιο ενός Αθηναίου δημοσιογράφου», «Η ωραία Νεάπολις και τα παρεξηγημένα Εξάρχεια», «Τα Μεγάλα Τζάκια της Αθήνας», «Στης Πλάκας τις ανηφοριές», «Το Καστέλο Της Ροδοδάφνης», «Θυμήσου εκείνα τα χρόνια», «Περπατώντας στους δρόμους της Αθήνα», «Η Αθήνα στα χρόνια του Όθωνα».
Από το 1995, ξεκίνησε να εκδίδει με τον εκδότη Στρατή Φιλιππότη, το «Αθηναϊκό Ημερολόγιο», στις σελίδες του οποίου κατέγραψε αμέτρητες γνωστές και άγνωστες ιστορίες της πρωτεύουσας, συμβάλλοντας ακόμη περισσότερο στην γνώση της ιστορίας της πόλης.
Άνθρωπος με βαθιά καλλιέργεια και ανήσυχο πνεύμα ασχολήθηκε με τα κοινά και είχε ενεργή παρουσία στα πολιτιστικά και τα συνδικαλιστικά δρώμενα. Εργάστηκε για τη δημιουργία Μουσείου Τύπου και Επιφανών Δημοσιογράφων στη Φιλοθέη, διετέλεσε μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής του Ταμείου Συντάξεων Προσωπικού Εφημερίδων Αθηνών-Θεσσαλονίκης (ΤΣΠΕΑΘ) τη δεκαετία του ’70 και υπήρξε Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
Στη μακρόχρονη πορεία του έλαβε πλήθος διακρίσεων. Βραβεύθηκε για το δημοσιογραφικό του έργο από το Ίδρυμα Μπότση, για το συγγραφικό του έργο και για τη συμβολή του στην ιστορία της παλιάς Αθήνας με το βραβείο «Απόστολου Μαγγανάρη». Επίσης, τιμήθηκε από το Δήμο με το Μετάλλιο της Πόλεως Αθηνών.
Ο Γιάννης Καιροφύλας υπήρξε ένα φωτεινό μυαλό, ένας βαθιά καλλιεργημένος δημοσιογράφος και ένας ευγενής άνθρωπος. Εργάστηκε άοκνα και εποικοδομητικά σε όλη τη διάρκεια του βίου του και μέσα από το έργο του περνά στην αιωνιότητα άρρηκτα συνδεδεμένος με την ιστορία της πόλης της Αθήνας.
Πηγή: ΕΣΗΕΑ